Wers 1.2.1

ॐ शीक्षां व्याख्यास्यामः । वर्णः स्वरः । मात्रा बलम् । साम सन्तानः । इत्युक्तः शीक्षाध्यायः ॥ १.२.१ ॥

om śīkṣāṁ vyākhyāsyāmaḥ । varṇaḥ svaraḥ । mātrā balam । sāma santānaḥ । ityuktaḥ śīkṣādhyāyaḥ ॥ 1.2.1 ॥

1. OM. Wyjaśnimy śikszā, czyli naukę wymowy. [Zajmuje się ona] dźwiękiem, tonacją, ilością, siłą, modulacją i kombinacją. Tak oto wyjaśniona została lekcja wymowy.

Komentarz:

WYJAŚNIMY ETC.: Znajomość znaczenia tekstów jest bez wątpienia najważniejszym elementem studiów wedyjskich. Ale trzeba też nauczyć się poprawnie recytować teksty. Dlatego też rozdział poświęcony jest nauce o wymowie.

DŹWIĘKIEM: To znaczy [dźwiękiem] liter, takich jak a.

TONACJĄ: W recytacji mantr wedyjskich używa się różnych tonacji. Istnieją trzy główne klasyfikacje: wysoki ton (udātta), niski ton (anudātta) i średni ton (swarit).

ILOŚCIĄ: Ilość (miara), czyli mātrā, jest trojakiego rodzaju. Krótka samogłoska składa się z jednej mātrā; długa samogłoska złożona z dwóch mātrā; przedłużona samogłoska złożona jest z trzech mātrā. Tej ostatniej używamy, gdy przywołujemy osobę stojącą daleko, śpiewamy lub płaczemy.

SIŁĄ: Stres lub intensywność wysiłku.

MODULACJĄ: Wymowa każdego dźwięku średnim tonem, to znaczy ani za głośno, ani za cicho.

KOMBINACJĄ ETC.: Połączenie kilku dźwięków lub liter.

Istnieje sześć dzieł pomocniczych do Wed: śīkszā, czyli nauka o wymowie; czandas, czyli nauka o prozodii; wjākaraṇa, czyli nauka o gramatyce; nirukta, czyli nauka o etymologii; dźjotisz, czyli nauka o astronomii; oraz kalpa, czyli nauka o rytuałach.

Następująca historia została opowiedziana w Taittirīja Samhitā (2.4.12), aby pokazać niekorzystne skutki, jakie mogą nastąpić, jeśli mantra wedyjska nie będzie wymawiana we właściwym tonie. Twasztri, Wulkan z mitologii hinduskiej, miał syna, który został zabity przez Indrę. Przygotowywał się on do złożenia ofiary Somy, aby pomścić śmierć syna, ale nie wysłał zaproszenia Indrze, który chciał przybyć. Dlatego Indra przerwał ofiarę i siłą wypił część soku soma. Twasztri złożył ofiarę przy użyciu pozostałego soku i pomodlił się: „O Ogniu, wyrośnij na wroga Indry (Indra-śatru)”. Jednakże wymawiając słowo Indra-śatru, popełnił błąd, akcentując pierwszą, a nie ostatnią sylabę. Następnie z ognia wyłoniła się osoba o imieniu Wrytra, która wkrótce pokryła swoim ciałem całą ziemię, niebo i środkowy region. Przestraszony Twasztri dał Indrze poświęconą broń, za pomocą której mógł zabić Wrytrę. Indra to zrobił, pokonując Wrytrę i ostatecznie wchłaniając go do własnego ciała. Twasztri poprosił o kogoś, kto byłby niszczycielem Indry, ale w wyniku jednego błędnego wymówienia pokrzyżował swój własny cel i zamiast zniszczyć Indrę, tylko zwiększył jego moc.

Tutaj kończy się Rozdział Drugi Części Pierwszej Upaniszady Taittirīja.