1. „Ten, który zna Błogość Brahmana, skąd słowa wraz z umysłem odwracają się, nie mogąc dosięgnąć Tego, ten nie boi się niczego”.
Nie zamartwia się myślą: Dlaczego nie uczyniłem tego, co dobre? Dlaczego uczyniłem to, co złe? Ktokolwiek to wie, uważa oba te (tj. dobro i zło) za Ātmana [i w ten sposób wzmacnia To]; w istocie ceni te dwie rzeczy jako Ātmana.
Taka w istocie jest Upaniszada (tj. tajemna Wiedza o Brahmanie).
Wers 2.9.1
यतो वाचो निवर्तन्ते अप्राप्य मनसा सह । आनन्दं ब्रह्मणो विद्वान् । न बिभेत कुतश्चनेति ।
एतँ ह वाव न तपति । किमहँ साधु नाकरवम् । किमहं पापमकरवमिति । स य एवं विद्वानेते आत्मानँ स्पृणुते ।
उभे ह्येवैष एते आत्मानँ स्पृणुते । य एवं वेद । इत्युपनिषत् ॥ २.९.१ ॥
yato vāco nivartante aprāpya manasā saha । ānandaṃ brahmaṇo vidvān । na bibheta kutaścaneti ।
etam̐ ha vāva na tapati । kimaham̐ sādhu nākaravam । kimahaṃ pāpamakaravamiti । sa ya evaṃ vidvānete ātmānam̐ spṛṇute ।
ubhe hyevaiṣa ete ātmānam̐ spṛṇute । ya evaṃ veda । ityupaniṣat ॥ 2.9.1 ॥
1. „Ten, który zna Błogość Brahmana, skąd słowa wraz z umysłem odwracają się, nie mogąc dosięgnąć Tego, ten nie boi się niczego”.
Nie zamartwia się myślą: Dlaczego nie uczyniłem tego, co dobre? Dlaczego uczyniłem to, co złe? Ktokolwiek to wie, uważa oba te (tj. dobro i zło) za Ātmana [i w ten sposób wzmacnia To]; w istocie ceni te dwie rzeczy jako Ātmana.
Taka w istocie jest Upaniszada (tj. tajemna Wiedza o Brahmanie).
Komentarz:
SKĄD ETC.: Odnosi się do niedualnego Brahmana, który jest nie do opisania, nieokreślony i pełen błogości.
SŁOWA: To znaczy określenia, które mogą określać tylko skończone obiekty.
NIE MOGĄC ETC.: Słowa i umysł są bezsilne wobec Brahmana.
NIE BOI SIĘ ETC.: Ten, kto urzeczywistnił Brahmana, jak opisano w tekście, nie ma się czego obawiać z żadnej strony; dla niego nie ma powodu do strachu. Nie istnieje nic odrębnego od niego, czego mógłby się obawiać. Stwierdzono już wcześniej, że gdy ktoś widzi najmniejsze zróżnicowanie, pojawia się w nim strach. Awidjā, czyli pierwotna ignorancja, jest przyczyną dostrzegania zróżnicowania. Znawca Brahmana pozbył się awidjā. Ta sama koncepcja osiągnięcia nieustraszoności pojawia się w części 2.4.1. W tym drugim przypadku znaczenie tekstu jest takie, że znawca Brahmana nigdy się nie boi; lecz obecny werset stwierdza, że nawet przyczyna jego strachu zostaje zniszczona.
NIE UCZYNIŁEM TEGO ETC.: Gdy zbliża się śmierć, nieświadomy człowiek, bojąc się kary w piekle, odczuwa skruchę w sercu i mówi sobie: „Dlaczego nie uczyniłem tego, co dobre? Dlaczego zrobiłem to, co złe?” Ale takie myśli nie dręczą znawcy Brahmana. Powód podany jest w następnym fragmencie.
KTOKOLWIEK … ĀTMANA: Istnieje tylko Ātman, jeden i bez drugiego. Z punktu widzenia Ātmana nie istnieje ani dobro, ani zło. Projektuje je jedynie awidjā. Kiedy awidjā zostaje zniszczona, zarówno dobro, jak i zło, podobnie jak wszystkie inne kategorie zjawisk, łączą się w Ātmanie. W ten sposób znawca Ātmana odziera dobro i zło z ich fenomenalnej natury i urzeczywistnia je jako Ātmana. Ta świadomość czyni dobro i zło bezsilnymi. Co więcej, ujawnia ich tożsamość z Ātmanem i tym samym wzmacnia Ātmana.
W ISTOCIE … ĀTMANA: To znaczy dobro i zło urzeczywistniają się, gdy Atman staje się nieszkodliwy i nie może prowadzić do dalszych narodzin.
TAKA … UPANISZADA: W tym rozdziale została objawiona najwyższa mądrość – najbardziej tajemna nauka wszystkich nauk. To jest dopełnienie wiedzy.
Tutaj kończy się Dziewiąty Rozdział Drugiej Części Taittirīja Upaniszady.