1. Ten, kto zna cielę wraz z jego siedzibą, specjalnym miejscem, palikiem i liną, pokonuje swoich siedmiu wrogich krewnych. Prāṇa, czyli oddech życiowy w ciele, jest rzeczywiście cielęciem; to ciało jest jego siedzibą, głowa jego specjalnym miejscem, siła jego palikiem, a pokarm jego liną.
2. Te siedem bóstw, które zapobiegają rozkładowi, czci prāṇę (cielę): poprzez te różowe linie w oku, opiekuje się nim Rudra; poprzez wodę w oku, opiekuje się nim Pardźanja; poprzez źrenicę oka, opiekuje się nim słońce; poprzez czerń oka, opiekuje się nim ogień; poprzez białą część oka, opiekuje się nim Indra; poprzez dolną powiekę, ziemia; a poprzez górną powiekę, opiekuje się nim niebo. Kto to wie, jego pokarm nie maleje.
3. W związku z tym istnieje następująca mantra:
„Istnieje czasza, której otwór znajduje się na dole, a która uwypukla się na górze. Umieszczono w niej różnorodną wiedzę; siedmiu mędrców siedzi na jej krawędzi, a organ mowy, który ma łączność z Wedami, jest ósmym.”
To, co nazywane jest „czaszą, której otwór znajduje się na dole, a która uwypukla się na górze”, to ta nasza głowa, ponieważ jest to czasza, której otwór znajduje się na dole, a która uwypukla się u góry. Kiedy mówi się: „Umieszczono w niej różnorodną wiedzę”, odnosi się to do organów; te rzeczywiście reprezentują różnorodną wiedzę. Kiedy mówi się: „Siedmiu mędrców siedzi na jej krawędzi”, odnosi się to do organów; te rzeczywiście są mędrcami. „Organ mowy, który ma łączność z Wedami, jest ósmym”, ponieważ organ mowy jest ósmym i komunikuje się z Wedami.
4. Te dwoje [uszu] to Gotama i Bharadwādźa: to prawe to Gotama, a to lewe, Bharadwādźa. Te dwoje [oczu] to Wiśwāmitra i Dźamadagni: to prawe to Wiśwāmitra, a to lewe, Dźamadagni. Te dwoje [nozdrzy] to Wasiszṭha i Kaśjapa: to prawe to Wasiszṭha, a to lewe, Kaśjapa. Język to Atri, ponieważ przez język spożywa się pokarm. Atri to to samo, co atti (jedzenie). Ten, kto to wie, staje się jedzącym wszystko, a wszystko staje się jego pokarmem.
Wers 2.2.1
यो ह वै शिशं साधानं सप्रत्याधानं सस्थूणं सदामं वेद सप्त ह द्विषतो भ्रातृव्यानवरुणद्धि । अयं वाव शिशुर्योऽयं मध्यमः प्राणः, तस्यैदमेवाधानम्, इदं प्रत्याधानम्, प्राणः स्थूणा, अन्नं दाम ॥ २.२.१॥
yo ha vai śiśaṃ sādhānaṃ sapratyādhānaṃ sasthūṇaṃ sadāmaṃ veda sapta ha dviṣato bhrātṛvyānavaruṇaddhi । ayaṃ vāva śiśuryo’yaṃ madhyamaḥ prāṇaḥ, tasyaidamevādhānam, idaṃ pratyādhānam, prāṇaḥ sthūṇā, annaṃ dāma ॥ 2.2.1 ॥
1. Ten, kto zna cielę wraz z jego siedzibą, specjalnym miejscem, palikiem i liną, pokonuje swoich siedmiu wrogich krewnych. Prāṇa, czyli oddech życiowy w ciele, jest rzeczywiście cielęciem; to ciało jest jego siedzibą, głowa jego specjalnym miejscem, siła jego palikiem, a pokarm jego liną.
Komentarz:
WROGICH KREWNYCH: Siedem organów zlokalizowanych w głowie – mianowicie dwoje oczu, dwoje uszu, dwie dziurki w nosie i usta – nazywane są krewnymi, ponieważ rodzą się z człowiekiem. Krewni dzielą się na dwa rodzaje: zazdrosnych i niezazdrosnych. Tutaj organy zmysłów nazywane są wrogimi, ponieważ uniemożliwiają człowiekowi postrzeganie wewnętrznego Ja. (Porównaj Ka. Up. 2.1.1)
PRĀṆA: Prāṇa, czyli oddech życiowy, przebywa w ciele jako subtelne ciało (liṅgātman) i w swojej pięciokrotnej formie przenika ciało. Organy, takie jak mowa i umysł, opierają się na nim. To właśnie prāṇa, czyli subtelne ciało, został nazwany „Wielki, Ubrany w Białe Szaty, Promienny, Soma” (2.1.15). Nazywany jest cielęciem, ponieważ nie ma bezpośredniego kontaktu z obiektami, tak jak organy zmysłów.
SPECJALNYM MIEJSCEM: Ponieważ prāṇa jest związana z określonymi częściami ciała.
SIŁA: Pochodzi z pokarmu i napoju.
POKARM: Pokarm, który spożywamy, przekształca się w trzy formy. Najbardziej materialna część jest wydalana z ciała i wchłaniana jest przez ziemię. Środkowa część, czyli chylus, przekształca się w krew itp., odżywia ciało fizyczne. Najsubtelniejsza część, zwana „nektarem”, przechodzi przez pępek do serca, przenika siedemdziesiąt dwa tysiące nerwów, które się stamtąd rozchodzą, generuje siłę i wspomaga subtelne ciało, które jest zbiorem wewnętrznych organów, i tutaj jest nazywane cielęciem. Pokarm jest zatem łącznikiem między oddechem życiowym a ciałem, podobnie do liny cielęcia z pętlami na obu końcach.
Poprzedni rozdział poruszył temat: „Pouczę cię [o Brahmanie]” (2.1.15). W tym kontekście stwierdzono, że z Brahmana powstaje wszechświat, przez Niego wszechświat jest podtrzymywany i w Niego wszechświat się rozpuszcza. Teraz składniki wszechświata to pięć elementów, a te elementy składają się z imienia i formy. Już wcześniej powiedziano, że imię i forma nazywane są „prawdą”; a Brahman jest „Prawdą” tej „prawdy”. Powód, dla którego elementy są nazywane „prawdą”, zostanie wyjaśniony w następnym rozdziale. Ponieważ ciało, organy i prāṇa składają się z elementów grubych i subtelnych, są nazywane „prawdą”. Aby zdefiniować naturę tych elementów, wprowadza się obecny i następny rozdział. Powiedziano: „Oddechy życiowe są prawdą, a ich prawdą jest Ātman” (2.1.20). Teraz opisuje się naturę prāṇy, aby wyjaśnić, czym jest prāṇa, ile ma form i jakie są jego tajemne imiona. Celem jest opisanie i wyjaśnienie tajemnego imienia Brahmana.
Teraz wspomniane są pewne tajemne imiona dotyczące prāṇa zamieszkującego głowę, w odniesieniu do oka:
Wers 2.2.2
तमेतः सप्ताक्षितय उपतिष्ठन्ते; तद्या इमा अक्षन् लोहिन्यो राजयस्ताभिरेनं रुद्रोऽन्वायत्तः, अथ या अक्षन्नापस्ताभिः पर्जन्यः, या कनीनका तयादित्यः, यत्कृष्णं, तेनाग्निः, यच्छुक्लं, तेनेन्द्रः, अधरयैनं वर्तन्या पृथिव्यन्वायत्ता, द्यौरुत्तरया; नास्यान्नं क्सीयते य एवं वेद ॥ २.२.२॥
tametaḥ saptākṣitaya upatiṣṭhante; tadyā imā akṣan lohinyo rājayastābhirenaṃ rudro’nvāyattaḥ, atha yā akṣannāpastābhiḥ parjanyaḥ, yā kanīnakā tayādityaḥ, yatkṛṣṇaṃ, tenāgniḥ, yacchuklaṃ, tenendraḥ, adharayainaṃ vartanyā pṛthivyanvāyattā, dyauruttarayā; nāsyānnaṃ ksīyate ya evaṃ veda ॥ 2.2.2 ॥
2. Te siedem bóstw, które zapobiegają rozkładowi, czci prāṇę (cielę): poprzez te różowe linie w oku, opiekuje się nim Rudra; poprzez wodę w oku, opiekuje się nim Pardźanja; poprzez źrenicę oka, opiekuje się nim słońce; poprzez czerń oka, opiekuje się nim ogień; poprzez białą część oka, opiekuje się nim Indra; poprzez dolną powiekę, ziemia; a poprzez górną powiekę, opiekuje się nim niebo. Kto to wie, jego pokarm nie maleje.
Komentarz:
SIEDEM BÓSTW ITD.: Zapobiegają rozkładowi, ponieważ dostarczają prāṇie pokarmu, czyniąc go niezniszczalnym.
Wers 2.2.3
तदेष श्लोको भवति ।
अर्वाग्बिलश्चमस ऊर्ध्वबुध्नः, तस्मिन्यशो निहितं विश्वरूपम् ।
तस्यासत ऋषयः सप्त तीरे, वागष्टमी ब्रह्मणा संविदान ॥
इति ।
‘अर्वाग्बिलश्चमस ऊर्ध्वबुध्नः’ इतीदं तच्छिरः, एष ह्यर्वाग्बिलश्चमस ऊर्ध्वबुध्नः; ‘तस्मिन्यशो निहितं विश्वरूपम्’ इति प्राण वै यशो विश्वरूपम्, प्राणानेतदाह; ‘तस्यासत ऋषयः सप्त तीरे’ इति प्राणा वा ऋषयः, प्राणानेतदाह; ‘वागष्टमी ब्रह्मणा संविदाना’ इति वागष्टमी ब्रह्मणा संवित्ते ॥ २.२.३॥
tadeṣa śloko bhavati ।
arvāgbilaścamasa ūrdhvabudhnaḥ, tasminyaśo nihitaṃ viśvarūpam ।
tasyāsata ṛṣayaḥ sapta tīre, vāgaṣṭamī brahmaṇā saṃvidāna ॥
iti ।
‘arvāgbilaścamasa ūrdhvabudhnaḥ’ itīdaṃ tacchiraḥ, eṣa hyarvāgbilaścamasa ūrdhvabudhnaḥ; ‘tasminyaśo nihitaṃ viśvarūpam’ iti prāṇa vai yaśo viśvarūpam, prāṇānetadāha; ‘tasyāsata ṛṣayaḥ sapta tīre’ iti prāṇā vā ṛṣayaḥ, prāṇānetadāha; ‘vāgaṣṭamī brahmaṇā saṃvidānā’ iti vāgaṣṭamī brahmaṇā saṃvitte ॥ 2.2.3 ॥
3. W związku z tym istnieje następująca mantra:
„Istnieje czasza, której otwór znajduje się na dole, a która uwypukla się na górze. Umieszczono w niej różnorodną wiedzę; siedmiu mędrców siedzi na jej krawędzi, a organ mowy, który ma łączność z Wedami, jest ósmym.”
To, co nazywane jest „czaszą, której otwór znajduje się na dole, a która uwypukla się na górze”, to ta nasza głowa, ponieważ jest to czasza, której otwór znajduje się na dole, a która uwypukla się u góry. Kiedy mówi się: „Umieszczono w niej różnorodną wiedzę”, odnosi się to do organów; te rzeczywiście reprezentują różnorodną wiedzę. Kiedy mówi się: „Siedmiu mędrców siedzi na jej krawędzi”, odnosi się to do organów; te rzeczywiście są mędrcami. „Organ mowy, który ma łączność z Wedami, jest ósmym”, ponieważ organ mowy jest ósmym i komunikuje się z Wedami.
Komentarz:
TO, CO ITD.: W tych wersach Śruti wyjaśnia mantrę.
ONE RZECZYWIŚCIE … WIEDZĘ: Ponieważ są przyczyną percepcji dźwięku itd.
ORGAN MOWY: Język liczy się za dwóch: jako organ smaku zostanie nazwany w następnym wersie siódmym mędrcem; jako organ mowy jest tutaj wspomniany jako ósmy mędrzec.
Kim są ci mędrcy, którzy siedzą na krawędzi tej czaszy?
Wers 2.2.4
इमावेव गोतमभरद्वाजौ, अयमेव गोतमः, अयं भरद्वाजः; इमावेव विष्वामित्रजमदग्नी, अयमेव विश्वामित्रः, अयं जमदग्निः; इमावेव वसिष्ठकश्यपौ, अयमेव वसिष्ठः, अयं कश्यपः; वागेवात्रिः, वाचा ह्यन्नमद्यते, अत्तिर्ह वै नामैतद्यदत्रिरिति; सर्वस्यात्ता भवति, सर्वमस्यान्नं भवति य एवं वेद ॥ २.२.४॥
imāveva gotamabharadvājau, ayameva gotamaḥ, ayaṃ bharadvājaḥ; imāveva viṣvāmitrajamadagnī, ayameva viśvāmitraḥ, ayaṃ jamadagniḥ; imāveva vasiṣṭhakaśyapau, ayameva vasiṣṭhaḥ, ayaṃ kaśyapaḥ; vāgevātriḥ, vācā hyannamadyate, attirha vai nāmaitadyadatririti; sarvasyāttā bhavati, sarvamasyānnaṃ bhavati ya evaṃ veda ॥ 2.2.4 ॥
4. Te dwoje [uszu] to Gotama i Bharadwādźa: to prawe to Gotama, a to lewe, Bharadwādźa. Te dwoje [oczu] to Wiśwāmitra i Dźamadagni: to prawe to Wiśwāmitra, a to lewe, Dźamadagni. Te dwoje [nozdrzy] to Wasiszṭha i Kaśjapa: to prawe to Wasiszṭha, a to lewe, Kaśjapa. Język to Atri, ponieważ przez język spożywa się pokarm. Atri to to samo, co atti (jedzenie). Ten, kto to wie, staje się jedzącym wszystko, a wszystko staje się jego pokarmem.
Komentarz:
TO, CO ITD.: W tych wersach Śruti wyjaśnia mantrę.
ONE RZECZYWIŚCIE … WIEDZĘ: Ponieważ są przyczyną percepcji dźwięku itd.
ORGAN MOWY: Język liczy się za dwóch: jako organ smaku zostanie nazwany w następnym wersie siódmym mędrcem; jako organ mowy jest tutaj wspomniany jako ósmy mędrzec.
Kim są mędrcy, którzy siedzą na krawędzi tej czaszy?
4. Te dwoje [uszu] to Gotama i Bharadwādźa: to prawe to Gotama, a to lewe, Bharadwādźa. Te dwoje [oczu] to Wiśwāmitra i Dźamadagni: to prawe to Wiśwāmitra, a to lewe, Dźamadagni. Te dwoje [nozdrzy] to Wasiszṭha i Kaśjapa: to prawe to Wasiszṭha, a to lewe, Kaśjapa. Język to Atri, ponieważ przez język spożywa się pokarm. Atri to to samo, co atti (jedzenie). Ten, kto to wie, staje się jedzącym wszystko, a wszystko staje się jego pokarmem.
TEN, KTO TO WIE ITD.: To znaczy, kto zna prawdziwą naturę prāṇa, jak opisano powyżej, staje się prāṇą w ciele i jest tylko jedzącym, związanym z siedzibą i szczególnym miejscem, a nie pokarmem. Innymi słowy, jest całkowicie wyłączony z kategorii pokarmu.
Tutaj kończy się Drugi Rozdział Drugiej Części Bryhadāraṇjaka Upaniszad.