Bryhadāraṇjaka 2.5 – Współzależność Stworzonych Obiektów

1. Ta Ziemia jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tej ziemi. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tej ziemi, oraz jasna, nieśmiertelna, cielesna istota, która jest w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem stania się] wszystkim.

2. Ta woda jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tej wody. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tej wodzie, oraz jasna, nieśmiertelna istota istniejąca jako nasienie w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

3. Ten ogień jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego ognia. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tym ogniu, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z narządem mowy w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

4. To powietrze jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego powietrza. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tym powietrzu, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z oddechem życiowym w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

5. To słońce jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego słońca. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tym słońcu, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z okiem w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

6. Te strony świata są miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tych stron świata. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tych stronach świata, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z uchem w ciele i z czasem słyszenia [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem stania się] wszystkim.

7. Ten księżyc jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego księżyca. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tym księżycu, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z umysłem w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

8. Ta błyskawica jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tej błyskawicy. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tej błyskawicy, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana ze światłem w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

9. Ta burzowa chmura jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tej burzowej chmury. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tej burzowej chmurze, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z dźwiękiem i z głosem w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

10. To ākāśa jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego ākāśa. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tym ākāśa, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z ākāśa w sercu w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

11. Ten dharma (prawość) jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego dharma. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tym dharma, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z dharmą w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

12. Ta prawda jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tej prawdy. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w tej prawdzie, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z prawdą w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

13. Ta ludzkość jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tej ludzkości. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w ludzkości, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z ludzkością w ciele [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

14. To kosmiczne ciało (Ātman) jest miodem (skutkiem) wszystkich istot, a wszystkie istoty są miodem (skutkiem) tego kosmicznego ciała. Podobnie, jasna, nieśmiertelna istota, która jest w kosmicznym ciele, oraz jasna, nieśmiertelna istota utożsamiana z [indywidualną] Jaźnią [są obie miodem]. [Te cztery] są jedynie tą Jaźnią. [Poznanie] tej [Jaźni] jest [środkiem do osiągnięcia] Nieśmiertelności; ta [podstawowa jedność] jest Brahmanem; to [Poznanie Brahmana] jest [środkiem do stania się] wszystkim.

15. I rzeczywiście ta Jaźń jest Władcą wszystkich istot, Królem wszystkich istot. Tak jak wszystkie szprychy są osadzone w piaście i obręczy koła rydwanu, tak wszystkie istoty, wszyscy bogowie, wszystkie światy, wszystkie narządy i wszystkie te [indywidualne] istoty są osadzone w tej Jaźni.

16. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

„O Aświnowie w ludzkiej postaci, ujawnię wasz straszliwy czyn, zwany damśa, który popełniliście z chciwości, tak jak burzowa chmura zapowiada nadchodzący deszcz. Ujawnię miód (doktrynę madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał was przez głowę konia.”

17. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

„O Aświnowie, przymocowaliście końską głowę do Dadhjāća, znawcy Atharwa-Wedy, który, o straszliwi, pragnąc dochować obietnicy, nauczał was [rytualnej] medytacji o miodzie (doktrynie madhu) związanej ze słońcem, a także tajemnej (duchowej) medytacji na jego temat.”

18. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

„On (Pan) stworzył ciała z dwiema nogami; stworzył ciała z czterema nogami. Najpierw stał się ptakiem (subtelnym ciałem), następnie, jako Najwyższa Osoba, wszedł do ciał. Z powodu Jego obecności we wszystkich ciałach (pur), jest On nazywany Osobą (Purusza). Nie ma niczego, co nie byłoby przez Niego objęte, niczego, czego by On nie przenikał.”

19. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

„On (Pan) przekształcił się zgodnie z każdą formą, a [każda] Jego forma istniała po to, by Go objawić. Pan (Indra), poprzez swoje mājā, jawi się jako wielość; bowiem do Niego zaprzężonych jest dziesięć koni, a nawet setki.”

„Ten Ātman to narządy; jest ich dziesięć i tysiące – wiele i nieskończenie wiele. Ten Brahman nie ma ani przyczyny, ani skutku, nie ma wnętrza ani zewnętrza. Ta Jaźń, wszystko postrzegająca, jest Brahmanem. To jest nauka [Upaniszad].”

Wers 2.5.1

इयं पृथिवी सर्वेषां भूतानाम् मधु, अस्यै पृथिव्यै सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्यां पृथिव्यां तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यस्चायमध्यात्मं शारीरस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽ’यमात्मा; इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.१॥

iyaṃ pṛthivī sarveṣāṃ bhūtānām madhu, asyai pṛthivyai sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasyāṃ pṛthivyāṃ tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yascāyamadhyātmaṃ śārīrastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā; idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.1 ॥

Komentarz:

MIÓD: Sanskryckie słowo w tekście to madhu, które tutaj oznacza skutek. Słowo to jest użyte do wyrażenia relacji przyczynowej i wzajemnej zależności ziemi i wszystkich istot: jedno nie może istnieć bez drugiego. Pszczoły tworzą miód, a miód tworzy lub podtrzymuje pszczoły. Pszczoły i miód są zarówno przyczyną, jak i skutkiem, lub w każdym razie są od siebie wzajemnie zależne. Są sprzyjające sobie nawzajem. Ziemia jest stworzona z działań wszystkich istot (od Hiraṇjagarbhy aż po kępę trawy), a istoty są zależne od ziemi.

JASNA: Obdarzona światłem inteligencji.

CIELESNA ISTOTA: Jaźń utożsamiana z subtelnym ciałem.

[TE CZTERY] ITD.: Oznacza to ziemię, wszystkie istoty, nieśmiertelną istotę w ziemi oraz nieśmiertelną istotę w ciele. Te cztery są złożonym skutkiem wszystkich istot, a wszystkie istoty są skutkiem tych czterech. Są one wzajemnie zależne i sprzyjające sobie nawzajem. Dlatego wszystkie pochodzą z tej samej przyczyny, należą do tego samego rodzaju i ostatecznie wszystkie stopią się w tę samą substancję. Tą przyczyną, która jest źródłem, wsparciem itd. wszystkiego, jest Brahman. Jedynie Brahman jest rzeczywisty. Wszystko inne jest skutkiem, modyfikacją, zwykłą nazwą, wysiłkiem mowy.

JEDYNIE TĄ JAŹNIĄ: Która została założona w fragmencie: „To Wszystko [jest] tą Jaźnią” (2.4.6).

Poprzedni rozdział stwierdził, że Nieśmiertelność może zostać osiągnięta jedynie poprzez Poznanie Jaźni, poprzez praktykę wyrzeczenia, oraz że żaden rytuał nie jest konieczny do osiągnięcia tego celu. Stwierdzono również, że o Jaźni należy słuchać, rozważać i medytować. Rozumowanie związane z refleksją jest takie, że wszechświat wyłonił się z Jaźni, ma Jaźń jako swój jedyny rodzaj i rozpuszcza się w Jaźni. Teraz można poddać w wątpliwość zasadność tego rozumowania. Celem tego rozdziały jest usunięcie tej wątpliwości, głównie poprzez autorytet pism świętych.

Wers 2.5.2

इमा आपः सर्वेषां भूतानां मधु, आसामपां सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमास्वप्सु तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं रैतसस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषःअ, अयमेव स योऽयमात्मा; इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.२॥

imā āpaḥ sarveṣāṃ bhūtānāṃ madhu, āsāmapāṃ sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamāsvapsu tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ raitasastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥa, ayameva sa yo’yamātmā; idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.2 ॥

Komentarz:

NASIENIE ITD.: Woda jest głównym składnikiem nasienia.

Wers 2.5.3

अयमग्निः सर्वेषां भूतानाम् मधु, अस्याग्नेः सर्वाणि भूतानि मधु, यश्चायमस्मिन्नग्नौ तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं वाङ्मयस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा; इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.३॥

ayamagniḥ sarveṣāṃ bhūtānām madhu, asyāgneḥ sarvāṇi bhūtāni madhu, yaścāyamasminnagnau tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ vāṅmayastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā; idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.3 ॥

Komentarz:

OGIEŃ: Który istnieje szczególnie w narządzie mowy. Wedānta mówi o ogniu jako o bóstwie kontrolującym narząd mowy.

Wers 2.5.4

अयं वायुः सर्वेषां भूतानाम् मधु, अस्य वायोः सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्वायौ तेजोमयओऽमृतमयः पुरुषः, यशायमध्यात्मं प्राणस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयंएव स योऽयमात्मा, इदम् अमृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.४॥

ayaṃ vāyuḥ sarveṣāṃ bhūtānām madhu, asya vāyoḥ sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminvāyau tejomayao’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaśāyamadhyātmaṃ prāṇastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayaṃeva sa yo’yamātmā, idam amṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.4 ॥

Komentarz:

Powietrze i inne elementy są nazywane „miodem”, ponieważ służą ciału, dostarczając mu materiałów. Jasne, nieśmiertelne istoty są nazywane „miodem”, ponieważ służą ciału jako narządy.

Wers 2.5.5

अयमादित्यः सर्वेषाम् भूतानां मधु, अस्यादित्यस्य सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्नादित्ये तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं चाक्षुषस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदम् अमृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.५॥

ayamādityaḥ sarveṣām bhūtānāṃ madhu, asyādityasya sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminnāditye tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ cākṣuṣastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idam amṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam | ॥ 2.5.5 ॥

Komentarz:

OKO: Świetlistą mocą, która kontroluje słońce, jest ta sama, która kontroluje oko.

Wers 2.5.6

इमा दिसः सर्वेषां भूतानां मधु, आसां दिशां सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमासु दिक्षु तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं श्रोत्रः प्रातिश्रुत्कस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदम् अमृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.६॥

imā disaḥ sarveṣāṃ bhūtānāṃ madhu, āsāṃ diśāṃ sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamāsu dikṣu tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ śrotraḥ prātiśrutkastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idam amṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.6 ॥

Komentarz:

UCHEM: Moc, która kontroluje strony świata, i moc, która kontroluje ucho, są identyczne.

CZASEM SŁYSZENIA: Moc kontrolująca ucho przejawia się szczególnie w czasie słyszenia.

Wers 2.5.7

अयं चन्द्रः सर्वेषाम् भूतानां मधु, अस्य चन्द्रस्य सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिंस्चन्द्रे तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं मनसस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.७॥

ayaṃ candraḥ sarveṣām bhūtānāṃ madhu, asya candrasya sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasmiṃscandre tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ manasastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.7 ॥

Komentarz:

UMYSŁ: Bóstwo utożsamiane z księżycem jest tym samym, które utożsamiane jest z umysłem.

Wers 2.5.8

इयं विद्युत्सर्वेषां भूतानाम् मधु, अस्यै विद्युतः सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्यां विद्युति तेजोमयो’मृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं तैजसस्तेजोमयो’मृतमयः पुरुषः, अयमेव स यो’यम् आत्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.८॥

iyaṃ vidyutsarveṣāṃ bhūtānām madhu, asyai vidyutaḥ sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasyāṃ vidyuti tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ taijasastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yam ātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.8 ॥

Komentarz:

ŚWIATŁEM W CIELE: Oznacza to światło przejawiające się w skórze. Bóstwo utożsamiane z błyskawicą jest tym samym, które utożsamiane jest z narządem skóry.

Wers 2.5.9

अयं स्तनयित्नुः सर्वेषां भूतानाम् मधु, अस्य स्तनयित्नोः सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्स्तनयित्नौ तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं शाब्दः सौवरस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.९॥

ayaṃ stanayitnuḥ sarveṣāṃ bhūtānām madhu, asya stanayitnoḥ sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminstanayitnau tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ śābdaḥ sauvarastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.9 ॥

Komentarz:

Z DŹWIĘKIEM … GŁOSEM: Jedno odnosi się do dźwięku ogólnie wydawanego przez ciało, a drugie do szczególnego dźwięku przejawiającego się w głosie.

Wers 2.5.10

अयमाकाशः सर्वेषां भूतानां मधु, अस्याकाशस्य सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्नाकाशे तेजोमयोऽमृतमयः, पुरुषः, यश्चायमध्यात्मम् ह्र्द्याकाषस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.१०॥

ayamākāśaḥ sarveṣāṃ bhūtānāṃ madhu, asyākāśasya sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminnākāśe tejomayo’mṛtamayaḥ, puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmam hrdyākāṣastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.10 ॥

Komentarz:

ĀKĀŚA: Zewnętrzne ākāśa, czyli przestrzeń, i ākāśa w sercu są kontrolowane przez to samo bóstwo.

Wers 2.5.11

अयं धर्मः सर्वेषाम् भूतानाम् मधु, अस्य धर्मस्य सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्धर्मे, तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं धार्मस्तेज्ōमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.११॥

ayaṃ dharmaḥ sarveṣām bhūtānām madhu, asya dharmasya sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasmindharme, tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ dhārmastejōmayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.11 ॥

Komentarz:

DHARMA: Chociaż prawość nie jest bezpośrednio postrzegana, podobnie jak obiekty materialne, tutaj jest określona jako „ten”, ponieważ jego skutki są bezpośrednio dostrzegalne. Dharma, jak powiedziano (1.4.14), to to, co jest aprobowane przez Śruti i Smryti; jest siłą, która kontroluje nawet kszatrijów. Dharma jest praktykowany przez ludzi cnotliwych; tworzy różnorodność we wszechświecie, przekształcając elementy zgodnie z ich wewnętrzną naturą. Dharma wytwarza swoje skutki w dwóch formach: w ogólnej kontroluje elementy, takie jak ziemia i powietrze, a w szczególnej kontroluje zbiór ciała i narządów.

DHARMA W CIELE: Kontroluje zbiór ciała i narządów w indywidualnym ciele.

Wers 2.5.12

इदं सत्यम् सर्वेषाम् भूतानाम् मधु, अस्य सत्यस्य सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्सत्ये तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं सात्यस्तेज्ōमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.१२॥

idaṃ satyam sarveṣām bhūtānām madhu, asya satyasya sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminsatye tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ sātyastejōmayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.12 ॥

Komentarz:

Podobnie jak dharma, prawda także istnieje w dwóch formach: ogólnej i szczególnej. Forma ogólna jest zawarta w elementach tworzących ziemię, a forma szczególna jest zawarta w ciele i narządach. „Wiatr wieje dzięki prawdzie.” (Maha. Up. 22.1)

Wers 2.5.13

इदं मानुषं सर्वेषाम् भूतानां मधु, अस्य मानुषस्य सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्मानुषे तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमध्यात्मं मानुषस्तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.१३॥

idaṃ mānuṣaṃ sarveṣām bhūtānām madhu, asya mānuṣasya sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminmānuṣe tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamadhyātmaṃ mānuṣastejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.13 ॥

Komentarz:

LUDZKOŚĆ ITD.: Obejmuje również inne gatunki, wszystkie obdarzone ciałem i narządami kontrolowanymi przez dharmę.

PODOBNIE … W LUDZKOŚCI: Odnosi się do nieśmiertelnej istoty utożsamianej ze wszystkimi gatunkami, ludzkimi i nieludzkimi. Słowo „ludzkość” obejmuje tutaj wszystkie istoty obdarzone zbiorem ciała i narządów kontrolowanych przez dharmę. Kiedy dany zbiór odnosi się do określonego gatunku, na przykład ludzkiego, jest nazywany nazwą tego gatunku. Wszystkie istoty żywe, należące do różnych gatunków, są sobie nawzajem sprzyjające.

JASNA, NIEŚMIERTELNA … ISTOTA: Odnosi się do nieśmiertelnej istoty utożsamianej z określonym gatunkiem.

Wers 2.5.14

अयमात्मा सर्वेषां भूतानां मधु, अस्यात्मनः सर्वाणि भूतानि मधु; यश्चायमस्मिन्नात्मनि तेजोमयोऽमृतमयः पुरुषः, यश्चायमात्मा तेजोमयोऽ मृतमयः पुरुषः, अयमेव स योऽयमात्मा, इदममृतम्, इदं ब्रह्म, इदं सर्वम् ॥ २.५.१४॥

ayamātmā sarveṣāṃ bhūtānāṃ madhu, asyātmanaḥ sarvāṇi bhūtāni madhu; yaścāyamasminnātmani tejomayo’mṛtamayaḥ puruṣaḥ, yaścāyamātmā tejomayo’ mṛtamayaḥ puruṣaḥ, ayameva sa yo’yamātmā, idamamṛtam, idaṃ brahma, idaṃ sarvam ॥ 2.5.14 ॥

Komentarz:

KOSMICZNEGO CIAŁA: Odnosi się do ciała Wirādź, które obejmuje wszystkie ciała i narządy wszystkich gatunków: ludzkich, pozaludzkich i boskich. Pierwszy werset tego rozdziału odnosi się jedynie do ziemi, która jest szczególnym aspektem Wirādź.

JASNA … KOSMICZNYM CIELE: Odnosi się do Kosmicznego Umysłu, który stanowi esencję subtelnych elementów.

[INDYWIDUALNĄ] JAŹNIĄ: Której ten związek ciała materialnego i subtelnego służy.

Wers 2.5.15

स वा अयमात्मा सर्वेषाम् भूतानमधिपतिः, सर्वेषां भूतूनां राजा; तद्यथा रथनाभौ च रथनेमौ चाराः सर्वे समर्पिताः, एवमेवास्मिन्नात्मनि सर्वाणि भूतानि, सर्वे देवाः, सर्वे लोकाः, सर्वे प्राणाः, सर्व एत आत्मनः समर्पिताः ॥ २.५.१५॥

sa vā ayamātmā sarveṣām bhūtānamadhipatiḥ, sarveṣāṃ bhūtūnāṃ rājā; tadyathā rathanābhau ca rathanemau cārāḥ sarve samarpitāḥ, evamevāsminnātmani sarvāṇi bhūtāni, sarve devāḥ, sarve lokāḥ, sarve prāṇāḥ, sarva eta ātmanaḥ samarpitāḥ ॥ 2.5.15 ॥

Komentarz:

TA JAŹŃ ITD.: Oznacza to indywidualną Jaźń, gdy stopi się z Najwyższą Jaźnią. Gdy Jaźń, posiadająca ograniczające przymioty ciała i narządów stworzonych przez ignorancję, połączy się z Najwyższą Jaźnią poprzez Poznanie Brahmana, staje się Czystą Inteligencją, wolną od zewnętrza i wnętrza, Jaźnią wszystkich istot i obiektem powszechnej czci.

WŁADCĄ ITD.: Wyrażenia „Władca wszystkich” i „Król wszystkich” wzajemnie się dopełniają. Człowiek może być królem po prostu żyjąc jak król, ale niekoniecznie musi być władcą.

ISTOT: Oznacza to odbicie Najwyższej Jaźni w różnych ciałach.

W TEJ JAŹNI: To znaczy w znawcy Brahmana, który uświadomił sobie swoją tożsamość z Najwyższą Jaźnią. Taka osoba, oświecona przez Poznanie Brahmana, utożsamia się ze wszystkimi istotami, postrzegając je jako swoje ograniczające przymioty, czyli upādhi; tym samym staje się Jaźnią wszystkiego. Ponadto, wolna od wszelkich ograniczających przymiotów, jest postrzegana jako Czysta Inteligencja, bez narodzin, niezniszczalna, nieśmiertelna, wolna od strachu i opisywana jako „Nie to, nie to”.

Pytanie brzmiało: Co wiedział Brahman, przez co stał się wszystkim? (1.4.9). Teraz podana jest odpowiedź: Stał się wszystkim poprzez słuchanie o prawdziwej naturze Jaźni od nauczyciela i z pism, poprzez refleksję nad Nią za pomocą rozumowania i poprzez bezpośrednie urzeczywistnienie, jak opisano w tej sekcji Upaniszady. Nawet przed urzeczywistnieniem człowiek jest Brahmanem – ponieważ Jaźń zawsze jest Brahmanem – ale przez ignorancję uważa siebie za różną od Niego. Zawsze jest wszystkim, ale przez ignorancję uważa siebie za coś innego. Dlatego też, odrzucając tę ignorancję poprzez Poznanie Brahmana, znawca Brahmana, będąc cały czas Brahmanem, staje się Brahmanem, a będąc cały czas wszystkim, staje się wszystkim.

Poznanie Brahmana prowadzące do Nieśmiertelności, o które Maitrejī pytała swojego męża, zostało w pełni omówione. Aby wychwalić tę Wiedzę, za pomocą dwóch mantr wprowadzona zostaje następująca historia:

Wers 2.5.16

इदं वै तन्मधु दध्यङ्ङाथर्वणोऽश्विभ्यामुवाच । तदेतद् ऋषिः पश्यन्नवोचत् ।
तद्वां नरा सनये दंस उग्रमाविस्कृणोमि तन्यतुर्न वृष्टिम् ।
दध्यङ् ह यन्मध्वाथर्वणो वामश्वस्य शीर्ष्णा प्र यदीमुवाच ॥ इति ॥ २.५.१६॥

idaṃ vai tanmadhu dadhyaṅṅātharvaṇo’śvibhyāmuvāca । tadetad ṛṣiḥ paśyannavocat ।
tadvāṃ narā sanaye daṃsa ugramāviskṛṇomi tanyaturna vṛṣṭim ।
dadhyaṅ ha yanmadhvātharvaṇo vāmaśvasya śīrṣṇā pra yadīmuvāca ॥ iti ॥ 2.5.16 ॥

16. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

Komentarz:

MANTRA: Słowo to oznacza tutaj ryszi, czyli jasnowidza, któremu została objawiona mantra, czyli tekst wedyjski.

STRASZLIWY CZYN: Historia wspomniana w tekście znajduje się w Śatapatha Brāhmaṇie 14.1.1.4. Dwaj Aświnowie, lekarze bogów, chcieli poznać tajemnicę doktryny miodu (madhu) od ryszi Dadhjāć, który był znawcą Atharwa-Wedy. Jednak ryszi nie chciał przekazać tej wiedzy, ponieważ Indra, władca bogów, zagroził, że odetnie mu głowę, jeśli ujawni ją komukolwiek innemu. Aświnowie obiecali jednak ocalić go przed tym nieszczęściem. Ryszi zapytał ich, w jaki sposób ochronią go przed Indrą. Aświnowie odpowiedzieli, że jeśli uzna ich za uczniów, to sami odetną mu głowę i ukryją ją gdzieś. Następnie przymocują do jego ciała końską głowę, a ryszi nauczy ich za jej pośrednictwem. Indra, widząc, że naucza, bez wątpienia odetnie tę końską głowę, po czym Aświnowie przywrócą mu jego własną. Ryszi zgodził się na tę propozycję. Aświnowie odcięli mu głowę i zastąpili ją głową konia, przez którą nauczał ich doktryny miodu. Następnie Indra odciął głowę konia, a Aświnowie szybko przywrócili ryszi jego własną głowę. (Śa. Br. 14.1.1.22-24).

Historia ta ilustruje ogromną trudność, jaką nawet bogowie musieli pokonać, aby zdobyć tę wiedzę. Tekst jest więc pochwałą doktryny miodu.

Celem tej historii jest wychwalenie Poznania Brahmana, które pozwoliło Aświnom, mimo popełnienia straszliwego czynu, uniknąć jego szkodliwych konsekwencji.

Druga mantra:

Wers 2.5.17

इदं वै तन्मधु दध्यङ्ङाथर्वणोऽस्विभ्यामुवाच । तदेतदृषिः पश्यन्नवोचत् ।
आथर्वणायाश्विना दधीचेऽश्व्यं शिरः प्रत्यरयतम् ।
स वां मधु प्रवोचदृतायन् त्वाष्ट्रं यद् दस्रावपि कक्ष्यं वाम् ॥ इति ॥ २.५.१७॥

idaṃ vai tanmadhu dadhyaṅṅātharvaṇo’svibhyāmuvāca । tadetadṛṣiḥ paśyannavocat ।
ātharvaṇāyāśvinā dadhīce’śvyaṃ śiraḥ pratyarayatam ।
sa vāṃ madhu pravocadṛtāyan tvāṣṭraṃ yad dasrāvapi kakṣyaṃ vām ॥ iti ॥ 2.5.17 ॥

17. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

Komentarz:

PRAGNĄC ITD.: Dochowanie uroczystej obietnicy jest nawet ważniejsze niż zachowanie własnego życia.

ZWIĄZANEJ ITD.: Historia przedstawiona w Wedach jest następująca: Wiszṇu, dumny ze swojej zasłużonej wyższości nad innymi bogami, pewnego razu stał, opierając podbródek na końcu łuku. Zazdrośni bogowie sprowadzili białe mrówki, by przegryzły cięciwę łuku, w wyniku czego głowa Wiszṇu została odcięta. Jego głowa stała się słońcem. Wiszṇu oznacza ofiarę, ponieważ jest z nią utożsamiany. Ponieważ ofiara nie może istnieć bez głowy, bogowie poprosili swoich lekarzy, Aświnów, aby przywrócili głowę. Przywrócenie zostało dokonane poprzez rytuał zwany Prawargja. Ten rytuał, opisany w Śatapatha Brāhmaṇie, obejmuje miód, czyli doktrynę madhu, związaną ze słońcem. (Zob. Śa. Br. 14.1.1.6-10; Tai. Ar. 5.1.3-6).

TAJEMNEJ … MEDYTACJI ITD.: Oznacza to wiedzę o Najwyższej Jaźni, nazywaną również doktryną madhu, opisaną w tym i poprzednim rozdziale. Jedna część doktryny madhu, nauczanej w Śatapatha Brāhmaṇie, dotyczy rytuału, natomiast druga część, przedstawiona w kolejnych dwóch wersetach, odnosi się do poznania Brahmana, które jest wolne od wszelkich rytuałów.

Dwa powyższe wersety przedstawiają historię związaną z rytuałem Prawargja. Kolejne dwie mantry będą dotyczyć medytacji nad Brahmanem:

Wers 2.5.18

इदं वै तन्मधु दध्यङ्ङाथर्वणोऽश्विभ्यामुवाच । तदेतदृषिः पश्यन्नवोचत् ।
पुरश्चक्रे द्विपदः, पुरश्चक्रे चतुष्पदः ।
पुरः स पक्षी भूत्वा पुरः पुरुष आविशत् ॥ इति ।
स वा अयं पुरुषः सर्वासु पूर्सु पुरिशयः; नैनेन किंचनानावृतम्, नैनेन किंचनासंवृतम् ॥ २.५.१८॥

idaṃ vai tanmadhu dadhyaṅṅātharvaṇo’śvibhyāmuvāca । tadetadṛṣiḥ paśyannavocat ।
puraścakre dvipadaḥ, puraścakre catuṣpadaḥ ।
puraḥ sa pakṣī bhūtvā puraḥ puruṣa āviśat ॥ iti ।
sa vā ayaṃ puruṣaḥ sarvāsu pūrsu puriśayaḥ; nainena kiṃcanānāvṛtam, nainena kiṃcanāsaṃvṛtam ॥ 2.5.18 ॥

18. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

Komentarz:

CIAŁA Z DWIEMA NOGAMI: Ludzie i ptaki.

CIAŁA Z CZTEREMA NOGAMI: Zwierzęta.

NIE MA NICZEGO ITD.: Pan obejmuje wszystko, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. To On, jako imię i forma (czyli ciało i narządy), jest wewnątrz i na zewnątrz wszystkiego.

Tekst mówi o niedualności Jaźni.

Wers 2.5.19

इदं वै तन्मधु दध्यङ्ङाथर्वनोऽश्विभ्यामुवाच । तदेतदृषिः पश्यन्नवोचत् ।
रूपं रूपं प्रतिरूपो बभूव, तदस्य रूपं प्रतिचक्षणाय ।
इन्द्रो मायाभिः पुरुरूप ईयते, युक्ता ह्यस्य हरयः शता दश ॥ इति ।
अयं वै हरयः, अयं वै दश च सहस्राणि, बहूनि चानन्तानि च; तदेतद्ब्रह्मापूर्वमनपरमनन्तरमबाह्यम्, अयमात्मा ब्रह्म सर्वानुभूः, इत्यनुशासनम् ॥ २.५.१९॥
इति पञ्चमं ब्राह्मणम् ॥

idaṃ vai tanmadhu dadhyaṅṅātharvano’śvibhyāmuvāca । tadetadṛṣiḥ paśyannavocat ।
rūpaṃ rūpaṃ pratirūpo babhūva, tadasya rūpaṃ praticakṣaṇāya ।
indro māyābhiḥ pururūpa īyate, yuktā hyasya harayaḥ śatā daśa ॥ iti ।
ayaṃ vai harayaḥ, ayaṃ vai daśa ca sahasrāṇi, bahūni cānantāni ca; tadetadbrahmāpūrvamanaparamanantaramabāhyam, ayamātmā brahma sarvānubhūḥ, ityanuśāsanam ॥ 2.5.19 ॥
iti pañcamaṃ brāhmaṇam ॥

19. To rzeczywiście jest miód (doktryna madhu), którą Dadhjāć, znawca Atharwa-Wedy, nauczał Aświnów. Mantra (ryszi) to dostrzegł i powiedział:

Komentarz:

ON PRZEKSZTAŁCIŁ ITD.: Oznacza to, że przyjął podobieństwo każdej formy. Pan, w procesie manifestacji imienia i formy, przekształcił się zgodnie z imieniem i formą.

A [KAŻDA] JEGO FORMA ITD.: Gdyby imię i forma nie zostały zamanifestowane, transcendentalna natura Jaźni nie byłaby znana. Bez imienia i formy nie mogłyby istnieć nakazy pism, relacja między nauczycielem a uczniem ani wynikające z tego Poznanie Brahmana.

MĀJĀ: Słowo to oznacza różnorodną wiedzę lub fałszywe nałożenie. Liczba mnoga odnosi się do różnorodności stworzeń.

JAWI SIĘ JAKO WIELOŚĆ: Pojęcie wielości jest wynikiem ignorancji; Brahman jest niedualną Czystą Inteligencją.

KONI: Narządy.

SETKI: Ponieważ istnieje ogromna liczba istot. Istnieje wielka liczba obiektów zmysłowych. Narządy są powiązane z tymi obiektami, a nie z Jaźnią.

TEN ĀTMAN ITD.: Nie jest faktem, że Ātman jest jedną istotą, a narządy inną. Ātman, poprzez mājā, jawi się jako narządy.

JEST ICH DZIESIĘĆ ITD.: Ponieważ liczba istot jest nieskończona.

PRZYCZYNY: Źródło.

SKUTKU: Konsekwencja.

NIE MA … ZEWNĘTRZA: Oznacza to, że nie istnieje nic poza Brahmanem, ani wewnątrz, ani na zewnątrz.

TA JAŹŃ: Wewnętrzna Jaźń, która widzi, słyszy, myśli, rozumie i poznaje.

WSZYSTKO POSTRZEGAJĄCA: Ponieważ w rzeczywistości jest Jaźnią wszystkiego.

TO JEST ITD.: Ta nauka prowadzi do Nieśmiertelności i wolności od strachu.

Tutaj kończy się Piąty Rozdział Drugiej Części Bryhadāraṇjaka Upaniszad.

Poprzedni

Spis Treści

Następny

Post Views: 21