1. Głos winardi do śpiewania Sāma jest dobry dla zwierząt, a Agni, bóg ognia, jest jego bóstwem przewodnim. Mam to na uwadze i modlę się abym miał taki głos. Bóg Pradźāpati przewodniczy udgītha śpiewanemu głosem anirukta [niewyraźnym]. Tym, którego bóstwem przewodnim jest Soma, jest nirukta [wyraźny]. Głos Wāju, boga powietrza, jest miękki i przyjemny, a Indry jest silny. To, czego bóstwem przewodnim jest Bryhaspati, jest jak głos ptaka krauñca [żuraw], a głos Waruṇa jest jak dźwięk stłuczonego metalowego garnka. Kultywuj je wszystkie ale unikaj Waruṇa.
2. Należy śpiewać z postanowieniem: „Śpiewem zdobędę nieśmiertelność dla bogów i bogiń, ofiary pokarmowe dla przodków, nadzieję dla ludzkości, żywność i wodę dla zwierząt, niebo dla składających ofiary i pokarm dla siebie. To wszystko dostanę śpiewając”. Myśląc w ten sposób, należy śpiewać bez nadmiernego podnoszenia głosu [lub bez nadmiernego podniecenia].
3. Wszystkie samogłoski są jak ciało Indry z jego różnymi częściami. Głoski syczące [śa, sza itd.] są jak ciało Pradźāpati z jego różnymi częściami. Spółgłoski zaczynające się na ka oznaczają ciało i kończyny Śmierci. Jeśli ktoś znajdzie błąd w sposobie, w jaki udgāta wymawia samogłoski, może powiedzieć tej osobie: „Kiedy zacząłem śpiewać, schroniłem się w Indrze [tj. szukałem błogosławieństw Indry]. Zapytaj go, a da ci właściwą odpowiedź [na twoją krytykę]”.
4. Następnie, jeśli ktoś znajdzie błąd w wymowie głosek syczących, śpiewający powie mu: „Kiedy zacząłem śpiewać, szukałem błogosławieństw Pradźāpati. Dlatego cię on zmiażdży”. A jeśli ktoś znajdzie błąd w wymowie spółgłosek, śpiewający mu powie: „Śpiewając, szukałem ochrony Śmierci. Dlatego spali cię on na popiół”.
5. Każda samogłoska powinna być wymawiana wyraźnie i mocno, [i robiąc to, powinieneś pomyśleć:] „Oddam trochę swojej siły Indrze”. Głoski syczące również powinny być wypowiadane w pełni i wyraźnie, bez sprawiania wrażenia, jakbyś część z nich połykał lub wypluwał. [Wypowiadając je, powinieneś pomyśleć:] „Oddaję się Pradźāpati”. Następnie każdą ze spółgłosek również powinieneś wypowiadać osobno i wyraźnie, [i robiąc to, powinieneś pomyśleć:] „ocalę się od śmierci”.
Wers 2.22.1
विनर्दि साम्नो वृणे पशव्यमित्यग्नेरुद्गीथोऽनिरुक्तः प्रजापतेर्निरुक्तः सोमस्य मृदु श्लक्ष्णं वायोः श्लक्ष्णं बलवदिन्द्रस्य क्रौञ्चं बृहस्पतेरपध्वान्तं वरुणस्य तान्सर्वानेवोपसेवेत वारुणं त्वेव वर्जयेत् ॥ २.२२.१ ॥
vinardi sāmno vṛṇe paśavyamityagnerudgītho’niruktaḥ prajāpaterniruktaḥ somasya mṛdu ślakṣṇaṃ vāyoḥ ślakṣṇaṃ balavadindrasya krauñcaṃ bṛhaspaterapadhvāntaṃ varuṇasya tānsarvānevopaseveta vāruṇaṃ tveva varjayet || 2.22.1 ||
1. Głos winardi do śpiewania Sāma jest dobry dla zwierząt, a Agni, bóg ognia, jest jego bóstwem przewodnim. Mam to na uwadze i modlę się abym miał taki głos. Bóg Pradźāpati przewodniczy udgītha śpiewanemu głosem anirukta [niewyraźnym]. Tym, którego bóstwem przewodnim jest Soma, jest nirukta [wyraźny]. Głos Wāju, boga powietrza, jest miękki i przyjemny, a Indry jest silny. To, czego bóstwem przewodnim jest Bryhaspati, jest jak głos ptaka krauñca [żuraw], a głos Waruṇa jest jak dźwięk stłuczonego metalowego garnka. Kultywuj je wszystkie ale unikaj Waruṇa.
Komentarz:
Kiedy śpiewasz udgithę, uważaj, aby śpiewać ją właściwym głosem. Głos jest ważny, ponieważ określa korzyści, jakie czerpiesz ze śpiewania. Na przykład istnieje rodzaj głosu, który brzmi jak głos byka. Agni, ogień, jest przewodnim bóstwem tego głosu. Jeśli śpiewasz udgīthę tego rodzaju głosem, oznacza to, że śpiewasz dla dobra zwierząt i modlisz się również, abyś mógł mieć taki głos. Podobnie istnieje rodzaj głosu zwany anirukta, którego bóstwem przewodnim jest Pradźāpati. Pradźāpati, Pan wszystkich istot, nie ma własnej formy. Podobnie nie ma wyraźnego głosu. Dlatego nazywa się to anirukta, niewyraźny. Głos Somy, księżyca, jest nirukta, czysty; Indry jest potężny; a głos Bryhaspati brzmi jak krauñca, ptak podobny do żurawia. Głos Waruṇy jest najgorszy. Jest on jak dźwięk rozbitego mosiężnego naczynia. Można używać wszystkich tych głosów, z wyjątkiem głosu Waruṇy.
Wers 2.22.2
अमृतत्वं देवेभ्य आगायानीत्यागायेत्स्वधां पितृभ्य आशां मनुष्येभ्यस्तृणोदकं पशुभ्यः स्वर्गं लोकं यजमानायान्नमात्मन आगायानीत्येतानि मनसा ध्यायन्नप्रमत्तः स्तुवीत ॥ २.२२.२ ॥
amṛtatvaṃ devebhya āgāyānītyāgāyetsvadhāṃ pitṛbhya āśāṃ manuṣyebhyastṛṇodakaṃ paśubhyaḥ svargaṃ lokaṃ yajamānāyānnamātmana āgāyānītyetāni manasā dhyāyannapramattaḥ stuvīta || 2.22.2 ||
2. Należy śpiewać z postanowieniem: „Śpiewem zdobędę nieśmiertelność dla bogów i bogiń, ofiary pokarmowe dla przodków, nadzieję dla ludzkości, żywność i wodę dla zwierząt, niebo dla składających ofiary i pokarm dla siebie. To wszystko dostanę śpiewając”. Myśląc w ten sposób, należy śpiewać bez nadmiernego podnoszenia głosu [lub bez nadmiernego podniecenia].
Komentarz:
Kiedy śpiewasz Sāma powinieneś pamiętać o tym, o czym śpiewasz – na przykład o nieśmiertelności dla bogów i bogiń itp. Musisz jednak także uważać, aby śpiewając twoja wymowa i akcent były prawidłowe oraz aby nie przegapić żadnej sylaby.
Wers 2.22.3
सर्वे स्वरा इन्द्रस्यात्मानः सर्व ऊष्माणः प्रजापतेरात्मानः सर्वे स्पर्शा मृत्योरात्मानस्तं यदि स्वरेषूपालभेतेन्द्रंशरणं प्रपन्नोऽभूवं स त्वा प्रति वक्ष्यतीत्येनं ब्रूयात् ॥ २.२२.३ ॥
sarve svarā indrasyātmānaḥ sarva ūṣmāṇaḥ prajāpaterātmānaḥ sarve sparśā mṛtyorātmānastaṃ yadi svareṣūpālabhetendraṃśaraṇaṃ prapanno’bhūvaṃ sa tvā prati vakṣyatītyenaṃ brūyāt || 2.22.3 ||
3. Wszystkie samogłoski są jak ciało Indry z jego różnymi częściami. Głoski syczące [śa, sza itd.] są jak ciało Pradźāpati z jego różnymi częściami. Spółgłoski zaczynające się na ka oznaczają ciało i kończyny Śmierci. Jeśli ktoś znajdzie błąd w sposobie, w jaki udgāta wymawia samogłoski, może powiedzieć tej osobie: „Kiedy zacząłem śpiewać, schroniłem się w Indrze [tj. szukałem błogosławieństw Indry]. Zapytaj go, a da ci właściwą odpowiedź [na twoją krytykę]”.
Komentarz:
Mówi się, że samogłoski są ciałem Indry, bo kiedy zaczynasz coś robić, nawet recytację, musisz czuć się na tyle silny, aby wykonać tę pracę w pełni i prawidłowo. Abyś mógł poczuć, że masz niezbędną siłę, modlisz się o błogosławieństwa Indry i czujesz, że przekazuje ci swoją siłę. Czujesz, że samogłoski, których używasz, są jego ciałem, głoski syczące są ciałem Pradźāpati, a spółgłoski są ciałem Śmierci. Następnie, jeśli ktoś krytykuje twoją wymowę samogłosek, możesz mu powiedzieć, aby zapytał Indrę o powód, dla którego wymówiłeś je w ten sposób, ponieważ to Indra kierował tobą w recytacji.
Wers 2.22.4
अथ यद्येनमूष्मसूपालभेत प्रजापतिंशरणं प्रपन्नोऽभूवं स त्वा प्रति पेक्ष्यतीत्येनं ब्रूयादथ यद्येनं स्पर्शेषूपालभेत मृत्युं शरणं प्रपन्नोऽभूवं स त्वा प्रति धक्ष्यतीत्येनं ब्रूयात् ॥ २.२२.४ ॥
atha yadyenamūṣmasūpālabheta prajāpatiṃśaraṇaṃ prapanno’bhūvaṃ sa tvā prati pekṣyatītyenaṃ brūyādatha yadyenaṃ sparśeṣūpālabheta mṛtyuṃ śaraṇaṃ prapanno’bhūvaṃ sa tvā prati dhakṣyatītyenaṃ brūyāt || 2.22.4 ||
4. Następnie, jeśli ktoś znajdzie błąd w wymowie głosek syczących, śpiewający powie mu: „Kiedy zacząłem śpiewać, szukałem błogosławieństw Pradźāpati. Dlatego cię on zmiażdży”. A jeśli ktoś znajdzie błąd w wymowie spółgłosek, śpiewający mu powie: „Śpiewając, szukałem ochrony Śmierci. Dlatego spali cię on na popiół”.
Komentarz:
Jeśli recytujesz hymn, szukaj ochrony Pradźāpati w wymowie głosek syczących. Wtedy nawet jeśli zbłądzisz on cię ochroni. Podobnie powinieneś szukać ochrony Śmierci w odniesieniu do spółgłosek. On ochroni cię przed krzywdą za wszelkie błędy, które możesz popełnić. W rzeczywistości ci, którzy znajdą w tobie winę, sami zostaną ukarani, ponieważ krytykując twój śpiew obrażają Pradźāpati lub Śmierć.
Wers 2.22.5
सर्वे स्वरा घोषवन्तो बलवन्तो वक्तव्या इन्द्रे बलं ददानीति सर्व ऊष्माणोऽग्रस्ता अनिरस्ता विवृता वक्तव्याः प्रजापतेरात्मानं परिददानीति सर्वे स्पर्शा लेशेनानभिनिहिता वक्तव्या मृत्योरात्मानं परिहराणीति ॥ २.२२.५ ॥
॥ इति द्वाविंशः खण्डः ॥
sarve svarā ghoṣavanto balavanto vaktavyā indre balaṃ dadānīti sarva ūṣmāṇo’grastā anirastā vivṛtā vaktavyāḥ prajāpaterātmānaṃ paridadānīti sarve sparśā leśenānabhinihitā vaktavyā mṛtyorātmānaṃ pariharāṇīti || 2.22.5 ||
|| iti dvāviṃśaḥ khaṇḍaḥ ||
5. Każda samogłoska powinna być wymawiana wyraźnie i mocno, [i robiąc to, powinieneś pomyśleć:] „Oddam trochę swojej siły Indrze”. Głoski syczące również powinny być wypowiadane w pełni i wyraźnie, bez sprawiania wrażenia, jakbyś część z nich połykał lub wypluwał. [Wypowiadając je, powinieneś pomyśleć:] „Oddaję się Pradźāpati”. Następnie każdą ze spółgłosek również powinieneś wypowiadać osobno i wyraźnie, [i robiąc to, powinieneś pomyśleć:] „ocalę się od śmierci”.
Komentarz:
Ważne jest, abyśmy recytując hymn, wyraźnie i głośno recytowali samogłoski, spółgłoski i głoski syczące. Należy uważać, aby nie pomylić dwóch liter lub aby jakakolwiek część litery pozostała w ustach lub sprawiała wrażenie wypluwanej.
Jest tu powiedziane, że samogłoski należy wymawiać z mocą i że podczas śpiewu należy modlić się do Indry, ofiarowując mu część swojej siły. Sugeruje to, że masz czuć się bardzo silny, jakbyś był silniejszy od Indry. Śpiewając, powinieneś także spróbować podporządkować się Pradźāpati. Osiągniesz wtedy nieśmiertelność.