1. Wszystko, co istnieje na tym świecie, cokolwiek istnieje, jest gājatrī. Jest to słowem którym jest gājatrī, gdyż ono nadaje nazwę wszystkim rzeczom i mówi im także, aby się nie bali.
2. To, co jest tą gājatrī, jest tym, co jest tą ziemią. Bo wszystko [ruchome i nieruchome] jest przywiązane do tej ziemi i nie może się od niej uwolnić.
3. To, co jest tą ziemią, jest tym ludzkim ciałem, ponieważ wszystkie prāṇa opierają się na tym ciele i nie mogą istnieć niezależnie od niego.
4. To, co jest w tym ludzkim ciele, znajduje się w tym ludzkim sercu, ponieważ wszystkie te prāṇa opierają się na tym sercu i nie mogą istnieć niezależnie od niego.
5. Gājatrī ma cztery części, z których każda jest sześciokrotna. Oto, co jest powiedziane w mantrze Ryk:
6. Taka jest jego chwała. Ale chwała purusza [tj. Brahmana, który wypełnia cały świat] jest jeszcze większa. Wszystkie stworzenia stanowią jego jedną czwartą. Pozostałe trzy czwarte to nektar w niebie.
7-9. To, co jest Brahmanem, jest także przestrzenią na zewnątrz ciała. To, co jest przestrzenią na zewnątrz ciała, jest także przestrzenią wewnątrz ciała. A to, co jest przestrzenią wewnątrz ciała, jest także przestrzenią w sercu. Ten skarb w sercu jest pełny i niezmienny. Ten, kto to wie, jest zawsze pełny i nie podlega zmianom.
Wers 3.12.1
गायत्री वा ईदं सर्वं भूतं यदिदं किं च वाग्वै गायत्री वाग्वा इदं सर्वं भूतं गायति च त्रायते च ॥ ३.१२.१ ॥
gāyatrī vā īdaṃ sarvaṃ bhūtaṃ yadidaṃ kiṃ ca vāgvai gāyatrī vāgvā idaṃ sarvaṃ bhūtaṃ gāyati ca trāyate ca || 3.12.1 ||
1. Wszystko, co istnieje na tym świecie, cokolwiek istnieje, jest gājatrī. Jest to słowem którym jest gājatrī, gdyż ono nadaje nazwę wszystkim rzeczom i mówi im także, aby się nie bali.
Komentarz:
Tutaj podkreślane jest znaczenie gājatrī. To prawda, że gājatrī jest poezją, ale to ona prowadzi do Brahmana. Ta gājatrī nazywana jest także wāk, słowem, ponieważ to wāk utożsamia wszystko, co istnieje. Wāk nadaje wszystkiemu nazwę i tym samym nadaje temu status.
Słowo gājatrī oznacza gājati ća trājate ća – to, co nadaje nazwy (lub śpiewa) rzeczom, a także zapewnia im ochronę. Oznacza to również gājantam trājate – to znaczy, że ten, kto powtarza gājatrī, zostaje zbawiony. (Ga oznacza śpiewanie, a tra oznacza ocalenie lub ochronę.)
Wers 3.12.2
या वै सा गायत्रीयं वाव सा येयं पृथिव्यस्यां हीदं सर्वं भूतं प्रतिष्ठितमेतामेव नातिशीयते ॥ ३.१२.२ ॥
yā vai sā gāyatrīyaṃ vāva sā yeyaṃ pṛthivyasyāṃ hīdaṃ sarvaṃ bhūtaṃ pratiṣṭhitametāmeva nātiśīyate || 3.12.2 ||
2. To, co jest tą gājatrī, jest tym, co jest tą ziemią. Bo wszystko [ruchome i nieruchome] jest przywiązane do tej ziemi i nie może się od niej uwolnić.
Komentarz:
Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.
Wers 3.12.3
या वै सा पृथिवीयं वाव सा यदिदमस्मिन्पुरुषे शरीरमस्मिन्हीमे प्राणाः प्रतिष्ठिता एतदेव नातिशीयन्ते ॥ ३.१२.३ ॥
yā vai sā pṛthivīyaṃ vāva sā yadidamasminpuruṣe śarīramasminhīme prāṇāḥ pratiṣṭhitā etadeva nātiśīyante || 3.12.3 ||
3. To, co jest tą ziemią, jest tym ludzkim ciałem, ponieważ wszystkie prāṇa opierają się na tym ciele i nie mogą istnieć niezależnie od niego.
Komentarz:
Ziemia jest gājatrī i ta gājatrī jest także ludzkim ciałem, ponieważ ciało ludzkie zrodziło się z ziemi. Jak ludzkie ciało rodzi się na ziemi? To ciało składa się z tych samych elementów (przestrzeni, powietrza, ognia itp.), co ziemia. Pięć prāṇa (prāṇa, apāna, wjāna, udāna i samāna) jest również znanych jako elementy i spoczywają na tym ciele. Ciało jest zatem gājatrī jak ziemia. Jest ono gājatrī, ponieważ prāṇa nie mogą istnieć bez ciała.
Wers 3.12.4
यद्वै तत्पुरुषे शरीरमिदं वाव तद्यदिदमस्मिन्नन्तः पुरुषे हृदयमस्मिन्हीमे प्राणाः प्रतिष्ठिता एतदेव नातिशीयन्ते ॥ ३.१२.४ ॥
yadvai tatpuruṣe śarīramidaṃ vāva tadyadidamasminnantaḥ puruṣe hṛdayamasminhīme prāṇāḥ pratiṣṭhitā etadeva nātiśīyante || 3.12.4 ||
4. To, co jest w tym ludzkim ciele, znajduje się w tym ludzkim sercu, ponieważ wszystkie te prāṇa opierają się na tym sercu i nie mogą istnieć niezależnie od niego.
Komentarz:
Ciało ludzkie zostało opisane jako gājatrī. Ale gdzie jest ta gājatrī? Jest ona w sercu. W rzeczywistości serce jest gājatrī. W jakim sensie serce można nazwać gājatrī? W tym sensie, że wszystkie prāṇa znajdują się w sercu i nie mogą istnieć oddzielnie od niego. A ponieważ ciało jest gājatrī, serce jest także gājatrī.
Wers 3.12.5
सैषा चतुष्पदा षड्विधा गायत्री तदेतदृचाभ्यनूक्तम् ॥ ३.१२.५ ॥
saiṣā catuṣpadā ṣaḍvidhā gāyatrī tadetadṛcābhyanūktam || 3.12.5 ||
5. Gājatrī ma cztery części, z których każda jest sześciokrotna. Oto, co jest powiedziane w mantrze Ryk:
Komentarz:
Gājatrī jest również znana jako Brahma-gājatrī. Jest jednością ze wszystkim.
Upaniszad mówi tutaj, że gājatrī ma cztery ćwiartki, a każda ćwiartka ma sześć części (to znaczy ma sylaby). Tych sześć to: wāk (mowa), sarwa bhūta (wszystkie istoty), prythiwī (ziemia), śarīra (ciało), hrydaja (serce) i prāṇa (siła życiowa).
Wers 3.12.6
तावानस्य महिमा ततो ज्यायांश्च पूरुषः । पादोऽस्य सर्वा भूतानि त्रिपादस्यामृतं दिवीति ॥ ३.१२.६ ॥
tāvānasya mahimā tato jyāyāṃśca pūruṣaḥ | pādo’sya sarvā bhūtāni tripādasyāmṛtaṃ divīti || 3.12.6 ||
6. Taka jest jego chwała. Ale chwała purusza [tj. Brahmana, który wypełnia cały świat] jest jeszcze większa. Wszystkie stworzenia stanowią jego jedną czwartą. Pozostałe trzy czwarte to nektar w niebie.
Komentarz:
Brahmana opisano jako gājatri, mającego cztery stopy (lub ćwiartki) i będącego sześciokrotnym. Jest to jednak tylko obrazowe. Brahman to Brahman i nie da się tego opisać. W rzeczywistości jest to bez imienia i formy, poza myślą i mową. Jest Absolutem.
Brahmana można pojmować zarówno jako przyczynę, jak i skutek. Jako przyczyna (karaṇa) nie można o tym powiedzieć nic; jest to nirupādhika, pozbawione atrybutów. Jako skutek (kārja) jest to sopādhika z atrybutami. Podobnie, mówi się tutaj, że gājatrī ma cztery ćwiartki i sześć części. Są to cechy, które pomagają uczniowi zrozumieć. Jak mówi Pañćadaśi (werset II.58): „Niraṃśe api aṃśam āropja…” (tzn. części są nałożone na to, co nie ma części, aby wyjaśnić to, czego nie da się opisać).
Wers 3.12.7-9
यद्वै तद्ब्रह्मेतीदं वाव तद्योयं बहिर्धा पुरुषादाकाशो यो वै स बहिर्धा पुरुषादाकाशः ॥ ३.१२.७ ॥
अयं वाव स योऽयमन्तः पुरुष अकाशो यो वै सोऽन्तः पुरुष आकाशः ॥ ३.१२.८ ॥
अयं वाव स योऽयमन्तर्हृदय आकाशस्तदेतत्पूर्णमप्रवर्ति पूर्णमप्रवर्तिनींश्रियं लभते य एवं वेद ॥ ३.१२.९ ॥
॥ इति द्वादशः खण्डः ॥
7-9. To, co jest Brahmanem, jest także przestrzenią na zewnątrz ciała. To, co jest przestrzenią na zewnątrz ciała, jest także przestrzenią wewnątrz ciała. A to, co jest przestrzenią wewnątrz ciała, jest także przestrzenią w sercu. Ten skarb w sercu jest pełny i niezmienny. Ten, kto to wie, jest zawsze pełny i nie podlega zmianom.
Komentarz:
Wcześniej Brahman był opisywany jako gājatrī mający cztery części, a także jako amryta, nektar. Tutaj jest to opisane jako przestrzeń. Jest to ta sama przestrzeń, która znajduje się zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz ludzkiego ciała, a także w sercu. Upaniszad mówi, że ten ākāśa w sercu jest pełny i nigdy się nie zmienia. Oznacza to, że jest wolny od pragnień i dlatego nigdy nie podlega zmianom. Każdy, kto zna tego ākāśa w sercu jako takim, sam jest zawsze pełny i wolny od pragnień.