1. W sercu jest pięcioro drzwi strzeżonych przez bogów. Drzwi na wschodzie to prāṇa. To są także oczy i to jest Āditja. Czcijcie je jako źródło jasności i pożywienia. Kto to wie, staje się bystry i cieszy się jedzeniem.
2. Następnie południowymi drzwiami serca jest wjāna. To są także uszy i to jest księżyc. Czcijcie go jako źródło dobrobytu i sławy. Kto to wie, staje się zamożny i sławny.
3. Następnie zachodnimi drzwiami serca jest apāna. Jest to także wāk i jest to ogień. Czcijcie tego [Brahmana w formie apāna] jako blask Brahmana i jako pożywienie. Kto to wie, promieniuje światłem Brahmana i jest wielkim zjadaczem pokarmu.
4. Samāna jest tak nazywany, ponieważ trawi całe jedzenie i napoje i czyni je równymi (sama). Umysł i deszcz są powiązane z samāna, a ponieważ sława jest powiązana z umysłem, jest ona przypisywana do samāna. Podobnie jak sława, piękno fizyczne również jest wynikiem samāna.
5. Następnie drzwiami na szczycie serca jest udāna. Jest to także wāju [powietrze] i ākāśa [przestrzeń]. Czcijcie tego [Brahmana w formie udāna] jako siłę i wielkość. Kto o tym wie staje się silny i wielki.
6. Tych pięć prāṇa jest podobnych do Brahmana i są odźwiernymi nieba. Każdy, kto uważa tych prāṇa za Brahmana i odźwiernych nieba, ma w swojej rodzinie bohaterskie dziecko. Znając tych prāṇa jako Brahmana i strażników nieba, osoba sama osiąga niebo.
7. Dalej, wyżej od tego nieba, ponad światem, wyżej od wszystkiego, w najwyższym świecie, powyżej którego nic nie istnieje – światło, które tam świeci, jest tym samym światłem, które jest w człowieku.
8. Oto dowód: Kiedy dotykasz ciała, czujesz w nim ciepło. Jest na to również dźwiękowy dowód: gdy zakryjesz uszy, usłyszysz dźwięk przypominający jadący rydwan, ryk byka lub płonący ogień. Człowiek powinien medytować nad tym światłem w ciele jako czymś, co można zobaczyć i usłyszeć. Kto to wie, staje się osobą wybitną – ludzie chcą go widzieć i jest powszechnie znany.
Wers 3.13.1
तस्य ह वा एतस्य हृदयस्य पञ्च देवसुषयः स योऽस्य प्राङ्सुषिः स प्राणस्तच्चक्षुः स आदित्यस्तदेतत्तेजोऽन्नाद्यमित्युपासीत तेजस्व्यन्नादो भवति य एवं वेद ॥ ३.१३.१ ॥
tasya ha vā etasya hṛdayasya pañca devasuṣayaḥ sa yo’sya prāṅsuṣiḥ sa prāṇastaccakṣuḥ sa ādityastadetattejo’nnādyamityupāsīta tejasvyannādo bhavati ya evaṃ veda || 3.13.1 ||
1. W sercu jest pięcioro drzwi strzeżonych przez bogów. Drzwi na wschodzie to prāṇa. To są także oczy i to jest Āditja. Czcijcie je jako źródło jasności i pożywienia. Kto to wie, staje się bystry i cieszy się jedzeniem.
Komentarz:
Jeśli chcesz wejść do jakiegoś domu, musisz zadowolić tych, którzy są przy bramie. Podobnie, jeśli chcesz wejść do nieba, musisz wielbić Brahmana jako prāṇa. Czyniąc to, powinieneś przypisywać prāṇa cechy Āditja i annāda – to znaczy jasności i siły. Jeśli prāṇa jest z ciebie zadowolony, nie masz trudności z osiągnięciem nieba.
Wers 3.13.2
अथ योऽस्य दक्षिणः सुषिः स व्यानस्तच्छ्रोत्रं स चन्द्रमास्तदेतच्छ्रीश्च यशश्चेत्युपासीत श्रीमान्यशस्वी भवति य एवं वेद ॥ ३.१३.२ ॥
atha yo’sya dakṣiṇaḥ suṣiḥ sa vyānastacchrotraṃ sa candramāstadetacchrīśca yaśaścetyupāsīta śrīmānyaśasvī bhavati ya evaṃ veda || 3.13.2 ||
2. Następnie południowymi drzwiami serca jest wjāna. To są także uszy i to jest księżyc. Czcijcie go jako źródło dobrobytu i sławy. Kto to wie, staje się zamożny i sławny.
Komentarz:
Wjāna to powietrze rozprzestrzeniające się po całym ciele. To także oddech, którego potrzebujesz, gdy wykonujesz ciężką pracę. Wjāna jest drzwiami, czyli przejściem, w południowej części serca i jest połączony ze słuchem i księżycem.
Człowiek uczy się słuchając, dlatego mówi się, że ucho jest źródłem wiedzy. Księżyc jest źródłem pożywienia, które daje człowiekowi siłę, a dzięki sile i wiedzy człowiek zdobywa dobrobyt i sławę. Czcząc wjāna jako Brahmana, może on osiągnąć niebo, co jest jego głównym celem, a po drugie, osiągnąć dobrobyt i sławę.
Wers 3.13.3
अथ योऽस्य प्रत्यङ्सुषिः सोऽपानः सा वाक्सोऽग्निस्तदेतद्ब्रह्मवर्चसमन्नाद्यमित्युपासीत ब्रह्मवर्चस्यन्नादो भवति य एवं वेद ॥ ३.१३.३ ॥
atha yo’sya pratyaṅsuṣiḥ so’pānaḥ sā vākso’gnistadetadbrahmavarcasamannādyamityupāsīta brahmavarcasyannādo bhavati ya evaṃ veda || 3.13.3 ||
3. Następnie zachodnimi drzwiami serca jest apāna. Jest to także wāk i jest to ogień. Czcijcie tego [Brahmana w formie apāna] jako blask Brahmana i jako pożywienie. Kto to wie, promieniuje światłem Brahmana i jest wielkim zjadaczem pokarmu.
Komentarz:
Zadaniem Apāna jest usuwanie wszelkich odpadów z ciała. Jest to związane z mową i ogniem. Brahmawarćasa to blask, jaki zyskuje osoba, która posiada dużą wiedzę i prowadzi zdyscyplinowane życie. Ten, kto medytuje o apāna jako Brahmanie, zdobywa ten blask, a także pożywienie.
Wers 3.13.4
अथ योऽस्योदङ्सुषिः स समानस्तन्मनः स पर्जन्यस्तदेतत्कीर्तिश्च व्युष्टिश्चेत्युपासीत कीर्तिमान्व्युष्टिमान्भवति य एवं वेद ॥ ३.१३.४ ॥
atha yo’syodaṅsuṣiḥ sa samānastanmanaḥ sa parjanyastadetatkīrtiśca vyuṣṭiścetyupāsīta kīrtimānvyuṣṭimānbhavati ya evaṃ veda || 3.13.4 ||
4. Samāna jest tak nazywany, ponieważ trawi całe jedzenie i napoje i czyni je równymi (sama). Umysł i deszcz są powiązane z samāna, a ponieważ sława jest powiązana z umysłem, jest ona przypisywana do samāna. Podobnie jak sława, piękno fizyczne również jest wynikiem samāna.
Komentarz:
Samāna jest tak nazywany, ponieważ trawi całe jedzenie i napoje i czyni je równymi (sama). Umysł i deszcz są powiązane z samāna, a ponieważ sława jest powiązana z umysłem, jest ona przypisywana do samāna. Podobnie jak sława, piękno fizyczne również jest wynikiem samāna.
Wers 3.13.5
अथ योऽस्योर्ध्वः सुषिः स उदानः स वायुः स आकाशस्तदेतदोजश्च महश्चेत्युपासीतौजस्वी महस्वान्भवति य एवं वेद ॥ ३.१३.५ ॥
atha yo’syordhvaḥ suṣiḥ sa udānaḥ sa vāyuḥ sa ākāśastadetadojaśca mahaścetyupāsītaujasvī mahasvānbhavati ya evaṃ veda || 3.13.5 ||
5. Następnie drzwiami na szczycie serca jest udāna. Jest to także wāju [powietrze] i ākāśa [przestrzeń]. Czcijcie tego [Brahmana w formie udāna] jako siłę i wielkość. Kto o tym wie staje się silny i wielki.
Komentarz:
W górnej części serca znajduje się otwór nazywany udāna. Powietrze przepływa przez ten otwór od stóp do głowy, aby pomóc w utrzymaniu niezbędnych funkcji ciała. Powietrze, które w ten sposób przepływa nazywane jest również udāna. Ākāśa (przestrzeń) jest podporą tego udāna. Ponieważ udāna jest jedną z bram do Brahmana, medytuje się o nim jako o Brahmanie. Jeśli to zrobisz, staniesz się silny i sławny. Ale co ważniejsze, osiągniesz także niebo.
Wers 3.13.6
ते वा एते पञ्च ब्रह्मपुरुषाः स्वर्गस्य लोकस्य द्वारपाः स य एतानेवं पञ्च ब्रह्मपुरुषान्स्वर्गस्य लोकस्य द्वारपान्वेदास्य कुले वीरो जायते प्रतिपद्यते स्वर्गं लोकं य एतानेवं पञ्च ब्रह्मपुरुषान्स्वर्गस्य लोकस्य द्वारपान्वेद ॥ ३.१३.६ ॥
te vā ete pañca brahmapuruṣāḥ svargasya lokasya dvārapāḥ sa ya etānevaṃ pañca brahmapuruṣānsvargasya lokasya dvārapānvedāsya kule vīro jāyate pratipadyate svargaṃ lokaṃ ya etānevaṃ pañca brahmapuruṣānsvargasya lokasya dvārapānveda || 3.13.6 ||
6. Tych pięć prāṇa jest podobnych do Brahmana i są odźwiernymi nieba. Każdy, kto uważa tych prāṇa za Brahmana i odźwiernych nieba, ma w swojej rodzinie bohaterskie dziecko. Znając tych prāṇa jako Brahmana i strażników nieba, osoba sama osiąga niebo.
Komentarz:
Rada jest taka, aby uważać wszystko za Brahmana. Jeśli praktykujesz myślenie, że wszystko jest Brahmanem, zyskujesz powściągliwość, która jest warunkiem sine qua non Samorealizacji. Rada jest taka, aby traktować pięć prāṇa z wielkim szacunkiem, aby pozwolili ci wejść prosto do nieba.
Wers 3.13.7
अथ यदतः परो दिवो ज्योतिर्दीप्यते विश्वतः पृष्ठेषु सर्वतः पृष्ठेष्वनुत्तमेषूत्तमेषु लोकेष्विदं वाव तद्यदिदमस्मिन्नन्तः पुरुषे ज्योतिः ॥ ३.१३.७ ॥
atha yadataḥ paro divo jyotirdīpyate viśvataḥ pṛṣṭheṣu sarvataḥ pṛṣṭheṣvanuttameṣūttameṣu lokeṣvidaṃ vāva tadyadidamasminnantaḥ puruṣe jyotiḥ || 3.13.7 ||
7. Dalej, wyżej od tego nieba, ponad światem, wyżej od wszystkiego, w najwyższym świecie, powyżej którego nic nie istnieje – światło, które tam świeci, jest tym samym światłem, które jest w człowieku.
Komentarz:
Mówi się, że Brahman jest ponad wszystkim innym. Jest najwyższy i najlepszy. Świeci w najwyższym świecie i jaśnieje także w sercu człowieka.
Wers 3.13.8
तस्यैषा दृष्टिर्यत्रितदस्मिञ्छरीरे संस्पर्शेनोष्णिमानं विजानाति तस्यैषा श्रुतिर्यत्रैतत्कर्णावपिगृह्य निनदमिव नदथुरिवाग्नेरिव ज्वलत उपशृणोति तदेतद्दृष्टं च श्रुतं चेत्युपासीत चक्षुष्यः श्रुतो भवति य एवं वेद य एवं वेद ॥ ३.१३.८ ॥
॥ इति त्रयोदशः खण्डः ॥
tasyaiṣā dṛṣṭiryatritadasmiñcharīre saṃsparśenoṣṇimānaṃ vijānāti tasyaiṣā śrutiryatraitatkarṇāvapigṛhya ninadamiva nadathurivāgneriva jvalata upaśṛṇoti tadetaddṛṣṭaṃ ca śrutaṃ cetyupāsīta cakṣuṣyaḥ śruto bhavati ya evaṃ veda ya evaṃ veda || 3.13.8 ||
|| iti trayodaśaḥ khaṇḍaḥ ||
8. Oto dowód: Kiedy dotykasz ciała, czujesz w nim ciepło. Jest na to również dźwiękowy dowód: gdy zakryjesz uszy, usłyszysz dźwięk przypominający jadący rydwan, ryk byka lub płonący ogień. Człowiek powinien medytować nad tym światłem w ciele jako czymś, co można zobaczyć i usłyszeć. Kto to wie, staje się osobą wybitną – ludzie chcą go widzieć i jest powszechnie znany.
Komentarz:
Jaki jest dowód na to, że w sercu jest światło? Jednym z dowodów jest ciepło ciała. To ciepło pochodzi ze światła wewnątrz. Ale jest jeszcze inny dowód: jeśli zakryjesz uszy, usłyszysz najróżniejsze dźwięki. Zarówno dźwięki, jak i uczucie ciepła dowodzą, że Brahman jest w Tobie.