1. [W odpowiednim czasie Satjakāma] dotarł do domu swojego nauczyciela. Nauczyciel przywitał go, mówiąc: „O Satjakama”. Odpowiedział on: „Tak, panie”.
2. czyciel powiedział: „Somja, jaśniejesz jak ktoś, kto poznał Brahmana. Kto cię uczył?” Satjakāma zapewnił go: „Z pewnością żadna ludzka istota. Ale czy Ty, o Panie, proszę nauczysz mnie teraz o Brahmanie, temat najbliższy mojemu sercu?”.
3. [Satjakāma powiedział:] „Słyszałem od czcigodnych osób takich jak ty, że człowiek uczy się najlepiej, gdy uczy się od kompetentnego nauczyciela”. Następnie nauczyciel nauczył Satjakāma wszystkiego. Nic nie zostało pominięte.
Wers 4.9.1
प्राप हाचर्यकुलं तमाचर्योऽभ्युवाद सत्यकाम३ इति भगव इति ह प्रतिशुश्राव ॥ ४.९.१ ॥
prāpa hācaryakulaṃ tamācaryo’bhyuvāda satyakāma3 iti bhagava iti ha pratiśuśrāva || 4.9.1 ||
1. [W odpowiednim czasie Satjakāma] dotarł do domu swojego nauczyciela. Nauczyciel przywitał go, mówiąc: „O Satjakama”. Odpowiedział on: „Tak, panie”.
Komentarz:
Satjakāma pasł bydło swojego nauczyciela, ale robiąc to, prowadził surowe życie i życie pełne głębokiej medytacji. Dzięki temu oraz dzięki instrukcjom, które otrzymał w drodze powrotnej do domu swojego nauczyciela, osiągnął wiedzę o Brahmanie.
Wers 4.9.2
ब्रह्मविदिव वै सोम्य भासि को नु त्वानुशशासेत्यन्ये मनुष्येभ्य इति ह प्रतिजज्ञे भगवांस्त्वेव मे कामे ब्रूयात् ॥ ४.९.२ ॥
brahmavidiva vai somya bhāsi ko nu tvānuśaśāsetyanye manuṣyebhya iti ha pratijajñe bhagavāṃstveva me kāme brūyāt || 4.9.2 ||
2. Nauczyciel powiedział: „Somja, jaśniejesz jak ktoś, kto poznał Brahmana. Kto cię uczył?” Satjakāma zapewnił go: „Z pewnością żadna ludzka istota. Ale czy Ty, o Panie, proszę nauczysz mnie teraz o Brahmanie, temat najbliższy mojemu sercu?”.
Komentarz:
Wyraz twarzy Satjakāma zaskoczył jego nauczyciela. Wyglądał jak znawca Brahmana. Świecił.
Jakie są oznaki osoby, która poznała Brahmana? Według Śaṅkara osoba ta jest szczęśliwa i wesoła, a na jej twarzy cały czas gości uśmiech. Jego umysł jest zawsze pod kontrolą, podobnie jak narządy zmysłów. Jest także wolny od pragnień, a co za tym idzie, od zmartwień.
Satjakāma miał te oznaki. Dlatego jego nauczyciel zapytał go, kto go uczył. Satjakāma stanowczo powiedział, że nie uczył go żaden człowiek. Miał przez to na myśli, że dopóki jego nauczyciel tam był, nie potrzebował innej istoty ludzkiej, która by go uczyła. Zapewnił także swojego nauczyciela, że przyszedł do niego, aby dowiedzieć się o Brahmanie, temacie mu najdroższym.
Wers 4.9.3
श्रुतंह्येव मे भगवद्दृशेभ्य आचार्याद्धैव विद्या विदिता साधिष्ठं प्रापतीति तस्मै हैतदेवोवाचात्र ह न किंचन वीयायेति वीयायेति ॥ ४.९.३ ॥
॥ इति नवमः खण्डः ॥
śrutaṃhyeva me bhagavaddṛśebhya ācāryāddhaiva vidyā viditā sādhiṣṭhaṃ prāpatīti tasmai haitadevovācātra ha na kiṃcana vīyāyeti vīyāyeti || 4.9.3 ||
|| iti navamaḥ khaṇḍaḥ ||
3. [Satjakāma powiedział:] „Słyszałem od czcigodnych osób takich jak ty, że człowiek uczy się najlepiej, gdy uczy się od kompetentnego nauczyciela”. Następnie nauczyciel nauczył Satjakāma wszystkiego. Nic nie zostało pominięte.
Komentarz:
Najlepiej uczysz się, gdy uczysz się od dobrego nauczyciela. Dlatego Satjakāma poprosił Gautamę, aby go nauczył. Następnie Gautama nauczył go wszystkich szesnastu kalā, czyli części, o Brahmanie. To znaczy, nauczył go wszystkiego. Wcześniej byk, ogień, łabędź i madgu nauczali go o Brahmanie. Gautama nie pominął tego. Nauczył go wszystkiego.
Słowo vījāja zostało powtórzone dwukrotnie, aby podkreślić, że Gautama niczego nie pominął.