1. Āruṇi miał syna o imieniu Śwetaketu. Pewnego razu Āruṇi powiedział do niego: „Śwetaketu, powinieneś teraz żyć jako brahmaćārin. Nikt w naszej rodzinie nie studiował pism świętych i nie był dobrym brāhminem.
2. Śwetaketu udał się do domu swojego nauczyciela w wieku dwunastu lat. Po przestudiowaniu wszystkich Wed wrócił do domu w wieku dwudziestu czterech lat, będąc bardzo poważnym i próżnym i uważając się za wielkiego uczonego. [Widząc to] jego ojciec powiedział do niego: „O Śwetaketu, stałeś się teraz bardzo poważny i próżny i myślisz, że jesteś wielkim uczonym. Ale czy poprosiłeś swojego nauczyciela o tę naukę [o Brahmanie] –
3. – o tę naukę, dzięki której to, czego nigdy nie słychać, staje się słyszalne, to, o czym nigdy się nie myśli staje się myślą, czego nigdy nie wiadomo, staje się znane?” [Śwetaketu zapytał:] „Panie, co to za nauka?”.
4. „O Somja, to jest tak: Znając jedną bryłę ziemi, znasz wszystkie przedmioty wykonane z ziemi. Wszystkie zmiany to tylko słowa, tylko w nazwie. Ale ziemia jest rzeczywistością.”
5. „O Somja, to jest tak: Znając jedną bryłę złota, poznajesz wszystkie przedmioty wykonane ze złota. Wszystkie zmiany to tylko słowa, tylko nazwy. Ale złoto jest rzeczywistością.”
6. „O Somja, to jest tak: Znając jedną [żelazną] obcinaczkę, znasz wszystkie przedmioty wykonane z żelaza. Wszystkie zmiany to tylko słowa, tylko nazwy. Ale żelazo jest rzeczywistością. O Somja, to jest nauka, o której mówiłem.”
7. [Śwetaketu powiedział:] „Z pewnością moi czcigodni nauczyciele nie znali tej prawdy. Skoro o tym wiedzieli, dlaczego nie mieliby by mi o tym powiedzieć? Więc proszę, wyjaśnij mi to, panie”. Ojciec odpowiedział: „Niech tak się stanie, mój synu”.
Wers 6.1.1
॥ षष्ठोऽध्यायः ॥
श्वेतकेतुर्हारुणेय आस तं ह पितोवाच श्वेतकेतो वस ब्रह्मचर्यं न वै सोम्यास्मत्कुलीनोऽननूच्य ब्रह्मबन्धुरिव भवतीति ॥ ६.१.१ ॥
|| ṣaṣṭho’dhyāyaḥ ||
śvetaketurhāruṇeya āsa taṃ ha pitovāca śvetaketo vasa brahmacaryaṃ na vai somyāsmatkulīno’nanūcya brahmabandhuriva bhavatīti || 6.1.1 ||
1. Āruṇi miał syna o imieniu Śwetaketu. Pewnego razu Āruṇi powiedział do niego: „Śwetaketu, powinieneś teraz żyć jako brahmaćārin. Nikt w naszej rodzinie nie studiował pism świętych i nie był dobrym brāhminem.
Komentarz:
Słowo brahma-bandhu dosłownie oznacza krewnego lub przyjaciela brāhmina – innymi słowy kogoś, kto jest brāhminem tylko z nazwy.
Powstaje tutaj pytanie, dlaczego sam Āruṇi nie wyposażył swojego syna w świętą nić inicjując go w życie brahmaćārina? Dlaczego zasugerował, aby jego syn udał się do innego brāhmina po świętą nić oraz edukację i szkolenie? Śankara mówi, że jest prawdopodobne, że Āruṇi miał właśnie wyruszyć w podróż i przez jakiś czas miał być poza domem i dlatego zdecydował się wysłać swojego syna do innego brāhmina.
Wers 6.1.2
स ह द्वादशवर्ष उपेत्य चतुर्विंशतिवर्षः सर्वान्वेदानधीत्य महामना अनूचानमानी स्तब्ध एयाय तंह पितोवाच ॥ ६.१.२ ॥
sa ha dvādaśavarṣa upetya caturviṃśativarṣaḥ sarvānvedānadhītya mahāmanā anūcānamānī stabdha eyāya taṃha pitovāca || 6.1.2 ||
2. Śwetaketu udał się do domu swojego nauczyciela w wieku dwunastu lat. Po przestudiowaniu wszystkich Wed wrócił do domu w wieku dwudziestu czterech lat, będąc bardzo poważnym i próżnym i uważając się za wielkiego uczonego. [Widząc to] jego ojciec powiedział do niego: „O Śwetaketu, stałeś się teraz bardzo poważny i próżny i myślisz, że jesteś wielkim uczonym. Ale czy poprosiłeś swojego nauczyciela o tę naukę [o Brahmanie] –
Komentarz:
Āruṇi musiał być zawiedziony widząc maniery Śwetaketu kiedy wrócił do domu. Aby zaszczepić w Śwetaketu ducha pokory, Āruṇi zadał mu pytanie. Chciał przypomnieć synowi, że nauka to nie to samo, co wiedza o Jaźni. Chciał także, aby Śwetaketu zrozumiał, że jeśli nie pozna tajemnicy wiedzy o Jaźni jego edukacja będzie bezcelowa. Tym sekretem samowiedzy jest ādeśa.
Wers 6.1.3
श्वेतकेतो यन्नु सोम्येदं महामना अनूचानमानी स्तब्धोऽस्युत तमादेशमप्राक्ष्यः येनाश्रुतं श्रुतं भवत्यमतं मतमविज्ञातं विज्ञातमिति कथं नु भगवः स आदेशो भवतीति ॥ ६.१.३ ॥
śvetaketo yannu somyedaṃ mahāmanā anūcānamānī stabdho’syuta tamādeśamaprākṣyaḥ yenāśrutaṃ śrutaṃ bhavatyamataṃ matamavijñātaṃ vijñātamiti kathaṃ nu bhagavaḥ sa ādeśo bhavatīti || 6.1.3 ||
3. „– o tę naukę, dzięki której to, czego nigdy nie słychać, staje się słyszalne, to, o czym nigdy się nie myśli staje się myślą, czego nigdy nie wiadomo, staje się znane?” [Śwetaketu zapytał:] „Panie, co to za nauka?”.
Komentarz:
Jak może istnieć coś takiego, poprzez znajomość czego zna się wszystko inne? To właśnie zastanawia Śwetaketu. Czy jest możliwe, że wiedząc jedno, poznaje się jednocześnie coś innego? Osobne rzeczy należy znać oddzielnie. Jednak tutaj pojawia się twierdzenie, że jeśli nie znasz Jaźni, nie wiesz nic. A jeśli znasz Jaźń, wiesz wszystko. To brzmi jak absurdalna propozycja.
Ta ādeśa, czyli nauka, o której mówi Āruṇi, jest tajemnicą, która otwiera oczy i sprawia, że jesteśmy świadomi faktu, że dopóki nie poznamy Jaźni, nie będziemy nic wiedzieć.
Wers 6.1.4
यथा सोम्यैकेन मृत्पिण्डेन सर्वं मृन्मयं विज्ञातं स्याद्वाचारम्भणं विकारो नामधेयं मृत्तिकेत्येव सत्यम् ॥ ६.१.४ ॥
yathā somyaikena mṛtpiṇḍena sarvaṃ mṛnmayaṃ vijñātaṃ syādvācārambhaṇaṃ vikāro nāmadheyaṃ mṛttiketyeva satyam || 6.1.4 ||
4. „O Somja, to jest tak: Znając jedną bryłę ziemi, znasz wszystkie przedmioty wykonane z ziemi. Wszystkie zmiany to tylko słowa, tylko w nazwie. Ale ziemia jest rzeczywistością.”
Komentarz:
Czym jest ta ādeśa, której ojciec Śwetaketu chciał, aby nauczył się od swojego nauczyciela? Chodzi o to, że na tym świecie istnieje tylko jedna rzeczywistość, a rzeczywistości wydaje się być wieloraka ze względu na nałożone na nią różne nazwy i formy.
Tutaj używa ziemi jako przykładu. Jeśli znasz choć jedną rzecz wykonaną z ziemi – na przykład garnek – to znasz wszystkie rzeczy wykonane z ziemi. Jak? Słowo „garnek” jest jedynie nazwą; prawdziwym obiektem jest ziemia. Ziemia może przybierać różne nazwy i formy, ale pozostaje tą samą Ziemią.
Wers 6.1.5
यथा सोम्यैकेन लोहमणिना सर्वं लोहमयं विज्ञातं स्याद्वाचारम्भणं विकारो नामधेयं लोहमित्येव सत्यम् ॥ ६.१.५ ॥
yathā somyaikena lohamaṇinā sarvaṃ lohamayaṃ vijñātaṃ syādvācārambhaṇaṃ vikāro nāmadheyaṃ lohamityeva satyam || 6.1.5 ||
5. „O Somja, to jest tak: Znając jedną bryłę złota, poznajesz wszystkie przedmioty wykonane ze złota. Wszystkie zmiany to tylko słowa, tylko nazwy. Ale złoto jest rzeczywistością.”
Komentarz:
Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.
Wers 6.1.6
यथा सोम्यिकेन नखनिकृन्तनेन सर्वं कार्ष्णायसं विज्ञातं स्याद्वाचारम्भणं विकारो नामधेयं कृष्णायसमित्येव सत्यमेवंसोम्य स आदेशो भवतीति ॥ ६.१.६ ॥
yathā somyikena nakhanikṛntanena sarvaṃ kārṣṇāyasaṃ vijñātaṃ syādvācārambhaṇaṃ vikāro nāmadheyaṃ kṛṣṇāyasamityeva satyamevaṃsomya sa ādeśo bhavatīti || 6.1.6 ||
6. „O Somja, to jest tak: Znając jedną [żelazną] obcinaczkę, znasz wszystkie przedmioty wykonane z żelaza. Wszystkie zmiany to tylko słowa, tylko nazwy. Ale żelazo jest rzeczywistością. O Somja, to jest nauka, o której mówiłem.”
Komentarz:
Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.
Wers 6.1.7
न वै नूनं भगवन्तस्त एतदवेदिषुर्यद्ध्येतदवेदिष्यन्कथं मे नावक्ष्यन्निति भगवांस्त्वेव मे तद्ब्रवीत्विति तथा सोम्येति होवाच ॥ ६.१.७ ॥
॥ इति प्रथमः खण्डः ॥
na vai nūnaṃ bhagavantasta etadavediṣuryaddhyetadavediṣyankathaṃ me nāvakṣyanniti bhagavāṃstveva me tadbravītviti tathā somyeti hovāca || 6.1.7 ||
|| iti prathamaḥ khaṇḍaḥ ||
7. [Śwetaketu powiedział:] „Z pewnością moi czcigodni nauczyciele nie znali tej prawdy. Skoro o tym wiedzieli, dlaczego nie mieliby by mi o tym powiedzieć? Więc proszę, wyjaśnij mi to, panie”. Ojciec odpowiedział: „Niech tak się stanie, mój synu”.
Komentarz:
Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.