1. „Somja, zanim ten świat się objawił, było tylko istnienie, jedno bez drugiego. Niektórzy utrzymują na ten temat, że zanim ten świat się objawił było tylko nieistnienie, jedno bez drugiego. Z tego nieistnienia wyłoniło się istnienie.”
2. Ojciec powiedział: „O Somja, jaki jest dowód na to, że coś powstało z niczego?” Przeciwnie, zanim powstał ten świat, o Somja, istniało tylko Istnienie, jedno bez drugiego”.
3. „To Istnienie zdecydowało: „Będę wieloma”. Narodzę się.” Następnie stworzyło ogień. Ten ogień zadecydował także: „Będę wieloma”. Narodzę się.” Wtedy ogień stworzył wodę. Dlatego kiedykolwiek i gdziekolwiek człowiek smuci się lub poci, wytwarza wodę.”
4. „Ta woda zdecydowała: „Będę wieloma; narodzę się”. Ta woda stworzyła następnie pożywienie. Dlatego zawsze i wszędzie, gdzie pada deszcz, natychmiast rośnie obfitość pożywienia. To właśnie z wody powstaje żywność.”
Wers 6.2.1
सदेव सोम्येदमग्र आसीदेकमेवाद्वितीयम् । तद्धैक आहुरसदेवेदमग्र आसीदेकमेवाद्वितीयं तस्मादसतः सज्जायत ॥ ६.२.१ ॥
sadeva somyedamagra āsīdekamevādvitīyam | taddhaika āhurasadevedamagra āsīdekamevādvitīyaṃ tasmādasataḥ sajjāyata || 6.2.1 ||
1. „Somja, zanim ten świat się objawił, było tylko istnienie, jedno bez drugiego. Niektórzy utrzymują na ten temat, że zanim ten świat się objawił było tylko nieistnienie, jedno bez drugiego. Z tego nieistnienia wyłoniło się istnienie.”
Komentarz:
„Coś z niczego” to absurdalny pomysł. Jeśli istnieje drzewo, to musiało wyrosnąć z nasionka, niezależnie od tego, czy ktoś je widział, czy nie. Czasami można zobaczyć drzewo wyrastające ze szczeliny na dachu budynku. Skąd się to wzięło? Z nasionka, które wiatr musiał wnieść na dach. Drzewo może wyrosnąć tylko z nasion. Podobnie istnienie może powstać jedynie z istnienia. To właśnie sugeruje Upaniszad gdy mówi, że zanim świat się zamanifestował, istniało jedno bez drugiego.
Słowo to oznacza „istnienie”. Pisma Wedanty opisują tę egzystencję jako stan istnienia. To jest jedno bez drugiego. Jest czysta, wszechprzenikająca, poza myślą i mową oraz bezkształtna. To jest świadomość.
Niektórzy filozofowie utrzymują jednak, że przed powstaniem świata nie było nic, jedno bez drugiego. Twierdzą, że świat wyłonił się z tego niczego.
Wedanta mówi: wyobraźmy sobie, że przechodzisz obok domu garncarza i widzisz go z ogromną bryłą gliny. Potem wracasz tą samą drogą kilka godzin później i ze zdziwieniem widzisz, że bezimienna i bezkształtna bryła gliny przemienia się w szereg garnków, talerzy, misek, filiżanek itp. – każda ma inną nazwę i formę. Podobnie istnienie objawia się jako ten świat, ale pozostaje istnieniem. Przybiera jedynie różne nazwy i formy. W rzeczywistości wszystko jest istnieniem.
Naijājikowie, Buddyści i inni myślą zupełnie odwrotnie – że istnienie powstało z nieistnienia. Ale skąd mogą wiedzieć cokolwiek o przeszłym nieistnieniu? A w szczególności skąd mogą wiedzieć, że jest tylko jedno bez drugiego? Tak naprawdę koncepcja nieistnienia została tutaj wprowadzona jedynie po to, aby stworzyć mocniejszą podstawę dla koncepcji istnienia. Aby wiedzieć, czego unikać, trzeba to zobaczyć. Podobnie koncepcja nieistnienia została dodana tylko po to, aby wyjaśnić, co należy rozumieć przez istnienie.
Wers 6.2.2
कुतस्तु खलु सोम्यैवंस्यादिति होवाच कथमसतः सज्जायेतेति। सत्त्वेव सोम्येदमग्र आसीदेकमेवाद्वितीयम् ॥ ६.२.२ ॥
kutastu khalu somyaivaṃsyāditi hovāca kathamasataḥ sajjāyeteti| sattveva somyedamagra āsīdekamevādvitīyam || 6.2.2 ||
2. Ojciec powiedział: „O Somja, jaki jest dowód na to, że coś powstało z niczego?” Przeciwnie, zanim powstał ten świat, o Somja, istniało tylko Istnienie, jedno bez drugiego”.
Komentarz:
Powiedzmy, że świata wcześniej nie było, ale powstał w pewnym momencie. Co to znaczy? Czy to oznacza, że istniała próżnia i z tej pustki wyłonił się świat, jaki obecnie widzimy?
Jak już powiedziano, pomysł powstania czegoś z niczego jest absurdalny. Jednak niektórzy uczeni buddyjscy, którzy wierzą, że istnienie powstaje z nieistnienia argumentują, że o ile nasiono nie zostanie zniszczone, drzewo nie może z niego wyrosnąć. Zatem według nich coś powstaje z niczego. Śankara argumentuje, że niszczona jest jedynie forma nasienia. Materiał, z którego składa się nasiono, następnie wytwarza drzewo. Nie ma nigdzie przykładu, że coś powstaje z niczego.
Garncarz wyrabia garnki z gliny. Czy uda mu się zrobić garnek z niczego? Nie. Ale Buddyści spierają się, czy z jednego garnka można wytworzyć kolejny garnek? Wedānta mówi: nie, ale naczynie może zmienić swoją formę. Może stać się skorupą garnka lub powrócić do postaci gliny.
Wedānta mówi, że świat zawsze istniał, ale nie zawsze istniał w takiej formie, w jakiej go teraz widzimy. Wąż zawsze pozostaje wężem, niezależnie od tego, czy leży jak długi sznur, czy jest zwinięty. Ten świat jest Sat (Istnieniem) i jest bezimienny i bezkształtny. Ale jak to się dzieje, że ma nazwy i formy? Odpowiedź jest taka, że Istnienie jest jedyną rzeczywistością, ale jeśli wydaje się mieć różne nazwy i formy, są one jedynie nałożeniem i nie są rzeczywiste.
Wers 6.2.3
तदैक्षत बहु स्यां प्रजायेयेति तत्तेजोऽसृजत तत्तेज ऐक्षत बहु स्यां प्रजायेयेति तदपोऽसृजत । तस्माद्यत्र क्वच शोचति स्वेदते वा पुरुषस्तेजस एव तदध्यापो जायन्ते ॥ ६.२.३ ॥
tadaikṣata bahu syāṃ prajāyeyeti tattejo’sṛjata tatteja aikṣata bahu syāṃ prajāyeyeti tadapo’sṛjata | tasmādyatra kvaca śocati svedate vā puruṣastejasa eva tadadhyāpo jāyante || 6.2.3 ||
3. „To Istnienie zdecydowało: „Będę wieloma”. Narodzę się.” Następnie stworzyło ogień. Ten ogień zadecydował także: „Będę wieloma”. Narodzę się.” Wtedy ogień stworzył wodę. Dlatego kiedykolwiek i gdziekolwiek człowiek smuci się lub poci, wytwarza wodę.”
Komentarz:
Słowo aikszata oznacza „widział”, „myślał” lub „zdecydował”. Może odnosić się tylko do świadomej zasady, ponieważ tylko świadoma zasada może decydować, myśleć lub widzieć. I tylko świadoma istota może powiedzieć, że stanie się wieloma.
Pisma mówią, że to Istnienie, czyli Brahman, jest jednym bez drugiego, zawsze tym samym, niezmiennym i niezmienialnym. Jak więc może być jednocześnie wieloma? Wedānta mówi, że jest to jak bryła ziemi, czasami przybierająca różne formy garnków, kubków itp. Lub jest to jak lina, która czasami wygląda jak wąż. Zmiana dotyczy tylko nazw i form. Nie jest to prawdziwa zmiana.
Wedānta mówi, że odnosi się to do wszystkiego, co widzimy na tym świecie. U podstaw pozornej różnorodności kryje się jedność. Ta jedność – to Jedno – wspiera różnorodność. To Ten, który stał się wieloma, ale tylko z wyglądu. Wracając do przykładu ziemi, ziemia pozostaje ziemią, chociaż z wyglądu może przybierać postać bryły, garnków lub jakiejś innej rzeczy.
Trafnym opisem tego jest „jedność w różnorodności”. To Brahman stał się wszystkim – przestrzenią, powietrzem, ogniem, wodą, ziemią.
Powstaje zatem pytanie, jak ogień, który jest nieożywiony, może myśleć? Odpowiedź jest taka, że tutaj ogień oznacza Brahmana. Brahman jako ogień powoduje, że rzeczy się dzieją. Brahman jest źródłem wszystkiego. To jest podstawa, rzeczywistość. Tak jak ziemia może mieć postać bryły lub garnka, podobnie Brahman może mieć postać ognia, wody lub czegoś innego.
Nie jest tak, że Brahman podlega jakimkolwiek zmianom. Brahman pozostaje Brahmanem. To jest Sat, wieczne istnienie. To jest Absolut. To nie jest nigdy niczym uwarunkowane. Kiedy mówi, że będzie „wieloma”, oznacza to, że pojawi się w wielu postaciach, tak jak ziemia czy złoto mogą występować w wielu postaciach. Należy jednak pamiętać, że to Istnienie jest także Czystą Świadomością.
Wers 6.2.4
ता आप ऐक्षन्त बह्व्यः स्याम प्रजायेमहीति ता अन्नमसृजन्त तस्माद्यत्र क्व च वर्षति तदेव भूयिष्ठमन्नं भवत्यद्भ्य एव तदध्यन्नाद्यं जायते ॥ ६.२.४ ॥
॥ इति द्वितीयः खण्डः ॥
tā āpa aikṣanta bahvyaḥ syāma prajāyemahīti tā annamasṛjanta tasmādyatra kva ca varṣati tadeva bhūyiṣṭhamannaṃ bhavatyadbhya eva tadadhyannādyaṃ jāyate || 6.2.4 ||
|| iti dvitīyaḥ khaṇḍaḥ ||
4. „Ta woda zdecydowała: „Będę wieloma; narodzę się”. Ta woda stworzyła następnie pożywienie. Dlatego zawsze i wszędzie, gdzie pada deszcz, natychmiast rośnie obfitość pożywienia. To właśnie z wody powstaje żywność.”
Komentarz:
Tutaj jedzenie reprezentuje ziemię.