Czāndogja 7.1–26

Czāndogja 7.1 – Dialog Pomiędzy Nārada i Sanatkumarā

1. Nārada udał się [po duchowe instrukcje] do Sanatkumāra i powiedział: „Panie, proszę, naucz mnie”. Sanatkumāra powiedział do niego: „Najpierw powiedz mi to, co już wiesz. Będę uczył cię od tego punktu.” Nārada powiedział:

2. „Panie, przeczytałem Ryg Wedę, Jadźur Wedę, Sāma Wedę i czwartą – Atharwa Wedę; następnie piątą – historię i Purāṇy; [zgłębiłem] także gramatykę, obrzędy pogrzebowe, matematykę, naukę o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logikę, naukę o moralności, astrologię, wiedzę wedyjską, naukę o żywiołach, łucznictwo, astronomię, naukę o wężach, a także muzykę, taniec i inne sztuki piękne. Panie, to jest to, co znam.”

3. „To prawda, wiele się nauczyłem, ale znam tylko znaczenie słowa. Nie znam Jaźni. Panie, słyszałem od wielkich osób takich jak ty, że tylko ci, którzy znają Jaźń są w stanie pokonać smutek. Cierpię z powodu smutku. Proszę, przeprowadź mnie przez ocean smutku.” Następnie Sanatkumāra powiedział do Nārada: „Wszystko, czego nauczyłeś się do tej pory, to tylko słowa”.

4. „Nazwami są Ryg Weda, Jadźur Weda, Sāma Weda i czwarta – Atharwa Weda; następnie piąta – historia i Purāṇy; także gramatyka, obrzędy pogrzebowe, matematyka, nauka o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logika, nauka o moralności, astrologia, wiedzę wedyjska, nauka o żywiołach, łucznictwo, astronomia, nauka o wężach, a także muzyka, taniec i inne sztuki piękne. To są tylko nazwy. Czcij nazwę.”

5. „Każdy, kto czci nazwę jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach nazwy.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż nazwa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż nazwa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.2 – Mowa jako Brahman

1. „Mowa z pewnością przewyższa nazwę. Mowa pozwala poznać Ryg Wedę, Jadźur Wedę, Sāma Vedę i czwartą – Atharwa Wedę; następnie piąte – historię i Purany; także gramatykę, obrzędy pogrzebowe, matematykę, naukę o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logikę, naukę o moralności, astrologię, wiedzę wedyjską, naukę o żywiołach, łucznictwo, astronomię, naukę o wężach, a także muzykę, taniec i inne sztuki piękne; także niebo i ziemię; powietrze, przestrzeń, wodę i ogień; bogów i ludzi; bydło i ptaki; pnącza i duże drzewa; zwierzęta drapieżne, a także robaki, pchły i mrówki; zasługi i przewiny; prawdę i nieprawdę; dobro i zło; i przyjemne i nieprzyjemne. Gdyby nie istniała mowa, nie byłoby świadomości zasług i przewinień, prawdy i nieprawdy, dobra i zła, przyjemnego i nieprzyjemnego. Tylko mowa pozwala to wszystko zrozumieć. Czcij mowę.”

2. „Każdy, kto czci mowę jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach mowy.” Nārada zapytał: „Proszę pana, czy jest coś wyższego niż mowa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż mowa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.3 – Umysł jako Brahman

1. „Umysł jest lepszy od mowy. Tak jak osoba może trzymać w dłoni dwa owoce āmalaka, dwa owoce kola [śliwki] lub dwa owoce aksza, tak również umysł może pomieścić w sobie zarówno mowę, jak i nazwę. Jeśli ktoś myśli: „Przeczytam mantry”, to je czyta. Jeśli pomyśli: „Zrobię to”, robi to. Jeśli zdecyduje: „Będę miał dzieci i zwierzęta”, będzie mógł spróbować je mieć. Jeśli zdecyduje: „Podbiję ten świat i następny”, może spróbować to zrobić. [To jest cecha umysłu. Jeśli mówi, że coś zrobi, może to zrobić.] Umysł jest jaźnią. Umysł jest światem. Umysł jest Brahmanem. Czcij umysł.”

2. „Każdy, kto czci umysł jako Brahmana może czynić co mu się podoba w granicach umysłu.” Nārada zapytał: „Proszę pana, czy istnieje coś wyższego niż umysł?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż umysł” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.4 – Wola jako Brahman

1. „Wola z pewnością przewyższa umysł. Kiedy człowiek chce, zaczyna myśleć. Następnie kieruje narządem mowy, a w końcu sprawia, że narząd mowy wymawia imię. Wszystkie mantry łączą się w nazwach i wszystkie działania łączą się w mantrach.”

2. „Wszystkie te rzeczy [umysł, mowa, imię itp.] łączą się w saṅkalpa, powstają z saṅkalpa i są wspierane przez saṅkalpa. [To jest wola, która decyduje o kierunku wszystkiego, co robisz. Jest duszą wszystkiego.] Niebo i ziemia tak chcą, podobnie jak powietrze, przestrzeń, woda i ogień. [Oznacza to, że to ich wola determinuje ich pracę.] Poprzez ich wolę deszcz chce, a poprzez wolę deszczu chce jedzenie. Wola jedzenia jest wolą życia. Wola życia jest wolą mantr, a wola mantr jest wolą wszelkich działań. Wola działań jest wolą światów, a wola światów określa wolę wszystkiego. Taka jest wola. Czcij tę wolę.”

3. „Ten, kto wielbi saṅkalpa jako Brahmana, może osiągnąć dowolny świat jakiego zapragnie. Staje się prawdziwym i osiąga świat prawdy. Jest mocno ugruntowany i osiąga świat, który jest mocno ugruntowany. Jest wolny od bólu i osiąga także świat wolny od bólu. Ten, kto wielbi saṅkalpa jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach saṅkalpa.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż saṅkalpa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż saṅkalpa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.5 – Rozwaga jako Brahman

1. „Inteligencja z pewnością przewyższa siłę woli. Człowiek najpierw rozumie, a potem chce. Następnie zastanawia się nad tym raz za razem, a potem kieruje narządem mowy. Wreszcie zmusza narząd mowy do wymówienia imienia. Następnie wszystkie mantry łączą się w nazwach, a wszystkie działania łączą się w mantrach.”

2. „Wszystko to [siła woli, umysł itp.] łączy się w inteligencję, jest przez nią kierowane i przez nią wspierane. Dlatego ktoś może być wykształcony, ale jeśli jest tępy, ludzie [ignorują go i] mówią: „On nie istnieje, bez względu na to, jak dużo wydaje się wiedzieć”. Gdyby był naprawdę uczony, nie byłby taki głupi”. Z drugiej strony, jeśli ktoś nie jest uczony, ale jest inteligentny, ludzie będą go słuchać [z szacunkiem]. Tym wszystkim rządzi inteligencja. To ich dusza i ich wsparcie. Dlatego czcij inteligencję.”

3. „Ten, kto czci inteligencję jako Brahmana, osiąga światy inteligencji [tj. rzeczy, które uważa za ważne]. Staje się prawdziwym i osiąga świat prawdy. Jest mocno ugruntowany i osiąga świat, który jest mocno ugruntowany. Jest wolny od bólu, a także osiąga świat wolny od bólu. Ten, kto wielbi inteligencję jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach inteligencji.” Nārada zapytał: „Proszę pana, czy istnieje coś wyższego niż inteligencja?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż inteligencja” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.6 – Medytacja jako Brahman

1. „Medytacja z pewnością przewyższa inteligencję. Ziemia zdaje się medytować. Przestrzeń między ziemią a niebem zdaje się medytować. Podobnie niebo wydaje się medytować. Woda wydaje się medytować. Góry zdają się medytować. Wydaje się, że bogowie i ludzie również medytują. Dlatego właśnie ci ludzie na tym świecie, którzy osiągnęli wielkość, wydają się cieszyć owocami medytacji. Ale są też ludzie małego kalibru. Są kłótliwi, nieuczciwi i zawsze szukają winy u innych. Jednakże ci, którzy są wielcy, są tacy dzięki swojemu nawykowi medytacji. Dlatego czcij medytację.”

2. „Ten, kto czci medytację jako Brahmana, może robić, co mu się podoba w granicach medytacji.” Nārada zapytał: „Proszę pana, czy jest coś wyższego niż medytacja?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż medytacja” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.7 – Rozumienie jako Brahman

1. „Widźñāna [praktyczne zastosowanie wiedzy] z pewnością przewyższa medytację. Poprzez widźñānę poznaje się Ryg Wedę, Jadźur Wedę, Sāma Wedę i czwartą – Atharwa Wedę; następnie piąte – historię i Purany; także gramatykę, obrzędy pogrzebowe, matematykę, naukę o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logikę, naukę o moralności, astrologię, wiedzę wedyjską, naukę o żywiołach, łucznictwo, astronomię, naukę o wężach, a także muzykę, taniec i inne sztuki piękne; także niebo i ziemię; powietrze, przestrzeń, wodę i ogień; bogów i ludzi; bydło i ptaki; pnącza i duże drzewa; zwierzęta drapieżne, a także robaki, pchły i mrówki; zasługi i przewiny; prawdę i nieprawdę; dobro i zło; przyjemne i nieprzyjemne; jedzenie i wodę; i ten świat i tamten świat. Wszystko to można poznać poprzez widźñānę. Czcij widźñānę.”

2. „Ten, kto wielbi widźñānę jako Brahmana, osiąga światy widźñānamaja i dźñānamaja. Kto wielbi widźñānę jako Brahmana, może robić, co mu się podoba w granicach widźñāny.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż widźñāna?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż widźñāna” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.8 – Siła jako Brahman

nauczycielowi, będzie blisko niego. Siedząc blisko nauczyciela, będzie go obserwował i słuchał, co mówi. Potem to przemyśli i spróbuje zrozumieć. Następnie zacznie działać i w końcu pojmie wewnętrzne znaczenie. Siła wspiera ziemię. Wspiera także przestrzeń pomiędzy, niebo, góry, bogów i ludzi, bydło, ptaki, pnącza i drzewa. Wspiera zwierzęta drapieżne, a także robaki, pchły i mrówki. Wspiera cały świat. Czcij siłę.”

2. „Ten, kto czci siłę jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach siły.” Nārada zapytał: „Proszę pana, czy jest coś wyższego niż siła?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż siła” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.9 – Pokarm jako Brahman

1. „Jedzenie z pewnością przewyższa siłę. Dlatego też, jeśli ktoś pości przez dziesięć dni i nocy, może przeżyć, ale nie będzie w stanie widzieć, słyszeć, myśleć, rozumieć, pracować ani w pełni pojmować znaczenia tego, czego się naucza. Ale jeśli zje jedzenie, będzie mógł widzieć, słyszeć, myśleć, rozumieć, pracować i w pełni pojąć znaczenie nauk. Dlatego czcijcie jedzenie.”

2. „Ten, kto czci jedzenie jako Brahmana, osiąga światy pełne jedzenia i napojów. Ten, kto czci jedzenie jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach jedzenia.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż jedzenie?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż jedzenie” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.10 – Woda jako Brahman

1. „Woda z pewnością jest lepsza od jedzenia. Dlatego też, jeśli nie ma deszczu, ludzie martwią się i myślą: „Nie będzie wystarczającej ilości jedzenia”. Jeśli jednak pada deszcz, są szczęśliwi, myśląc: „Będzie mnóstwo jedzenia”. Wszystko to jest wodą w różnych postaciach: ziemia, przestrzeń pomiędzy, niebo, góry, bogowie i istoty ludzkie, bydło i ptaki, pnącza i drzewa, zwierzęta drapieżne, robaki, owady i mrówki. Wszystko to jest wodą w różnych postaciach. Dlatego czcij wodę.”

2. „Ten, kto czci wodę jako Brahmana, osiąga wszystko, czego pragnie i jest szczęśliwy. Kto czci wodę jako Brahmana, może w granicach wody robić, co mu się podoba.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż woda?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż woda” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.11 – Ogień jako Brahman

ędzie padać. Tedźas najpierw tworzy te znaki, a następnie tworzy deszcz. Czcij tedźas.”

2. „Ten, kto czci ogień jako Brahmana, sam staje się jasny i osiąga światy, które są jasne, lśniące i bez cienia ciemności. Kto czci ogień jako Brahmana, może w zasięgu ognia robić co mu się podoba.” Nārada zapytał: „Panie, czy istnieje coś wyższego niż tedźas?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż tedźas” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.12 – Ākāśa jako Brahman

1. „Ākāśa [przestrzeń] z pewnością przewyższa ogień. Zarówno słońce, jak i księżyc znajdują się w ākāśa, podobnie jak błyskawice, gwiazdy i ogień. Poprzez ākāśa jedna osoba może rozmawiać z drugą. Poprzez ākāśa można słyszeć. I poprzez ākāśa można usłyszeć co mówią inni. W ākāśa cieszymy się i w ākāśa cierpimy. Osoba rodzi się w ākāśa, a rośliny i drzewa rosną wskazując na ākāśa. Czcij ākāśa.”

2. „Ten, kto wielbi ākāśa [przestrzeń] jako Brahmana, osiąga światy, które są przestronne, lśniące, wolne od wszelkich wad i rozległe. Ten, kto wielbi ākāśa jako Brahmana, może robić, co mu się podoba w zasięgu ākāśa.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż ākāśa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż ākāśa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.13 – Pamięć jako Brahman

1. „Pamięć z pewnością przewyższa ākāśa [przestrzeń]. Dlatego też, jeśli spotyka się wielu ludzi, ale pamięć ich zawodzi, wówczas nie słyszą, nie myślą ani nic nie wiedzą. Ale jeśli pamiętają, mogą wtedy słyszeć, myśleć i wiedzieć. Dzięki pamięci poznaje się swoje dzieci i zwierzęta. Dlatego czcij pamięć.”

2. „Kto wielbi pamięć jako Brahmana, ma swobodę poruszania się, jeśli chodzi o pamięć.” Nārada zapytał: „Proszę pana, czy jest coś wyższego niż pamięć?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż pamięć” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.14 – Nadzieja jako Brahman

1. „Nadzieja jest z pewnością lepsza niż pamięć. Nadzieja inspiruje pamięć człowieka, a pamięć wykorzystuje się do nauki mantr i wykonywania rytuałów. Pragnie się wówczas dzieci i zwierząt, a także pragnie się osiągnąć ten i następny świat. Dlatego czcij nadzieję.”

2. „Ten, kto czci nadzieję jako Brahmana, spełnia wszystkie swoje pragnienia. Bez problemu dostaje, co chce. Ten, kto wielbi nadzieję jako Brahmana, ma swobodę poruszania się, jeśli chodzi o nadzieję.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż nadzieja?” „Oczywiście, że jest coś wyższego niż nadzieja” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Czāndogja 7.15 – Prāṇa jako Brahman

1. „Prāṇa [siła życiowa] z pewnością przewyższa nadzieję. Tak jak szprychy koła są przymocowane do piasty, tak wszystko opiera się na prāṇa. Prāṇa działa dzięki własnej mocy [tj. prāṇa jest zarówno środkiem, jak i celem]. Prāṇa daje prāṇa dla prāṇa i prāṇa kieruje prāṇa do prāṇa. Prāṇa jest ojcem, prāṇa jest matką, prāṇa jest bratem, prāṇa jest siostrą, prāṇa jest nauczycielem i prāṇa jest brāhminem.”

2. „Jeśli ktoś zwraca się niegrzecznie do swojego ojca, matki, brata, siostry, nauczyciela lub brāhmina, ludzie mówią mu: „Wstydź się! Zamordowałeś swojego ojca. Zamordowałeś swoją matkę. Zamordowałeś swojego brata. Zamordowałeś swoją siostrę. Zamordowałeś swojego nauczyciela. Zamordowałeś brāhmina”.”

3. „A gdy umrą, jeśli ktoś złoży ich ciała na stos pogrzebowy i spali, przebijając je włócznią, nikt mu nie powie: „Zabiłeś ojca swego”, lub „Zabiłeś swoją matkę” lub „Zabiłeś swojego brata” lub „Zabiłeś swoją siostrę” lub „Zabiłeś swojego nauczyciela” lub „Zabiłeś brāhmina”.”

4. „Tym wszystkim jest prāṇa. Ten, kto tak widzi, tak myśli i tak wie, staje się lepszym mówcą. Jeśli ktoś mu powie: „Jesteś doskonałym mówcą”, może odpowiedzieć: „Tak, jestem doskonałym mówcą”. Nie musi temu zaprzeczać.”

Czāndogja 7.16 – Znajomość Prawdy

1. „Ale człowiek musi najpierw poznać Prawdę. Wtedy jest on naprawdę atiwādī.” Nārada powiedział: „Proszę pana, chcę być atiwādī poprzez poznanie Prawdy.” Sanatkumāra odpowiedział: „Ale trzeba gorąco pragnąć poznać Prawdę.” „Proszę pana, gorąco pragnę poznać Prawdę” – powiedział Nārada.

Czāndogja 7.17 – Prawda Zależy od Zrozumienia

1. Sanatkumāra powiedział: „Kiedy ktoś jest pewien, wtedy może naprawdę mówić o Prawdzie. Ale nie wiedząc dobrze, nie może mówić o Prawdzie. Ten, kto wie na pewno, mówi o Prawdzie. Trzeba jednak szukać dogłębnej wiedzy.” Nārada powiedział: „Panie, szukam głębokiej wiedzy”.

Czāndogja 7.18 – Rozumienie Zależy od Refleksji

1. Sanatkumāra powiedział: „Kiedy człowiek nauczy się dobrze myśleć, wówczas będzie mógł dogłębnie poznać. Bez dobrego myślenia nie można poznać głęboko. Człowiek jest czegoś pewien, jeśli się głęboko zastanowi. Trzeba jednak chcieć wiedzieć jak dobrze myśleć.” Nārada odpowiedział: „Proszę pana, chcę wiedzieć, jak dobrze myśleć”.

Czāndogja 7.19 – Refleksja Zależy od Wiary

1. Sanatkumāra powiedział: „Kiedy ktoś szanuje [to, co słyszy], wtedy należycie się nad tym zastanawia. Bez tego szacunku nie przywiązuje wagi do tego, co słyszy. Człowiek głęboko myśli o czymś co szanuje. Należy jednak spróbować osiągnąć taki szacunek.” Nārada odpowiedział: „Proszę pana, chcę mieć taki szacunek”.

Czāndogja 7.20 – Wiara Zależy od Jednomyślności

1. Sanatkumāra: „Kiedy ktoś jest stały i oddany swemu nauczycielowi, wtedy cieszy się szacunkiem. Bez stabilności nie można mieć szacunku. Stabilność osiąga się wtedy, gdy ma się prawdziwy szacunek i oddanie. Ale tej stałości należy szukać z wielką powagą.” Nārada odpowiedział: „Szukam tej stałości”.

Czāndogja 7.21 – Jednomyślność Zależy od Koncentracji

1. Sanatkumāra powiedział: „Kiedy ktoś wykonuje swoje obowiązki, staje się stabilny. Jeśli ktoś nie wykonuje swoich obowiązków, nie może zachować stałości. Stałość osiąga się poprzez wykonywanie swoich obowiązków. Należy jednak spróbować dowiedzieć się, co oznacza obowiązek.” Nārada odpowiedział: „Panie, chcę wiedzieć o obowiązku”.

Czāndogja 7.22 – Koncentracja Zależy od Błogości

1. Sanatkumāra powiedział: „Człowiek pracuje, gdy czuje się szczęśliwy. Nie zależy mu na pracy, jeśli nie zazna szczęścia. Zdobywając szczęście, spełnia się swój obowiązek. Należy jednak spróbować zrozumieć prawdziwą naturę tego szczęścia.” Nārada odpowiedział: „Proszę pana, chcę dobrze poznać prawdziwą naturę szczęścia”.

Czāndogja 7.23 – Nieskończone jest Błogością

1. Sanatkumāra powiedział: „To, co nieskończone, jest źródłem szczęścia. W skończoności nie ma szczęścia. Szczęście jest tylko w nieskończoności. Trzeba jednak spróbować zrozumieć, czym jest nieskończoność.” Nārada odpowiedział: „Proszę pana, chcę jasno zrozumieć nieskończoność”.

Czāndogja 7.24 – Nieskończone i Skończone

1. Sanatkumāra powiedział: „Bhūmā [nieskończoność] jest tym, w czym nie widzi się niczego innego, nie słyszy niczego innego i nie wie [tj. nie znajduje] niczego innego. Ale alpa [skończoność] to coś, w czym widzi się coś innego, słyszy coś innego i wie coś innego. To, co nieskończone, jest nieśmiertelne, a to, co skończone, jest śmiertelne.” Nārada zapytał: „Proszę pana, na czym opiera się bhūmā?” Sanatkumāra odpowiedział: „Opiera się na własnej mocy – lub nawet nie na tej mocy [tj. nie zależy od niczego innego]”.

2. „Na tym świecie mówi się, że bydło, konie, słonie, złoto, służba, żony, pola uprawne i domy są chwałą człowieka. Nie mam na myśli tego rodzaju chwały, gdyż te rzeczy nie są od siebie niezależne. O tym właśnie mówię –

Czāndogja 7.25 – Instrukcja o Nieskończonym

1. Ta bhūmā jest poniżej; jest powyżej; jest z tyłu; jest z przodu; jest po prawej stronie; jest po lewej stronie. Wszystko to jest bhūmā. A teraz, jeśli chodzi o własną tożsamość: jestem poniżej; Jestem powyżej; jestem z tyłu; Jestem z przodu; Jestem po prawej stronie; Jestem po lewej stronie. Jestem tym wszystkim.”

2. Następna jest instrukcja dotycząca Jaźni: Jaźń znajduje się poniżej; Jaźń jest powyżej; Jaźń jest z tyłu; Jaźń jest z przodu; Jaźń jest po prawej stronie; Jaźń jest po lewej stronie. Tym wszystkim jest Jaźń. Ten, kto widzi w ten sposób, myśli w ten sposób i poznaje w ten sposób, kocha Jaźń, bawi się z Jaźnią, cieszy się towarzystwem Jaźni i ma radość w Jaźni, jest najwyższy i może chodzić jak mu się podoba we wszystkich światach. Ale ci, którzy myślą inaczej, są pod kontrolą innych. Nie mogą pozostać w światach, w których żyją, ani nie mogą poruszać się w światach, jakie im się podobają [tj. podlegają wielu ograniczeniom].

Czāndogja 7.26 – Wiedza o Jaźni

1. Dla takiej osoby, która tak widzi, myśli w ten sposób i posiada tę wiedzę, wszystko pochodzi z Jaźni: życie, nadzieja, pamięć, przestrzeń, ogień, woda, narodziny i śmierć, pożywienie, siła, wiedza w głębi, medytacja, serce, zdecydowanie, umysł, mowa, imię, mantry i cała praca – wszystko to pochodzi od Jaźni.

2. Oto werset na ten temat: „Ten, kto urzeczywistnił Jaźń, nie widzi śmierci. Dla niego nie ma choroby ani smutku. Taki widzący widzi wszystko [takim, jakie jest], a także osiąga wszystko w taki sposób, w jaki [chce]”. Jest jednym [tj. przed stworzeniem; ale po stworzeniu] ma trzy formy, pięć form, siedem form i dziewięć form. Z drugiej strony jest on w jedenastu, stu dziesięciu, a nawet tysiącu dwudziestu postaciach. Jeśli ktoś spożywa czyste jedzenie, jego umysł staje się czysty. Jeśli umysł jest czysty, pamięć staje się silna i stabilna. Jeśli pamięć jest dobra, uwalniamy się od wszelkich więzów. Czcigodny Sanatkumāra uwolnił Nārada od wszystkich jego wad i wyprowadził go poza ciemność [tj. ignorancję]. Mądrzy mówią, że Sanatkumāra jest człowiekiem posiadającym doskonałą wiedzę.