Czāndogja 7.1 – Dialog Pomiędzy Nārada i Sanatkumarā

1. Nārada udał się [po duchowe instrukcje] do Sanatkumāra i powiedział: „Panie, proszę, naucz mnie”. Sanatkumāra powiedział do niego: „Najpierw powiedz mi to, co już wiesz. Będę uczył cię od tego punktu.” Nārada powiedział:

2. „Panie, przeczytałem Ryg Wedę, Jadźur Wedę, Sāma Wedę i czwartą – Atharwa Wedę; następnie piątą – historię i Purāṇy; [zgłębiłem] także gramatykę, obrzędy pogrzebowe, matematykę, naukę o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logikę, naukę o moralności, astrologię, wiedzę wedyjską, naukę o żywiołach, łucznictwo, astronomię, naukę o wężach, a także muzykę, taniec i inne sztuki piękne. Panie, to jest to, co znam.”

3. „To prawda, wiele się nauczyłem, ale znam tylko znaczenie słowa. Nie znam Jaźni. Panie, słyszałem od wielkich osób takich jak ty, że tylko ci, którzy znają Jaźń są w stanie pokonać smutek. Cierpię z powodu smutku. Proszę, przeprowadź mnie przez ocean smutku.” Następnie Sanatkumāra powiedział do Nārada: „Wszystko, czego nauczyłeś się do tej pory, to tylko słowa”.

4. „Nazwami są Ryg Weda, Jadźur Weda, Sāma Weda i czwarta – Atharwa Weda; następnie piąta – historia i Purāṇy; także gramatyka, obrzędy pogrzebowe, matematyka, nauka o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logika, nauka o moralności, astrologia, wiedzę wedyjska, nauka o żywiołach, łucznictwo, astronomia, nauka o wężach, a także muzyka, taniec i inne sztuki piękne. To są tylko nazwy. Czcij nazwę.”

5. „Każdy, kto czci nazwę jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach nazwy.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż nazwa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż nazwa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.


Wers 7.1.1

॥ सप्तमोऽध्यायः ॥
अधीहि भगव इति होपससाद सनत्कुमारं नारदस्तं होवाच यद्वेत्थ तेन मोपसीद ततस्त ऊर्ध्वं वक्ष्यामीति स होवाच ॥ ७.१.१ ॥

|| saptamo’dhyāyaḥ ||
adhīhi bhagava iti hopasasāda sanatkumāraṃ nāradastaṃ hovāca yadvettha tena mopasīda tatasta ūrdhvaṃ vakṣyāmīti sa hovāca || 7.1.1 ||

1. Nārada udał się [po duchowe instrukcje] do Sanatkumāra i powiedział: „Panie, proszę, naucz mnie”. Sanatkumāra powiedział do niego: „Najpierw powiedz mi to, co już wiesz. Będę uczył cię od tego punktu.” Nārada powiedział:

Komentarz:

Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.

Wers 7.1.2

ऋग्वेदं भगवोऽध्येमि यजुर्वेदं सामवेदमाथर्वणं चतुर्थमितिहासपुराणं पञ्चमं वेदानां वेदं पित्र्यं राशिं दैवं निधिं वाकोवाक्यमेकायनं देवविद्यां ब्रह्मविद्यां भूतविद्यां क्षत्रविद्यां नक्षत्रविद्यां सर्पदेवजनविद्यामेतद्भगवोऽध्येमि ॥ ७.१.२ ॥

ṛgvedaṃ bhagavo’dhyemi yajurvedaṃ sāmavedamātharvaṇaṃ caturthamitihāsapurāṇaṃ pañcamaṃ vedānāṃ vedaṃ pitryaṃ rāśiṃ daivaṃ nidhiṃ vākovākyamekāyanaṃ devavidyāṃ brahmavidyāṃ bhūtavidyāṃ kṣatravidyāṃ nakṣatravidyāṃ sarpadevajanavidyāmetadbhagavo’dhyemi || 7.1.2 ||

2. „Panie, przeczytałem Ryg Wedę, Jadźur Wedę, Sāma Wedę i czwartą – Atharwa Wedę; następnie piątą – historię i Purāṇy; [zgłębiłem] także gramatykę, obrzędy pogrzebowe, matematykę, naukę o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logikę, naukę o moralności, astrologię, wiedzę wedyjską, naukę o żywiołach, łucznictwo, astronomię, naukę o wężach, a także muzykę, taniec i inne sztuki piękne. Panie, to jest to, co znam.

Komentarz:

Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.

Wers 7.1.3

सोऽहं भगवो मन्त्रविदेवास्मि नात्मविच्छ्रुतं ह्येव मे भगवद्दृशेभ्यस्तरति शोकमात्मविदिति सोऽहं भगवः शोचामि तं मा भगवाञ्छोकस्य पारं तारयत्विति तं होवाच यद्वै किंचैतदध्यगीष्ठा नामैवैतत् ॥ ७.१.३ ॥

so’haṃ bhagavo mantravidevāsmi nātmavicchrutaṃ hyeva me bhagavaddṛśebhyastarati śokamātmaviditi so’haṃ bhagavaḥ śocāmi taṃ mā bhagavāñchokasya pāraṃ tārayatviti taṃ hovāca yadvai kiṃcaitadadhyagīṣṭhā nāmaivaitat || 7.1.3 ||

3. „To prawda, wiele się nauczyłem, ale znam tylko znaczenie słowa. Nie znam Jaźni. Panie, słyszałem od wielkich osób takich jak ty, że tylko ci, którzy znają Jaźń są w stanie pokonać smutek. Cierpię z powodu smutku. Proszę, przeprowadź mnie przez ocean smutku.” Następnie Sanatkumāra powiedział do Nārada: „Wszystko, czego nauczyłeś się do tej pory, to tylko słowa”.

Komentarz:

Nārada był wielkim uczonym. Jednak pomimo całej swojej wiedzy nie znał Jaźni i był bardzo nieszczęśliwy. Zatem z wielką pokorą podszedł do mędrca Sanatkumāra i zapytał: „Panie, czy mógłbyś mnie uczyć?” Sanatkumāra odpowiedział: „Powiedz mi, co już wiesz”. Nauczyciel musi wiedzieć, na jakim poziomie jest uczeń, aby mógł podnieść go z poziomu na którym już jest.

Następnie Nārada zaczął wymieniać wszystkie przedmioty, których się uczył: Wedy, historię i mitologię, gramatykę, matematykę, astrologię i tak dalej. Ale Nārada czuł, że to wszystko jest bez znaczenia. Nie służyło to żadnemu celowi, ponieważ jeśli nie znał Jaźni, nie wiedział nic. Jego wiedza była jedynie aparā widjā, niższą wiedzą, a nie parā widjā, wyższą wiedzą – to znaczy wiedzą o Jaźni. Co więcej, Nārada powiedział: „Znam tylko słowa. Nie znam Jaźni.”

Najsubtelniejsza wiedza to wiedza o Jaźni. Zaczynasz od tego, co zgrubne i idziesz krok po kroku, aż dotrzesz do tego, co najsubtelniejsze. Po pierwsze, jesteś tylko mantra-vit – to znaczy znasz jedynie znaczenie słów z pism świętych. Ale to nic. Wszystkie pisma święte mówią o Jaźni. Jeśli nie znasz Jaźni, twoja wiedza o pismach świętych jest bezużyteczna.

Bycie uczonym bez znajomości prawdziwego znaczenia pism świętych jest jak bycie jucznym zwierzęciem. Osioł może nieść ładunek drzewa sandałowego. W rzeczywistości jego plecy mogą prawie pękać pod ciężarem. Jednak nie cieszy  się tym zapachem. Podobnie bycie uczonym to nie to samo, co posiadanie wiedzy o Jaźni.

Nārada ma wielką tęsknotę. Mówi: „Słyszałem, że święci tacy jak ty nie odczuwają już więcej smutku ponieważ znają Jaźń. Proszę, przeprowadź mnie przez ocean smutku. Ty sam możesz to zrobić, dając mi Wiedzę o Jaźni. Życie ma cel. Proszę, daj mi poczucie, że osiągnąłem ten cel.”

Teraz Sanatkumāra mówi do Nārady: „Dużo się uczyłeś, ale studiowałeś tylko słowa. Każde słowo ma znaczenie i należy uchwycić to znaczenie. Jak możemy pojąć znaczenie? Śaṅkara podaje tutaj przykład: Załóżmy, że król przychodzi w procesji i bardzo pragniesz go zobaczyć. Ale wraz z królem są tysiące innych ludzi, zespołów, pojazdów, koni, słoni – tyle przepychu i wielkości. Gdzie jest król?

Śaṅkara mówi, że ten świat jest jak ta procesja. Król tam jest, ale jest przed wami ukryty – ukryty za całą pompą i widowiskowością. Podobnie w tym świecie postrzegamy jedynie nazwy i formy – słowa, a nie substancję. Sama znajomość słowa Brahman nie daje nam wiedzy o Brahmanie. Musimy stać się Brahmanem. Musimy być jednością z Jaźnią.

Może teraz pojawić się pytanie: Sanatkumāra mówi, że ta wiedza o Wedach i innych rzeczach to zwykłe słowa. Być może jednak przestudiowałeś wszystkie pisma święte i wykonałeś wiele praktyk duchowych – czy zatem wszystko to jest daremne? Śaṅkara odpowiada przecząco, to nie jest daremne. Podaje przykład: Załóżmy, że dziecko chce wiedzieć, czym jest księżyc. Jak pokazać mu księżyc? Najpierw mówisz: „Widzisz to wielkie drzewo tam?” Kiedy dziecko powie „tak”, mówisz: „Widzisz wierzchołek drzewa?” I znowu, gdy dziecko powie „tak”, mówisz: „Czy widzisz tą wielką świecącą kulę za gałęziami? To jest księżyc.” Idziesz krok po kroku.

Czy możesz nauczyć ignoranta najwyższej nauki? Czy uda mu się ją ogarnąć? Musisz zacząć od czegoś, co będzie w stanie zrozumieć. Podobnie, mamy przed sobą świat doświadczeń zmysłowych, który jest dla nas bardzo realny. Nie widzimy Jaźni, więc nie możemy zrozumieć, czym ona jest. Wiedza o Jaźni jest najwyższą wiedzą. Nie możemy oczekiwać, że uda nam się ją osiągnąć natychmiast. Najpierw musimy wiedzieć, czym jest ten świat. Najpierw musimy wiedzieć, co to znaczy mieć pieniądze, stypendium, sławę i inne rzeczy.

Dopiero po doświadczeniu tych rzeczy tego świata i stwierdzeniu, że są puste, dopiero wtedy możemy rozczarować się tym światem. I tylko wtedy będziemy mogli wyrzec się tego świata imion i form i skupić nasze umysły na Jaźni. Możemy słyszeć o Jaźni, ale najpierw musimy wiedzieć, że ten świat, który tak dobrze znamy, jest światem iluzji – że wszystko tutaj jest przejściowe. Dlatego nauczyciel prowadzi Nārada krok po kroku.

Wers 7.1.4

नाम वा ऋग्वेदो यजुर्वेदः सामवेद आथर्वणश्चतुर्थ इतिहासपुराणः पञ्चमो वेदानां वेदः पित्र्यो राशिर्दैवो निधिर्वाकोवाक्यमेकायनं देवविद्या ब्रह्मविद्या भूतविद्या क्षत्रविद्या नक्षत्रविद्या सर्पदेवजनविद्या नामैवैतन्नामोपास्स्वेति ॥ ७.१.४ ॥

nāma vā ṛgvedo yajurvedaḥ sāmaveda ātharvaṇaścaturtha itihāsapurāṇaḥ pañcamo vedānāṃ vedaḥ pitryo rāśirdaivo nidhirvākovākyamekāyanaṃ devavidyā brahmavidyā bhūtavidyā kṣatravidyā nakṣatravidyā sarpadevajanavidyā nāmaivaitannāmopāssveti || 7.1.4 ||

4. „Nazwami są Ryg Weda, Jadźur Weda, Sāma Weda i czwarta – Atharwa Weda; następnie piąta – historia i Purāṇy; także gramatyka, obrzędy pogrzebowe, matematyka, nauka o wróżbach, naukę o podziemnych zasobach, logika, nauka o moralności, astrologia, wiedzę wedyjska, nauka o żywiołach, łucznictwo, astronomia, nauka o wężach, a także muzyka, taniec i inne sztuki piękne. To są tylko nazwy. Czcij nazwę.

Komentarz:

Do tego wersetu nie ma dostępnego komentarza.

Wers 7.1.5

स यो नाम ब्रह्मेत्युपास्ते यावन्नाम्नो गतं तत्रास्य यथाकामचारो भवति यो नाम ब्रह्मेत्युपास्तेऽस्ति भगवो नाम्नो भूय इति नाम्नो वाव भूयोऽस्तीति तन्मे भगवान्ब्रवीत्विति ॥ ७.१.५ ॥
॥ इति प्रथमः खण्डः ॥

sa yo nāma brahmetyupāste yāvannāmno gataṃ tatrāsya yathākāmacāro bhavati yo nāma brahmetyupāste’sti bhagavo nāmno bhūya iti nāmno vāva bhūyo’stīti tanme bhagavānbravītviti || 7.1.5 ||
|| iti prathamaḥ khaṇḍaḥ ||

5. „Każdy, kto czci nazwę jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach nazwy.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż nazwa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż nazwa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Komentarz:

Jeśli czcisz nazwę jako Brahmana, możesz osiągnąć wszystko, co chcesz, w pewnych granicach. Ale Brahman jest prawdziwym znaczeniem. Same nazwy nie są istotne.

Nazwy mają ograniczone zastosowanie. Kiedy nazywasz kwiat różą, masz oczywiście na myśli konkretny gatunek kwiatu. W granicach tego gatunku masz tyle wolności, ile chcesz. Być może masz na myśli różę dowolnego koloru – białą, czerwoną, żółtą itp. Jesteś wolny w granicach kolorów i innych cech róży.

Ale kiedy utożsamiasz różę z Brahmanem, narzucasz Brahmanowi ograniczenia, jakie ma nazwa „róża”. Ponieważ Brahman jest bezimienny, nie masz prawa narzucać mu ograniczeń, jakie ta nazwa implikuje.