1. „Prāṇa [siła życiowa] z pewnością przewyższa nadzieję. Tak jak szprychy koła są przymocowane do piasty, tak wszystko opiera się na prāṇa. Prāṇa działa dzięki własnej mocy [tj. prāṇa jest zarówno środkiem, jak i celem]. Prāṇa daje prāṇa dla prāṇa i prāṇa kieruje prāṇa do prāṇa. Prāṇa jest ojcem, prāṇa jest matką, prāṇa jest bratem, prāṇa jest siostrą, prāṇa jest nauczycielem i prāṇa jest brāhminem.”
2. „Jeśli ktoś zwraca się niegrzecznie do swojego ojca, matki, brata, siostry, nauczyciela lub brāhmina, ludzie mówią mu: „Wstydź się! Zamordowałeś swojego ojca. Zamordowałeś swoją matkę. Zamordowałeś swojego brata. Zamordowałeś swoją siostrę. Zamordowałeś swojego nauczyciela. Zamordowałeś brāhmina”.”
3. „A gdy umrą, jeśli ktoś złoży ich ciała na stos pogrzebowy i spali, przebijając je włócznią, nikt mu nie powie: „Zabiłeś ojca swego”, lub „Zabiłeś swoją matkę” lub „Zabiłeś swojego brata” lub „Zabiłeś swoją siostrę” lub „Zabiłeś swojego nauczyciela” lub „Zabiłeś brāhmina”.”
4. „Tym wszystkim jest prāṇa. Ten, kto tak widzi, tak myśli i tak wie, staje się lepszym mówcą. Jeśli ktoś mu powie: „Jesteś doskonałym mówcą”, może odpowiedzieć: „Tak, jestem doskonałym mówcą”. Nie musi temu zaprzeczać.”
Wers 7.15.1
प्राणो वा आशाया भूयान्यथा वा अरा नाभौ समर्पिता एवमस्मिन्प्राणे सर्वंसमर्पितं प्राणः प्राणेन याति प्राणः प्राणं ददाति प्राणाय ददाति प्राणो ह पिता प्राणो माता प्राणो भ्राता प्राणः स्वसा प्राण आचार्यः प्राणो ब्राह्मणः ॥ ७.१५.१ ॥
prāṇo vā āśāyā bhūyānyathā vā arā nābhau samarpitā evamasminprāṇe sarvaṃsamarpitaṃ prāṇaḥ prāṇena yāti prāṇaḥ prāṇaṃ dadāti prāṇāya dadāti prāṇo ha pitā prāṇo mātā prāṇo bhrātā prāṇaḥ svasā prāṇa ācāryaḥ prāṇo brāhmaṇaḥ || 7.15.1 ||
1. „Prāṇa [siła życiowa] z pewnością przewyższa nadzieję. Tak jak szprychy koła są przymocowane do piasty, tak wszystko opiera się na prāṇa. Prāṇa działa dzięki własnej mocy [tj. prāṇa jest zarówno środkiem, jak i celem]. Prāṇa daje prāṇa dla prāṇa i prāṇa kieruje prāṇa do prāṇa. Prāṇa jest ojcem, prāṇa jest matką, prāṇa jest bratem, prāṇa jest siostrą, prāṇa jest nauczycielem i prāṇa jest brāhminem.”
Komentarz:
Prāṇa, siła życiowa, przewyższa nadzieję. Załóżmy, że nie żyjesz. Czy w takim razie nadzieja może coś dla ciebie zrobić? Musisz mieć życie. Jeśli nie żyjesz, nie ma nadziei, nie ma pamięci – nic.
Upaniszad mówi, że prāṇa jest miejscem spoczynku wszystkiego. To jest jak koło ze swoimi szprychami. Wszystkie szprychy są zamocowane na piaście koła. Podobnie, cały mój umysł i narządy są skupione na prāṇa. Moje oczy są bardzo potężne, ale jeśli umrę mogą nadal pozostać nienaruszone, ale nie będą widzieć.
Prāṇa działa na poziomie indywidualnym w tobie, we mnie, w roślinach, owadach i zwierzętach. Ale reprezentujemy tylko niewielką część tej siły życiowej, ponieważ prāṇa działa również na poziomie kosmicznym. Na poziomie kosmicznym prāṇa jest Hiraṇjagarbha, pierwszą manifestacją Brahmana. Cały kosmos jest zarządzany i aktywowany przez prāṇa. Brahman jest poza myślą i mową, ale kiedy manifestuje się jako prāṇa, wtedy widzimy zachodzący ten kosmiczny proces.
Jeśli przestanę oddychać, moje ciało i narządy nie będą mogły już funkcjonować i ostatecznie ulegną rozpadowi. Podobnie, jeśli kosmiczna siła życiowa wycofuje się z tego wszechświata, wszystko się zatrzymuje. Słońce nie świeci; powietrze nie wieje. Cały proces życiowy zostaje zatrzymany.
Widzimy wokół siebie wiele istot. Ktoś jest twoją matką, ktoś twoim ojcem, ktoś twoim bratem, ktoś twoją siostrą, ale wszyscy oni są prāṇa. Prāṇa ma postać twojej matki. Prāṇa ma postać twojego ojca, twojej siostry, twojego nauczyciela i tak dalej. Nasza rodzina, społeczeństwo, cała ludzkość, wszystkie żywe istoty – wszystkie są prāṇa w różnych formach. Prāṇa przybiera różne formy, a następnie przyjmuje różne związki.
Wers 7.15.2
स यदि पितरं वा मातरं वा भ्रातरं वा स्वसारं वाचार्यं वा ब्राह्मणं वा किंचिद्भृशमिव प्रत्याह धिक्त्वास्त्वित्येवैनमाहुः पितृहा वै त्वमसि मातृहा वै त्वमसि भ्रातृहा वै त्वमसि स्वसृहा वै त्वमस्याचार्यहा वै त्वमसि ब्राह्मणहा वै त्वमसीति ॥ ७.१५.२ ॥
sa yadi pitaraṃ vā mātaraṃ vā bhrātaraṃ vā svasāraṃ vācāryaṃ vā brāhmaṇaṃ vā kiṃcidbhṛśamiva pratyāha dhiktvāstvityevainamāhuḥ pitṛhā vai tvamasi mātṛhā vai tvamasi bhrātṛhā vai tvamasi svasṛhā vai tvamasyācāryahā vai tvamasi brāhmaṇahā vai tvamasīti || 7.15.2 ||
2. „Jeśli ktoś zwraca się niegrzecznie do swojego ojca, matki, brata, siostry, nauczyciela lub brāhmina, ludzie mówią mu: „Wstydź się! Zamordowałeś swojego ojca. Zamordowałeś swoją matkę. Zamordowałeś swojego brata. Zamordowałeś swoją siostrę. Zamordowałeś swojego nauczyciela. Zamordowałeś brāhmina”.”
Komentarz:
Według Śaṅkara używanie nieformalnego twam (ty) zamiast bardziej formalnego bhawān byłoby taką obrazą. Tutaj Upaniszad ma na myśli to, że powinieneś traktować każdego z szacunkiem. Brak szacunku do ludzi jest tak samo dobry jak ich zamordowanie.
Wers 7.15.3
अथ यद्यप्येनानुत्क्रान्तप्राणाञ्छूलेन समासं व्यतिषंदहेन्नैवैनं ब्रूयुः पितृहासीति न मातृहासीति न भ्रातृहासीति न स्वसृहासीति नाचार्यहासीति न ब्राह्मणहासीति ॥ ७.१५.३ ॥
atha yadyapyenānutkrāntaprāṇāñchūlena samāsaṃ vyatiṣaṃdahennaivainaṃ brūyuḥ pitṛhāsīti na mātṛhāsīti na bhrātṛhāsīti na svasṛhāsīti nācāryahāsīti na brāhmaṇahāsīti || 7.15.3 ||
3. „A gdy umrą, jeśli ktoś złoży ich ciała na stos pogrzebowy i spali, przebijając je włócznią, nikt mu nie powie: „Zabiłeś ojca swego”, lub „Zabiłeś swoją matkę” lub „Zabiłeś swojego brata” lub „Zabiłeś swoją siostrę” lub „Zabiłeś swojego nauczyciela” lub „Zabiłeś brāhmina”.”
Komentarz:
Załóżmy, że powiesz ojcu coś bardzo niegrzecznego. Ludzie powiedzą: „Wstydź się! Zabiłeś swojego ojca.” Ale przypuśćmy, że twój ojciec umarł. Będziesz wtedy musiał spalić lub zakopać jego ciało. Jednak nikt nie będzie cię karcił ani nie obwiniał za zrobienie czegoś złego, ponieważ prāṇa opuścił ciało. Na tym polega różnica pomiędzy prāṇa istniejącym w ciele i prāṇa, który nie istnieje w ciele.
Wers 7.15.4
प्राणो ह्येवैतानि सर्वाणि भवति स वा एष एवं पश्यन्नेवं मन्वान एवं विजानन्नतिवादी भवति तं चेद्ब्रूयुरतिवाद्यसीत्यतिवाद्यस्मीति ब्रूयान्नापह्नुवीत ॥ ७.१५.४ ॥
॥ इति पञ्चदशः खण्डः ॥
prāṇo hyevaitāni sarvāṇi bhavati sa vā eṣa evaṃ paśyannevaṃ manvāna evaṃ vijānannativādī bhavati taṃ cedbrūyurativādyasītyativādyasmīti brūyānnāpahnuvīta || 7.15.4 ||
|| iti pañcadaśaḥ khaṇḍaḥ ||
4. „Tym wszystkim jest prāṇa. Ten, kto tak widzi, tak myśli i tak wie, staje się lepszym mówcą. Jeśli ktoś mu powie: „Jesteś doskonałym mówcą”, może odpowiedzieć: „Tak, jestem doskonałym mówcą”. Nie musi temu zaprzeczać.”
Komentarz:
Kim jest atiwādī? Tutaj atiwādī oznacza „wyższego mówcę”. Jest to ten, kto urzeczywistnił Prawdę i w ten sposób nabył zdolność mówienia wyłącznie prawdy.
Kiedy przemawia święta osoba, jej słowa mają sens. Jest wokół nich krąg prawdy. Są autorytatywni. Taka osoba jest atiwādī. Wszyscy mówimy. Cały czas rozmawiamy. Ale dla większości z nas nasze słowa są jak krakanie wron. Nasze słowa to tylko dźwięki. Nie mają sensu. Ale kiedy mówcą jest osoba święta, która urzeczywistniła Boga, która ujrzała Prawdę twarzą w twarz, wszystko, co mówi, jest prawdą.
Jeśli czytaliście wspomnienia Josephine McLeod o Swami Wiwekanandzie, pamiętacie jak opisała, kiedy po raz pierwszy usłyszała przemawiającego Swamidźi: „Wstał i coś powiedział, a ja pomyślałem: „Tak, to prawda”. Znowu coś powiedział, a ja pomyślałem: „Tak, to też prawda”. Jeszcze raz coś powiedział, a ja powiedziałam sobie: „To także prawda”. Cokolwiek powiedział, było prawdą.” Taka osoba jest atiwādī.
W jednej z Upaniszad znajdujemy wezwanie ryszi do ludzkości: „Wysłuchajcie mnie, dzieci nieśmiertelnej błogości. Poznałem Prawdę. Jeśli ją poznacie, pokonacie śmierć”. To właśnie tego rodzaju mowa, wygłaszana przez osobę świętą przyciąga i inspiruje ludzi, odkrywając nową drogę.