Czāndogja 7.4 – Wola jako Brahman

1. „Wola z pewnością przewyższa umysł. Kiedy człowiek chce, zaczyna myśleć. Następnie kieruje narządem mowy, a w końcu sprawia, że narząd mowy wymawia imię. Wszystkie mantry łączą się w nazwach i wszystkie działania łączą się w mantrach.”

2. „Wszystkie te rzeczy [umysł, mowa, imię itp.] łączą się w saṅkalpa, powstają z saṅkalpa i są wspierane przez saṅkalpa. [To jest wola, która decyduje o kierunku wszystkiego, co robisz. Jest duszą wszystkiego.] Niebo i ziemia tak chcą, podobnie jak powietrze, przestrzeń, woda i ogień. [Oznacza to, że to ich wola determinuje ich pracę.] Poprzez ich wolę deszcz chce, a poprzez wolę deszczu chce jedzenie. Wola jedzenia jest wolą życia. Wola życia jest wolą mantr, a wola mantr jest wolą wszelkich działań. Wola działań jest wolą światów, a wola światów określa wolę wszystkiego. Taka jest wola. Czcij tę wolę.”

3. „Ten, kto wielbi saṅkalpa jako Brahmana, może osiągnąć dowolny świat jakiego zapragnie. Staje się prawdziwym i osiąga świat prawdy. Jest mocno ugruntowany i osiąga świat, który jest mocno ugruntowany. Jest wolny od bólu i osiąga także świat wolny od bólu. Ten, kto wielbi saṅkalpa jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach saṅkalpa.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż saṅkalpa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż saṅkalpa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.


Wers 7.4.1

संकल्पो वाव मनसो भूयान्यदा वै संकल्पयतेऽथ मनस्यत्यथ वाचमीरयति तामु नाम्नीरयति नाम्नि मन्त्रा एकं भवन्ति मन्त्रेषु कर्माणि ॥ ७.४.१ ॥

saṃkalpo vāva manaso bhūyānyadā vai saṃkalpayate’tha manasyatyatha vācamīrayati tāmu nāmnīrayati nāmni mantrā ekaṃ bhavanti mantreṣu karmāṇi || 7.4.1 ||

1. Wola z pewnością przewyższa umysł. Kiedy człowiek chce, zaczyna myśleć. Następnie kieruje narządem mowy, a w końcu sprawia, że narząd mowy wymawia imię. Wszystkie mantry łączą się w nazwach i wszystkie działania łączą się w mantrach.”

Komentarz:

Umysł jest bardzo ważny, ale należy kierować się wolą. Dlaczego? Ponieważ umysł zawsze się waha. Nie może decydować. W Bhagawad Gitā umysł opisany jest jako wājoḥ iva, niczym wiatr. Jest niespokojny i trudny do kontrolowania. Czasami umysł porównuje się nawet do szalonego słonia.

Bez wątpienia wszyscy mamy umysły, ale nie wszyscy mają taki sam stopień siły woli i determinacji. Na przykład, każdy może wypowiadać mantry, ale jeśli nie są recytowane z saṅkalpą, nie mają one żadnego znaczenia. To tylko słowa. Kiedy do mantr dodasz saṅkalpę, słowa staną się aktywne i potężne. Dlatego saṅkalpa jest wyższa.

Wers 7.4.2

तानि ह वा एतानि संकल्पैकायनानि संकल्पात्मकानि संकल्पे प्रतिष्ठितानि समकॢपतां द्यावापृथिवी समकल्पेतां वायुश्चाकाशं च समकल्पन्तापश्च तेजश्च तेषां सं कॢप्त्यै वर्षं संकल्पते वर्षस्य संकॢप्त्या अन्नं संकल्पतेऽन्नस्य सं कॢप्त्यै प्राणाः संकल्पन्ते प्राणानां सं कॢप्त्यै मन्त्राः संकल्पन्ते मन्त्राणां सं कॢप्त्यै कर्माणि संकल्पन्ते कर्मणां संकॢप्त्यै लोकः संकल्पते लोकस्य सं कॢप्त्यै सर्वं संकल्पते स एष संकल्पः संकल्पमुपास्स्वेति ॥ ७.४.२ ॥

tāni ha vā etāni saṃkalpaikāyanāni saṃkalpātmakāni saṃkalpe pratiṣṭhitāni samakḷpatāṃ dyāvāpṛthivī samakalpetāṃ vāyuścākāśaṃ ca samakalpantāpaśca tejaśca teṣāṃ saṃ kḷptyai varṣaṃ saṃkalpate varṣasya saṃkḷptyā annaṃ saṃkalpate’nnasya saṃ kḷptyai prāṇāḥ saṃkalpante prāṇānāṃ saṃ kḷptyai mantrāḥ saṃkalpante mantrāṇāṃ saṃ kḷptyai karmāṇi saṃkalpante karmaṇāṃ saṃkḷptyai lokaḥ saṃkalpate lokasya saṃ kḷptyai sarvaṃ saṃkalpate sa eṣa saṃkalpaḥ saṃkalpamupāssveti || 7.4.2 ||

2. Wszystkie te rzeczy [umysł, mowa, imię itp.] łączą się w saṅkalpa, powstają z saṅkalpa i są wspierane przez saṅkalpa. [To jest wola, która decyduje o kierunku wszystkiego, co robisz. Jest duszą wszystkiego.] Niebo i ziemia tak chcą, podobnie jak powietrze, przestrzeń, woda i ogień. [Oznacza to, że to ich wola determinuje ich pracę.] Poprzez ich wolę deszcz chce, a poprzez wolę deszczu chce jedzenie. Wola jedzenia jest wolą życia. Wola życia jest wolą mantr, a wola mantr jest wolą wszelkich działań. Wola działań jest wolą światów, a wola światów określa wolę wszystkiego. Taka jest wola. Czcij tę wolę.”

Komentarz:

Sanatkumāra mówi tutaj, że dzięki saṅkalpa każda z sił natury odgrywa swoją rolę – tak jakby każda z nich znała obowiązek, jaki ma wykonać i złożyła ślubowanie, że będzie to robić. Na przykład ziemia pozostaje nieruchoma — jakby już dawno temu zdecydowała, że pozostanie stabilna i nieruchoma. Świat trwa dalej, przyroda trwa, społeczeństwo trwa – wszystko dzięki tej saṅkalpie, zasadzie, że każdy wykonuje swój własny obowiązek.

Wers 7.4.3

स यः संकल्पं ब्रह्मेत्युपास्ते संकॢप्तान्वै स लोकान्ध्रुवान्ध्रुवः प्रतिष्ठितान् प्रतिष्ठितोऽव्यथमानानव्यथमानोऽभिसिध्यति यावत्संकल्पस्य गतं तत्रास्य यथाकामचारो भवति यः संकल्पं ब्रह्मेत्युपास्तेऽस्ति भगवः संकल्पाद्भूय इति संकल्पाद्वाव भूयोऽस्तीति तन्मे भगवान्ब्रवीत्विति ॥ ७.४.३ ॥
॥ इति चतुर्थः खण्डः ॥

sa yaḥ saṃkalpaṃ brahmetyupāste saṃkḷptānvai sa lokāndhruvāndhruvaḥ pratiṣṭhitān pratiṣṭhito’vyathamānānavyathamāno’bhisidhyati yāvatsaṃkalpasya gataṃ tatrāsya yathākāmacāro bhavati yaḥ saṃkalpaṃ brahmetyupāste’sti bhagavaḥ saṃkalpādbhūya iti saṃkalpādvāva bhūyo’stīti tanme bhagavānbravītviti || 7.4.3 ||
|| iti caturthaḥ khaṇḍaḥ ||

3. „Ten, kto wielbi saṅkalpa jako Brahmana, może osiągnąć dowolny świat jakiego zapragnie. Staje się prawdziwym i osiąga świat prawdy. Jest mocno ugruntowany i osiąga świat, który jest mocno ugruntowany. Jest wolny od bólu i osiąga także świat wolny od bólu. Ten, kto wielbi saṅkalpa jako Brahmana, może robić, co mu się podoba, w granicach saṅkalpa.” Nārada zapytał: „Panie, czy jest coś wyższego niż saṅkalpa?” „Oczywiście, że istnieje coś wyższego niż saṅkalpa” – odpowiedział Sanatkumāra. Następnie Nārada powiedział: „Panie, proszę, wyjaśnij mi to”.

Komentarz:

Wola jest początkiem i końcem wszystkiego, co dotyczy człowieka. Mało tego – wola jest korzeniem ziemi, nieba, wszystkich światów, przestrzeni, powietrza, ognia, wody, pożywienia, życia, mantr i pracy. Wola jest początkiem i końcem świata zjawisk. Jeśli będziesz nad tym medytować, poznasz sekret postępu w życiu.

Ale jeśli jesteś prawdziwym poszukiwaczem Prawdy, wkrótce zaczniesz czuć, że musi istnieć coś wyższego. To jest boskie niezadowolenie. I dlatego Nārada pyta Sanatkumāra czy istnieje coś wyższego. Sanatkumāra prowadzi go krok po kroku, od niższej prawdy do wyższej prawdy.