Czāndogja 8.1 – Brahman w Sercu
1. Om. To ciało jest miastem Brahmana. Znajduje się w nim siedziba w kształcie lotosu [tj. serce], a wewnątrz niej jest mała przestrzeń. Należy szukać w tej przestrzeni i szczerze pragnąć dowiedzieć się, co się tam znajduje.
2. Jeśli uczniowie zapytają: „To ciało jest miastem Brahmana; w nim znajduje się mieszkanie w kształcie lotosu [tj. serca], a wewnątrz niego jest mała przestrzeń; czego należy szukać w tej przestrzeni i czego gorąco pragnąć się dowiedzieć?” – nauczyciel powinien odpowiedzieć:
3. [Nauczyciel odpowiada:] „Przestrzeń w sercu jest tak duża, jak przestrzeń na zewnątrz. Znajdują się w niej niebo i ziemia, a także ogień i powietrze, słońce i księżyc, błyskawice i gwiazdy. Wszystko istnieje w tej przestrzeni we wcielonej jaźni – cokolwiek ma lub nie ma.”
4. Jeśli uczniowie zapytają nauczyciela: „Jeśli w tym ciele [brahmapura] znajduje się to wszystko, wszystkie rzeczy i wszystkie pragnienia, czy cokolwiek pozostanie, gdy ciało się zestarzeje lub umrze?” –
5. W odpowiedzi nauczyciel powie: „Ciało może ulec rozkładowi z powodu starości, ale przestrzeń wewnątrz [tj. brahmapura] nigdy nie ulega rozkładowi. Nie ginie także wraz ze śmiercią ciała. To jest prawdziwa siedziba Brahmana. Wszystkie nasze pragnienia skupiają się w niej. To jest Jaźń – wolna od wszelkich grzechów, a także od starości, śmierci, żałoby, głodu i pragnienia. Jest przyczyną umiłowania Prawdy i przyczyną oddania się Prawdzie. Jeśli ktoś ściśle przestrzega tego, co nakazuje władca kraju, może wówczas otrzymać w nagrodę kawałek ziemi lub nawet posiadłość”.
6. Wszystko ginie, niezależnie od tego, czy jest to coś, co zdobyłeś ciężką pracą na tym świecie, czy też jest to miejsce w innym świecie, które zdobyłeś dzięki chwalebnym czynom. Ci, którzy opuszczają ten świat nie znając Jaźni i Prawd, które powinni znać, nie są wolni, bez względu na to, dokąd się udają. Ale ci, którzy opuszczają ten świat po poznaniu Jaźni i Prawd, które powinni poznać, są wolni, bez względu na to, gdzie się znajdują.
Czāndogja 8.2 – Spełnienie Pragnień poprzez Wiedzę o Jaźni
1. Jeśli tamten człowiek chce przebywać w towarzystwie swoich przodków, pojawiają się przed nim zgodnie z jego życzeniem. Dołączając do swoich przodków w tamtym świecie, staje się wielki.
2. Jeśli wtedy chce przebywać w towarzystwie matek, pojawiają się one przed nim, zgodnie z jego życzeniem. Dołączając do matek w tamtym świecie, staje się wielki.
3. Następnie jeśli chce przebywać w towarzystwie braci, pojawiają się przed nim, jak chce. Dołączając do braci w tym świecie, staje się wielki.
4. Następnie jeśli chce przebywać w towarzystwie sióstr, pojawiają się one przed nim, jak chce. Dołączając do sióstr w tamtym świecie, staje się wielki.
5. Następnie jeśli chce przebywać w towarzystwie przyjaciół, pojawiają się przed nim tak, jak sobie tego życzy. Dołączając do przyjaciół w tamtym świecie, staje się wielki.
6. Następnie jeśli zapragnie świata pachnących girland z kwiatów, pojawią się one przed nim, tak jak sobie tego życzy. Mając w tamtym świecie pachnące girlandy z kwiatów, staje się wielki.
7. Jeśli zapragnie świata jedzenia i napojów, pojawią się one przed nim, tak jak sobie tego życzy. Dzięki jedzeniu i piciu w tamtym świecie staje się wielki.
8. Następnie jeśli pragnie świata muzyki, świat ten ukazuje mu się tak, jak sobie tego życzy. Ciesząc się muzyką w tamtym świecie, staje się wielki.
9. Następnie jeśli zapragnie towarzystwa kobiet, pojawiają się one przed nim, tak jak sobie tego życzy. Będąc z kobietami w tamtym świecie, staje się wielki.
10. Jakiejkolwiek krainy zapragnie i czegokolwiek dobrego pragnie, pojawia się to przed nim dokładnie tak, jak sobie tego życzy. Zdobywając to, staje się wielki.
Czāndogja 8.3 – Spokojna Jaźń i Satja Brahman
1. Ale wszystkie te prawdziwe pragnienia są pod fałszywą osłoną. Chociaż opierają się na Jaźni, wszystkie są fałszywe. Dlatego też, jeśli umrze krewny, nie można go już zobaczyć na tym świecie.
2. Co więcej, tych krewnych, którzy jeszcze żyją, i tych, którzy umarli, a także to, czego człowiek nie może dostać, nawet jeśli by o to zabiegał – wszystko to zdobywa wchodząc do swojego serca. Wszystkie prawdziwe pragnienia człowieka są w jego sercu, chociaż są ukryte. To tak, jakby gdzieś pod ziemią ukryte było złoto, a nieświadomi go ludzie raz po raz przechadzali się po tym miejscu, nic o nim nie wiedząc. Podobnie, wszystkie te istoty codziennie udają się na Brahmalokę, a jednak nic o tym nie wiedzą, ponieważ są okryte ignorancją.
3. Jaźń mieszka w sercu. Słowo hrydajam pochodzi stąd: hrydi + ajam – „to jest w sercu”. Dlatego serce nazywane jest hrydajam. Kto wie w ten sposób, codziennie udaje się do świata niebiańskiego [tj. we śnie pozbawionym snów jest jednym z Brahmanem].
4. Nauczyciel powiedział: „Wtedy ta osoba, która jest ucieleśnieniem szczęścia, wychodząc z ciała i osiągając najwyższe światło, przyjmuje swoją prawdziwą naturę. To jest Jaźń. Jest nieśmiertelna i nieustraszona. To jest Brahman. Inną nazwą Brahmana jest satja, prawda.
5. Sa, tī i jam – to są trzy sylaby [które reprezentują Brahmana]. Sa oznacza to, co jest nieśmiertelne. Ti oznacza to, co śmiertelne. A jam oznacza to, co kontroluje zarówno to co śmiertelne, jak i to co nieśmiertelne. Ponieważ zarówno [śmiertelne jak i nieśmiertelne] są przez to kontrolowani, nazywa się to jam. Osoba, która zna znaczenie tych trzech sylab, cieszy się każdego dnia boską błogością we śnie bez snów.
Czāndogja 8.4 – Brahman jako Zapora
1. Następnie ta Jaźń jest jak tama. Podtrzymuje światy i chroni je przed pomieszaniem. Dzień i noc nie mogą przekroczyć tej tamy, podobnie jak starość, śmierć, żałoba, dobre i złe uczynki. Wszystkie grzechy odwracają się od niej, gdyż ta Brahmaloka jest wolna od zła.
2. Dlatego też, przekraczając tę tamę, jeśli jesteś ślepy, nie czujesz, że jesteś ślepy. Podobnie, jeśli jesteś zraniony, nie czujesz, że jesteś zraniony, a jeśli jesteś psychicznie zdenerwowany, nie czujesz już smutku. Dlatego jeśli przekroczysz tę tamę, nawet noc będzie jak dzień, gdyż ten świat Brahmana jest zawsze pełen światła.
3. Ci, którzy osiągnęli tę Brahmalokę poprzez brahmaćarję, stają się mistrzami Brahmaloki. Mogą zwiedzać wszystkie światy, jak im się podoba.
Czāndogja 8.5 – Powściągliwość
1. Zatem to, co znane jest jako jadźña [ofiara], jest brahmaćarją. Dzieje się tak dlatego, że ten, kto zna Jaźń, osiąga Brahmalokę poprzez brahmaćarję. Ponownie, to, co jest znane jako iszṭa [wielbienie], jest brahmaćarją, gdyż upragnioną Jaźń można osiągnąć poprzez brahmaćarję.
2. Zatem to, co jest znane jako „Sattrājaṇa” [ofiara trwająca długo], jest brahmaćarją, gdyż to poprzez brahmaćarję indywidualna jaźń zostaje wyzwolona [osiąga zjednoczenie z Kosmiczną Jaźnią]. Zatem to, co nazywa się „mauna” [cisza], jest brahmaćarją, gdyż poprzez brahmaćarję urzeczywistnia się Jaźń, a po urzeczywistnieniu Jaźni pozostaje się zaabsorbowanym myślami o niej.
3. Zatem to, co znane jest jako „anāśakājana” [ścieżka postu], jest brahmaćarją, gdyż poprzez brahmaćarję można osiągnąć Jaźń, która jest nieśmiertelna. Zatem to, co nazywa się „araṇjājana’” [życie w lesie], jest brahmaćarją. Dzieje się tak dlatego, że na Brahmaloce, która jest trzecim światem od Ziemi, znajdują się dwa oceany zwane Ara i Ṇja. Znajduje się tam również jezioro zwane Airammadīja [tak zwane, ponieważ jego wody są odurzające], drzewo figowca pagodowego zawsze wydzielające sok soma, miasto zwane Aparādźitā [Niezwyciężone] należące do Brahmy i baldachim ze złota specjalnie wykonany przez Pana.
4. Kiedy dzięki brahmaćarji osiągną oni dwa oceany, Ara i Ṇja w Brahmaloka, ta Brahmaloka będzie ich własnością i będą mogli swobodnie poruszać się po wszystkich światach.
Czāndogja 8.6 – Kierunek po Śmierci dla Oświeconego
1. Następnie żyły połączone z sercem wypełnia się cienką cieczą w kolorze czerwono-żółtym, białym, niebieskim, żółtym i czerwonym. Tamtejsze słońce również ma te kolory – czerwono-żółty, biały, niebieski, żółty i czerwony.
2. Tak jak duża, szeroka droga łączy wieś z inną, która jest daleko, tak też promienie wychodzą ze słońca i docierają do człowieka, łącząc ich nawzajem. Po wejściu do żył tej osoby, wychodzą z nich, a następnie wracają do słońca.
3. Kiedy człowiek śpi, wszystkie jego narządy są nieaktywne i ciche. Jest wolny od wszelkich zmartwień i nie ma żadnych marzeń. Narządy znikają wtedy w żyłach. Żaden grzech nie może go wtedy dosięgnąć, gdyż otoczyły go promienie słońca.
4. Kiedy ktoś osłabnie, jego bliscy siedzą wokół niego i pytają: „Czy mnie znasz? Czy mnie znasz?” Dopóki nie opuścił on ciała, jest w stanie ich rozpoznać.
5. Następnie, kiedy człowiek opuszcza ciało, za pomocą tych promieni idzie w górę. Jeśli umrze podczas medytacji o Om, jego wejście na górę będzie zapewnione; inaczej nie. W czasie, jakiego potrzebuje jego umysł, aby przejść od jednej myśli do drugiej, może dotrzeć do królestwa słońca. Słońce jest bramą do Brahmaloka. Ci, którzy znają znaczenie Om i myślą o tym w chwili śmierci, wchodzą do Brahmaloka, ale ci, którzy nie są tego świadomi, nie mają szans na wejście.
6. Jest na ten temat werset: Z sercem łączy się sto jeden tętnic. Jedna z nich sięga aż do czubka głowy. Osoba, która pójdzie w górę tą arterią, osiąga nieśmiertelność. Pozostałe tętnice biegną w różnych kierunkach i powodują że osoba odchodzi z ciała w inny sposób.
Czāndogja 8.7 – Osoba w Oku
się do Pradźāpati, niosąc paliwo w swoich dłoniach. Nie powiedzieli sobie jednak nawzajem o swoich planach.
3. Obaj spędzili tam trzydzieści dwa lata, żyjąc jako brahmaćarini. Pewnego dnia Pradźāpati zapytał ich: „W jakim celu tu przebywacie?” Odpowiedzieli: „Jaźń jest wolna od grzechu, wolna od starości, wolna od śmierci, wolna od smutku oraz wolna od głodu i pragnienia. Jest przyczyną pragnienia Prawdy i zaangażowania w Prawdę. Tą Jaźń należy szukać i dokładnie poznać. Osoba, która nauczyła się o Jaźni i ją poznała osiąga wszystkie światy i wszystkie pragnienia.” – Panie, to jest twoje przesłanie. Chcemy poznać tę Jaźń i dlatego tu jesteśmy.”
4. Pradźāpati powiedział do tej dwójki: „To, co widać w oczach, to Jaźń”. Powiedział także: „Ta Jaźń jest nieśmiertelna i nieustraszona. Ona jest Brahmanem”. Następnie zapytali: „Panie, widzimy coś, gdy patrzymy w wodę i ponownie, gdy patrzymy w lustro. Co to jest?” Pradźāpati odpowiedział: „W tym wszystkim widać Jaźń”.
Czāndogja 8.8 – Doktryna o Demonach
1. [Pradźāpati powiedział:] „Spójrzcie na siebie w naczyniu pełnym wody. Jeśli macie jakiekolwiek wątpliwości co do Jaźni, dajcie mi znać.” Następnie spojrzeli na siebie w wodzie, a Pradźāpati zapytał: „Co widzicie?” Odpowiedzieli: „Widzimy odbicie całego naszego ja, łącznie z naszymi włosami i paznokciami”.
2. Pradźāpati powiedział do nich: „Po dokładnym ubraniu się, założeniu pięknych ubrań i doprowadzeniu się do porządku i czystości zajrzyjcie do miski z wodą.” Tak więc obydwaj ubrali się w piękne ubrania i ubrali się schludnie i czysto. Potem zajrzeli do wody. Pradźāpati zapytał: „Co widzicie?”.
3. Obaj odpowiedzieli: „Czcigodny panie, tak jak my jesteśmy dobrze ubrani w eleganckie ubrania, schludni i czyści, tak samo te dwa odbicia są dobrze ubrane w piękne ubrania, schludne i czyste”. Pradźāpati powiedział: „To jest Jaźń. Jest nieśmiertelna i nieustraszona. To jest Brahman. Następnie oboje wyszli, szczęśliwi w umyśle.
4. Widząc, jak odchodzą, Pradźāpati powiedział sobie: „Odchodzą, nie zdając sobie sprawy ani nie wiedząc nic o Jaźni. Każdy spośród nich, czy to bóg, czy demon, kto zrozumie naukę w ten sposób [myśląc, że ciało jest Jaźnią], będzie zgubiony.” Wiroćana, król demonów, wrócił do demonów szczęśliwy w umyśle i wyjaśnił im Upaniszad: „Ciało jest Jaźnią i na tym świecie należy je czcić i o nie dbać. Jeśli na tym świecie ciało będzie czczone i dobrze się nim opiekuje, można osiągnąć zarówno ten świat, jak i następny.”
5. Dlatego też ludzie dzisiaj na tym świecie mówią: „Och, on jest demonem”, jeśli ta osoba jest pozbawiona uczucia miłosierdzia, nie ma szacunku dla innych i nigdy nie troszczy się o składanie ofiar, ponieważ demony mają wyobrażenie, że ciało jest Jaźnią. Kiedy ktoś umiera ozdabiają ciało wszelkiego rodzaju ofiarami, nowymi ubraniami i biżuterią, ponieważ myślą, że w ten sposób osoba ta podbije drugi świat.
Czāndogja 8.9 – Cienista Jaźń jest Przemijająca
1. Ale jeszcze zanim Indra powrócił do bogów, w jego umyśle pojawiła się wątpliwość: „Kiedy ciało jest dobrze udekorowane, odbicie również jest dobrze udekorowane. Kiedy ciało jest ubrane w piękne ubrania, odbicie także jest w pięknych ubraniach. Kiedy ciało jest schludne i czyste, odbicie również jest schludne i czyste. Załóżmy jeszcze raz, że ktoś jest niewidomy. Wtedy odbicie pokaże ślepe ciało. Albo jeśli ciało jest kulawe, odbicie pokaże kulawe ciało. Lub jeśli ciało zostało w jakiś sposób zranione, odbicie pokaże to samo. Z drugiej strony, jeśli ciało zostanie zniszczone, odbicie zniknie. Nie widzę, żeby coś dobrego z tego wynikło”.
2. Indra wrócił z paliwem w ręku. Pradźāpati zapytał: „Indra, wyszedłeś szczęśliwy z Wiroćaną. Co sprawiło, że wróciłeś?” Indra odpowiedział: „Panie, kiedy ciało jest dobrze udekorowane, odbicie również jest dobrze udekorowane. Kiedy ciało jest ubrane w piękne ubrania, odbicie także jest w pięknych ubraniach. Kiedy ciało jest schludne i czyste, odbicie również jest schludne i czyste. Załóżmy jeszcze raz, że ktoś jest niewidomy. Wtedy odbicie pokaże ślepe ciało. Albo jeśli ciało jest kulawe, odbicie pokaże kulawe ciało. Lub jeśli ciało zostało w jakiś sposób zranione, odbicie pokaże to samo. Z drugiej strony, jeśli ciało zostanie zniszczone, odbicie zniknie. Nie widzę w tym nic dobrego”.
3. Pradźāpati powiedział: „Indra, jest to tak. Jeszcze raz wyjaśnię Ci sprawę. Zostań tu jeszcze trzydzieści dwa lata. Indra mieszkał tam kolejne trzydzieści dwa lata. Wtedy Pradźāpati powiedział do niego:
Czāndogja 8.10 – Śniąca Jaźń
1. „Osoba, która jest czczona we śnie, to Jaźń. Jest nieśmiertelna i nieustraszona. Jest Brahmanem.” Indra odszedł w myślach szczęśliwy. Ale jeszcze zanim wrócił do bogów, w jego umyśle pojawiła się wątpliwość: „Człowiek może być ślepy, ale kiedy śni, nie jest ślepy”. Może i jest kulawy, ale kiedy śni, nie jest kulawy. W jego ciele mogą znajdować się pewne defekty, ale na jego wyśnione ciało nie mają one wpływu.
2. „Ciało można zabić, ale drugiego nie. Podobnie ciało we śnie nie jest kulawe, jeśli ciało jest kulawe. Niemniej jednak we śnie może się wydawać, że ludzie je zabijają; może się wydawać, że ludzie je gonią; może się wydawać, że dzieje się coś nieprzyjemnego. Może się nawet wydawać, że płacze. Nie widzę w tym nic dobrego”.
3. Indra wrócił z paliwem w ręku. Pradźāpati zapytał: „Indra, wyszedłeś szczęśliwy w umyśle. Co sprawiło, że wróciłeś?” Indra odpowiedział: „Panie, człowiek może być ślepy, ale kiedy śni, nie jest ślepy. Może i jest kulawy, ale kiedy śni, nie jest kulawy. W jego ciele mogą znajdować się pewne defekty, ale na jego wyśnione ciało nie mają one wpływu.
4. „Ciało można zabić, ale drugiego nie. Podobnie ciało we śnie nie jest kulawe, jeśli ciało jest kulawe. Niemniej jednak we śnie może się wydawać, że ludzie je zabijają; może się wydawać, że ludzie je gonią; może się wydawać, że dzieje się coś nieprzyjemnego. Może się nawet wydawać, że płacze. Nie widzę w tym nic dobrego.” Pradźāpati powiedział: „Indra, tak jest. Jeszcze raz wyjaśnię Ci sprawę. Zostań tu jeszcze trzydzieści dwa lata. Indra przeżył tam kolejne trzydzieści dwa lata. Wtedy Pradźāpati powiedział do niego:
Czāndogja 8.11 – Jaźń w Bezsennym Śnie
. Pradźāpati powiedział: „Kiedy jaźń śpi, a wszystkie jej organy są nieaktywne, jest wolna od zmartwień i nie ma snów. Taka właśnie jest Jaźń [tj. jest nieskazitelna]. Jest nieśmiertelna i nieustraszona. To jest Brahman. Indra wyszedł szczęśliwy. Ale jeszcze zanim wrócił do bogów, dręczyły go wątpliwości: „Kiedy jaźń jest w głębokim śnie, nie jest w stanie rozpoznać siebie jako „jestem tym i tym” jak ma to miejsce wtedy, gdy jest obudzona. Co więcej, nie rozpoznaje nawet otaczających go istot. To tak, jakby „ja” zostało zatarte. Nie widzę, żeby coś dobrego z tego wynikło”.
2. Indra wrócił z paliwem w ręku. Pradźāpati zapytał: „Indra, wyszedłeś szczęśliwy w umyśle. Co sprawiło, że wróciłeś?” Indra odpowiedział: „Panie, kiedy jaźń pogrąża się w głębokim śnie, nie jest w stanie rozpoznać siebie jako „jestem tym a tym”, jak ma to miejsce na jawie. Co więcej, nie rozpoznaje nawet otaczających go istot. To tak, jakby „ja” zostało zatarte. Nie widzę, żeby z tego wynikało coś dobrego”.
3. Pradźāpati powiedział: „Indra, tak jest. Jeszcze raz wyjaśnię Ci tą sprawę. Zostań tu jeszcze pięć lat. Indra mieszkał tam jeszcze pięć lat. Całkowity czas jaki Indra spędził w ten sposób wyniósł sto jeden lat. To właśnie o tym mówią mędrcy, gdy mówią: „Indra żył z Pradźāpati przez sto jeden lat, praktykując brahmaćarję”. Wtedy Pradźāpati powiedział do niego:
Czāndogja 8.12 – Bezcielesna Jaźń
1. „Indra, to ciało jest śmiertelne. Zostało pochwycone przez śmierć. Jednak jest ono podstawą Jaźni, która jest nieśmiertelna i bezkształtna. Kto ma ciało, podlega zarówno szczęściu jak i nieszczęściu. Tak naprawdę nie ma końca szczęścia i nieszczęścia dopóki ma się ciało. Ale kiedy człowiek jest wolny od ciała, nic dobrego ani złego nie może go dotknąć.”
2. „Powietrze jest bezkształtne. Podobnie są chmury, błyskawice i grzmoty. Wszystko to pojawia się z nieba i przybiera odpowiednią formę pod wpływem ciepła słonecznego.”
3. „W ten sam sposób radosna jaźń powstaje z ciała i osiągając światło Kosmicznej Jaźni pojawia się w swojej własnej formie. To jest Paramātman, Kosmiczna Jaźń. Następnie swobodnie porusza się, jedząc, bawiąc się lub ciesząc się z kobietami, powozami lub krewnymi, zupełnie nie pamiętając, w jakim ciele się urodził. Tak jak konie i woły są zaprzężone do powozów, podobnie prāṇa [życie] pozostaje zaprzężone do ciała [z powodu karmy].”
4. Następnie ten narząd wzroku znajduje się w przestrzeni w oczach. Tam właśnie znajduje się bóstwo rządzące oczami [tj. Jaźń]. Oko jest narzędziem, przez które widzi Jaźń. Następnie tym, który wie, że „wącham to”, jest Jaźń. Narząd węchu jest narzędziem, za pomocą którego Jaźń wącha. Następnie tym, który wie: „mówię to”, jest Jaźń. Narząd mowy jest narzędziem, poprzez które przemawia Jaźń. Następnie tym, który wie: „słyszę to”, jest Jaźń. Narząd słuchu jest narzędziem, poprzez które Jaźń słyszy.
5. „Zatem to Jaźń wie: „Ja o tym myślę”. Umysł jest jej boskim okiem. Jaźń, teraz wolna, czerpie przyjemność z oglądania wszystkiego, co chce widzieć w Brahmaloka swoim boskim mentalnym okiem.”
6. „Ta Jaźń jest czczona przez bogów. Dlatego wszystkie światy i wszystkie pożądane rzeczy są w ich zasięgu. Ten, kto w pełni rozumie i urzeczywistnia tę Jaźń [z pomocą nauczycieli i pism świętych] jest w stanie osiągnąć dowolne światy i dowolne pożądane rzeczy.” Tego właśnie Pradźāpati nauczał Indrę.
Czāndogja 8.13 – Mantra do Medytacji i Powtarzania
1. Z ciemności mogę osiągnąć różnorodność. Z różnorodności mogę osiągnąć ciemność. Podobnie jak koń potrząsający sierścią [aby usunąć brud], otrząsnę się z każdego miejsca, jakie pojawi się na mojej postaci. Podobnie jak księżyc uwalniający się z ust Rāhu [i odzyskujący swą jasność], tak i ja, dokonawszy wszystkiego, odłożę to ciało i osiągnę wieczną Brahmaloka.
Czāndogja 8.14 – Modlitwa Poszukiwacza Życia Wiecznego
1. To, co określa się mianem przestrzeni, manifestuje nazwy i formy. Te nazwy i formy znajdują się w Brahmanie. Brahman jest nieśmiertelny; to jest Jaźń. Obym mógł uczestniczyć w dworze Pradźāpati. Obym osiągnął sławę brāhmina, a także księcia i kupca. Chcę mieć prawdziwą sławę. Chcę być sławny wśród wszystkich sławnych ludzi. Abym nie musiał rodzić się na nowo i mieć ciało pokryte krwią i brudem, które jest bezzębne, a jednocześnie zawsze chce jeść.
Czāndogja 8.15 – Osiągnięcie Brahmaloka
1. Brahma przekazał tę wiedzę o Jaźni Pradźāpati, a Pradźāpati przekazał ją Manu. Manu z kolei nauczył jej wszystkich ludzi. Młody człowiek zamieszkuje w domu swego nauczyciela i służy mu, a kiedy jest wolny, studiuje Wedy w zalecany sposób. Po ukończeniu wszystkich studiów wraca do domu i żeni się. Jednak nadal studiuje pisma święte w świętym miejscu. Uczy także swoje dzieci i uczniów w taki sposób, aby byli religijni. Trzyma wszystkie swoje zmysły pod kontrolą i unika przemocy, chyba że przebywa w świętym miejscu. Tak żyje całe życie. Następnie po śmierci udaje się do Brahmaloka i nie rodzi się na nowo, nie rodzi się na nowo.