Czāndogja 8.6 – Kierunek po Śmierci dla Oświeconego

1. Następnie żyły połączone z sercem wypełnia się cienką cieczą w kolorze czerwono-żółtym, białym, niebieskim, żółtym i czerwonym. Tamtejsze słońce również ma te kolory – czerwono-żółty, biały, niebieski, żółty i czerwony.

2. Tak jak duża, szeroka droga łączy wieś z inną, która jest daleko, tak też promienie wychodzą ze słońca i docierają do człowieka, łącząc ich nawzajem. Po wejściu do żył tej osoby, wychodzą z nich, a następnie wracają do słońca.

3. Kiedy człowiek śpi, wszystkie jego narządy są nieaktywne i ciche. Jest wolny od wszelkich zmartwień i nie ma żadnych marzeń. Narządy znikają wtedy w żyłach. Żaden grzech nie może go wtedy dosięgnąć, gdyż otoczyły go promienie słońca.

4. Kiedy ktoś osłabnie, jego bliscy siedzą wokół niego i pytają: „Czy mnie znasz? Czy mnie znasz?” Dopóki nie opuścił on ciała, jest w stanie ich rozpoznać.

5. Następnie, kiedy człowiek opuszcza ciało, za pomocą tych promieni idzie w górę. Jeśli umrze podczas medytacji o Om, jego wejście na górę będzie zapewnione; inaczej nie. W czasie, jakiego potrzebuje jego umysł, aby przejść od jednej myśli do drugiej, może dotrzeć do królestwa słońca. Słońce jest bramą do Brahmaloka. Ci, którzy znają znaczenie Om i myślą o tym w chwili śmierci, wchodzą do Brahmaloka, ale ci, którzy nie są tego świadomi, nie mają szans na wejście.

6. Jest na ten temat werset: Z sercem łączy się sto jeden tętnic. Jedna z nich sięga aż do czubka głowy. Osoba, która pójdzie w górę tą arterią, osiąga nieśmiertelność. Pozostałe tętnice biegną w różnych kierunkach i powodują że osoba odchodzi z ciała w inny sposób.


Wers 8.6.1

अथ या एता हृदयस्य नाड्यस्ताः पिङ्गलस्याणिम्नस्तिष्ठन्ति शुक्लस्य नीलस्य पीतस्य लोहितस्येत्यसौ वा आदित्यः पिङ्गल एष शुक्ल एष नील एष पीत एष लोहितः ॥ ८.६.१ ॥

atha yā etā hṛdayasya nāḍyastāḥ piṅgalasyāṇimnastiṣṭhanti śuklasya nīlasya pītasya lohitasyetyasau vā ādityaḥ piṅgala eṣa śukla eṣa nīla eṣa pīta eṣa lohitaḥ || 8.6.1 ||

1. Następnie żyły połączone z sercem wypełnia się cienką cieczą w kolorze czerwono-żółtym, białym, niebieskim, żółtym i czerwonym. Tamtejsze słońce również ma te kolory – czerwono-żółty, biały, niebieski, żółty i czerwony.

Komentarz:

Serce jest miejscem, w którym medytujemy o Brahmanie. Mówi się, że serce ma kształt pąka lotosu i ma pewne podobieństwo do słońca. Słońce emituje promienie, które rozchodzą się we wszystkich kierunkach. Podobnie żyły wychodzą z serca i rozchodzą się we wszystkich kierunkach. Żyły te są wypełnione bardzo cienką substancją. Substancja ta zmienia swoją barwę, a wraz z nią żyły również zmieniają kolor. Czasem jest on czerwono-żółty, czasem niebieski, czasem biały itd. Słońce również zmienia swój kolor.

Wers 8.6.2

तद्यथा महापथ आतत उभौ ग्रामौ गच्छतीमं चामुं चैवमेवैता आदित्यस्य रश्मय उभौ लोकौ गच्छन्तीमं चामुं चामुष्मादादित्यात्प्रतायन्ते ता आसु नाडीषु सृप्ता आभ्यो नाडीभ्यः प्रतायन्ते तेऽमुष्मिन्नादित्ये सृप्ताः ॥ ८.६.२ ॥

tadyathā mahāpatha ātata ubhau grāmau gacchatīmaṃ cāmuṃ caivamevaitā ādityasya raśmaya ubhau lokau gacchantīmaṃ cāmuṃ cāmuṣmādādityātpratāyante tā āsu nāḍīṣu sṛptā ābhyo nāḍībhyaḥ pratāyante te’muṣminnāditye sṛptāḥ || 8.6.2 ||

2. Tak jak duża, szeroka droga łączy wieś z inną, która jest daleko, tak też promienie wychodzą ze słońca i docierają do człowieka, łącząc ich nawzajem. Po wejściu do żył tej osoby, wychodzą z nich, a następnie wracają do słońca.

Komentarz:

Jaki związek mają promienie słoneczne z żyłami ludzkiego ciała? Upaniszad porównuje promienie do dużej, szerokiej drogi łączącej dwie odległe od siebie wioski. Promienie słońca wychodzą i wchodzą do żył ludzkiego ciała, a następnie wracają do słońca.

Wers 8.6.3

तद्यत्रैतत्सुप्तः समस्त्ः सम्प्रसन्नः स्वप्नं न विजानात्यासु तदा नाडीषु सृप्तो भवति तं न कश्चन पाप्मा स्पृशति तेजसा हि तदा सम्पन्नो भवति ॥ ८.६.३ ॥

tadyatraitatsuptaḥ samastḥ samprasannaḥ svapnaṃ na vijānātyāsu tadā nāḍīṣu sṛpto bhavati taṃ na kaścana pāpmā spṛśati tejasā hi tadā sampanno bhavati || 8.6.3 ||

3. Kiedy człowiek śpi, wszystkie jego narządy są nieaktywne i ciche. Jest wolny od wszelkich zmartwień i nie ma żadnych marzeń. Narządy znikają wtedy w żyłach. Żaden grzech nie może go wtedy dosięgnąć, gdyż otoczyły go promienie słońca.

Komentarz:

Istnieją dwa rodzaje snu: jeden, w którym masz sny i drugi, w którym nie masz snów. Ten drugi nazywany jest suszupti.

W suszupti wszystkie twoje narządy zlewają się w tobie, a to oznacza, że nie masz żadnego kontaktu ze światem zewnętrznym. Energia słońca wypełnia twoje żyły, a narządy zmysłów pozostają nieaktywne. W rezultacie nie ma możliwości, aby coś dobrego lub złego mogło cię dotknąć lub skazić. Jesteś zatem w swoim prawdziwym stanie – wolnym i czystym.

Wers 8.6.4

अथ यत्रैतदबलिमानं नीतो भवति तमभित आसीना आहुर्जानासि मां जानासि मामिति स यावदस्माच्छरीरादनुत्क्रान्तो भवति तावज्जानाति ॥ ८.६.४ ॥

atha yatraitadabalimānaṃ nīto bhavati tamabhita āsīnā āhurjānāsi māṃ jānāsi māmiti sa yāvadasmāccharīrādanutkrānto bhavati tāvajjānāti || 8.6.4 ||

4. Kiedy ktoś osłabnie, jego bliscy siedzą wokół niego i pytają: „Czy mnie znasz? Czy mnie znasz?” Dopóki nie opuścił on ciała, jest w stanie ich rozpoznać.

Komentarz:

Kiedy człowiek umiera, otaczają go bliscy i przyjaciele, którzy nieustannie go pytają: „Czy mnie znasz? Czy nas poznajesz?” Dopóki w jego ciele jest życie, może ich rozpoznać. Ale kiedy opuści ciało, nie może odpowiedzieć, ponieważ ciało nie może mówić bez niego.

Wers 8.6.5

अथ यत्रैतदस्माच्छरीरादुत्क्रामत्यथैतैरेव रश्मिभिरूर्ध्वमाक्रमते स ओमिति वा होद्वा मीयते स यावत्क्षिप्येन्मनस्तावदादित्यं गच्छत्येतद्वै खलु लोकद्वारं विदुषां प्रपदनं निरोधोऽविदुषाम् ॥ ८.६.५ ॥

atha yatraitadasmāccharīrādutkrāmatyathaitaireva raśmibhirūrdhvamākramate sa omiti vā hodvā mīyate sa yāvatkṣipyenmanastāvadādityaṃ gacchatyetadvai khalu lokadvāraṃ viduṣāṃ prapadanaṃ nirodho’viduṣām || 8.6.5 ||

5. Następnie, kiedy człowiek opuszcza ciało, za pomocą tych promieni idzie w górę. Jeśli umrze podczas medytacji o Om, jego wejście na górę będzie zapewnione; inaczej nie. W czasie, jakiego potrzebuje jego umysł, aby przejść od jednej myśli do drugiej, może dotrzeć do królestwa słońca. Słońce jest bramą do Brahmaloka. Ci, którzy znają znaczenie Om i myślą o tym w chwili śmierci, wchodzą do Brahmaloka, ale ci, którzy nie są tego świadomi, nie mają szans na wejście.

Komentarz:

Co dzieje się z człowiekiem, gdy umiera? Jeśli jest dobrym człowiekiem i medytował nad Om, w chwili śmierci będzie próbował medytować nad Om w sercu. W Hinduizmie praktyką ludzi religijnych jest umieranie z myśleniem o Bogu. Tutaj Upaniszad sugeruje medytację nad Om.

Następnie, gdy umierający opuszcza ciało szybko przechodzi przez promienie słoneczne do królestwa słońca. Jak szybko? Tak szybko, jak tylko umysł może się poruszać. Załóżmy, że myślimy o kimś, kto mieszka bardzo blisko nas. Wtedy myślimy o kimś w Anglii lub gdzieś indziej, daleko. Tak szybko może poruszać się umysł. Podobnie jest z szybkością, z jaką człowiek dociera do słońca.

Upaniszad mówi, że słońce jest bramą do Brahmaloka. Jeśli medytowałeś o swojej jedności z Om przejdziesz przez te drzwi do Brahmaloka. Co jednak zrobić, jeśli dana osoba nie jest religijna i w chwili śmierci nie myśli o Bogu ani o Om? Wtedy te drzwi są dla niego zamknięte. Nie może wejść do środka.

Wedānta mówi, że jesteś architektem własnego losu. Dobra osoba będzie miała dobry świat, do którego może pójść. A jeśli zna swoją prawdziwą naturę, uda się prosto do Brahmaloka. Ale ci, którzy nadal mają pragnienia, nie są wolni. Muszą pozostać w niższych regionach, aby poczekać na swoje odrodzenie.

Wers 8.6.6

तदेष श्लोकः । शतं चैका च हृदयस्य नाड्यस्तासां मूर्धानमभिनिःसृतैका । तयोर्ध्वमायन्नमृतत्वमेति विष्वङ्ङन्या उत्क्रमणे भवन्त्युत्क्रमणे भवन्ति ॥ ८.६.६ ॥
॥ इति षष्ठः खण्डः ॥

tadeṣa ślokaḥ | śataṃ caikā ca hṛdayasya nāḍyastāsāṃ mūrdhānamabhiniḥsṛtaikā | tayordhvamāyannamṛtatvameti viṣvaṅṅanyā utkramaṇe bhavantyutkramaṇe bhavanti || 8.6.6 ||
|| iti ṣaṣṭhaḥ khaṇḍaḥ ||

6. Jest na ten temat werset: Z sercem łączy się sto jeden tętnic. Jedna z nich sięga aż do czubka głowy. Osoba, która pójdzie w górę tą arterią, osiąga nieśmiertelność. Pozostałe tętnice biegną w różnych kierunkach i powodują że osoba odchodzi z ciała w inny sposób.

Komentarz:

Upaniszad mówi, że istnieje sto jeden tętnic, a jedna z nich biegnie aż do czubka głowy. To jest sūrja nāḍī, przejście do słońca, opisane w poprzednim wersecie. Prowadzi od serca aż do czubka głowy. Ci, którzy przez to przejście opuszczają ciało, osiągają nieśmiertelność – to znaczy wyzwolenie.

Ale co dzieje się z innymi ludźmi? Ci, którzy odchodzą innymi przejściami, muszą się odrodzić. Mogą odrodzić się jako istota ludzka, mogą odrodzić się jako zwierzę, a nawet jako owad. Ale zauważ: to ta sama Jaźń jest człowiekiem, zwierzęciem i owadem. Od ameby do stanu Brahmana, jest to ta sama Świadomość.

Możesz zacząć jako ameba, nieważne. Jeśli jesteś Brahmanem, zawsze nim jesteś, niezależnie od tego, czy masz dobre ciało, czy nie. Być może nie wiesz, że jesteś Brahmanem. Ale to nie zmienia faktu, że jesteś Brahmanem. Możesz myśleć, że jesteś tylko amebą, ponieważ utożsamiasz się z ciałem ameby. Podobnie możesz myśleć, że jesteś psem, ponieważ masz psie ciało. Możesz też myśleć, że jesteś istotą ludzką, ponieważ jesteś w ludzkim ciele. Ale to wszystko jest ignorancją. Twoim celem jest urzeczywistnienie siebie jako Brahmana i niezależnie od tego, jakie masz teraz ciało, pewnego dnia osiągniesz ten cel.