Dziś jest poniedziałek, 9 maja 1887 roku, drugi dzień ciemnych dwóch tygodni Dźaisztha. Narendra i inni wielbiciele są w klasztorze. Sarat, Baburam i Kali udali się do Śri Kszetra.1 Nirandźan poszedł zobaczyć się z matką. M. jest w klasztorze.
Bracia Math odpoczywają po południowym posiłku. Starszy Gopal przepisuje kilka piosenek do zeszytu muzycznego.
Jest popołudnie. Rabindra wchodzi jak szaleniec, bosy i ubrany tylko w połowę dhoti z czarną obwódką. Jego oczy przewracają się jak u szaleńca. Wszyscy pytają: „Co się stało?” Rabindra mówi: „Poczekajcie. Zaraz wam wszystko opowiem – ale nie wrócę do domu. Zostanę tu z wami. Ona mnie zdradziła. Co o tym sądzicie? Miałem nałóg picia przez pięć lat i rzuciłem go dla niej. To było osiem miesięcy temu. Ani kropelki. Ona zdradziła moje zaufanie!”
Bracia z klasztoru mówią: „Uspokój się proszę. Jak się tu dostałeś?”
Rabindra: „Przeszedłem boso całą drogę z Kalkuty.”
Wielbiciele pytają: „Gdzie jest druga połowa twojego dhoti?”
Rabindra mówi: „Szarpnęła je gdy odchodziłem i się potargało.”
Bhaktowie mówią: „Proszę, weź kąpiel w Gangesie i ochłodź się. Wtedy porozmawiamy.”
Rabindra należy do szanowanej rodziny Kajastha z Kalkuty. Ma pomiędzy dwadzieścia a dwadzieścia dwa lata. Spotkał Śri Ramakrysznę w świątyni Kali w Dakszineśwar i otrzymał jego szczególną łaskę. Kiedyś spędził trzy noce z Thakurem. Jest człowiekiem o bardzo delikatnej i słodkiej naturze. Thakur okazał mu dużo ciepła, ale powiedział: „Zabierze ci to trochę czasu. Jest w tobie ciągle pragnienie zmysłowych radości. Nic jeszcze nie jest możliwe. Policja nic nie może zrobić w chwili gdy kradzież ma miejsce. Dopiero gdy trochę się uspokoi policja przychodzi i aresztuje winnego.”
Rabindra dał się oczarować prostytutce, ale ma on wszystkie inne cnoty – współczucie dla biednych, kontemplację Boga i tak dalej. Dowiadując się, że kobieta jest mu niewierna, przybywa do klasztoru w potarganym dhoti i postanawia nie wrócić do świata.
Rabindra idzie do Paramanik Ghat by wykąpać się w Gangesie. Towarzyszy mu wielbiciel mając nadzieję, że towarzystwo świętych pomoże młodemu człowiekowi przebudzić duchową świadomość. Po kąpieli bierze on Rabindrę na pole kremacyjne koło ghat i pokazuje mu trupa mówiąc: „Bracia z klasztoru przychodzą tu sami w nocy by medytować. Dobrą dla nas jest medytacja w tym miejscu. Tutaj człowiek jasno widzi, że świat jest przejściowy.” Słysząc to Rabindra siada by medytować, ale nie może medytować zbyt długo. Jego umysł jest zbyt niespokojny.
Oboje mężczyźni wracają do klasztoru i kłaniają się Thakurowi w świątyni. Wielbiciele mówią Rabindrze, że bracia medytują w tym pomieszczeniu.
Rabindra siada by medytować na chwilę ale nie może zbyt długo.
Mani: „Jak się czujesz? Czy twój umysł jest bardzo niespokojny? To dlatego wstałeś? Prawdopodobnie nie mogłeś się odpowiednio skoncentrować.”
Rabindra: „Zdecydowanie nie wracam do świata. Nawet jeśli mój umysł nie jest uspokojony.”
Mani i Rabindra stoją w cichym miejscu w klasztorze. Mani opowiada historię z życia Buddhy: Buddha najpierw osiągnął duchową świadomość słuchając pieśni niebiańskich dziewic. Obecnie w klasztorze nieustannie dyskutuje się o życiu Buddhy i Ćaitanji. Mani śpiewa:
Tęsknimy za pokojem, ale gdzie go znaleźć?
Skąd przychodzimy i dokąd zmierzamy, nie wiemy.
Wracając raz po raz, ze śmiechem i łzami bez końca,
Cały czas zastanawiamy się, dokąd zaprowadzą nas nasze ścieżki.
Tej nocy Narendra, Tarak i Hariś wracają z Kalkuty gdzie zostali zaproszeni na posiłek do domu wielbiciela. Kiedy przybywają, mówią: „Och, co za uczta!”
Narendra, bracia z klasztoru, M., Rabindra i inni siedzą w „pokoju demonów”.2 Narendra słyszy wieści od Rabindry.
Pogrążony w smutku mężczyzna i porada Narendry
Narendra śpiewa, jakby chciał poinstruować Rabindrę poprzez pieśń:
Poddaj się, o człowieku, i odrzuć wszelkie złe rady.
Zostaniesz uwolniony od bólu, kiedy poznasz Pana.
Narendra śpiewa ponownie, jakby doradzając Rabindrze:
Aspirująca duszo, chłoń błogość z kielicha miłości Hari, upij się!
Dzieciństwo spędza się na zabawie, a dorosłość na zauroczeniu kobietą.
Na starość pada ofiarą dolegliwości cielesnych i leży w łóżku od rana do zmierzchu.
Jak usunąć urojenia? Jak jeleń piżmowy wędruje po lesie, nie wiedząc
Że słodko pachnące piżmo, które ciągnie go zawsze naprzód, spoczywa w jego własnym pępku,
Tak też bez guru poszukiwania będą daremne.
Po pewnym czasie bracia Math przychodzą do pokoju Kali Tapaswi.3 Giriś właśnie przysłał im swe dwie nowe książki, Buddha Ćarita i Ćaitanja Ćarita. Narendra, Saszi, Rakhal, Prasanna, M. i inni wielbiciele są tam obecni. Od czasu przybycia do nowego klasztoru (Baranagore) Saśi oddał się sercem i duszą wielbieniu Thakura. Wszyscy są zadziwieni jego oddaniem. W taki sam sposób w jaki służył Thakurowi dzień i noc w czasie jego choroby, tak teraz czci go z determinacją i głębokim oddaniem.
Jeden z braci klasztornych czyta z Buddha Ćarita i Ćaitańja Ćarita. Czyta Ćaitanja Ćarita trochę sarkastycznie. Narendra zabiera mu książkę i mówi: „Czyniąc tak psujesz dobrą rzecz!”
Narendra sam czyta o deszczu miłości Ćaitanja Dewy.
Brat z Math: „Mówię, że nikt nie może dać miłości drugiemu.”
Narendra: „Paramahamsa dał mi miłość.”
Brat: „Czy jesteś pewien, że ją masz?”
Narendra: „Cóż możesz zrozumieć? Należysz do klasy sług.4 Wszyscy z was będą mi służyć i masować moje stopy – nawet Sarat, Mitir i Deso. (Wszyscy się śmieją). Nie pochlebiaj sobie, że wszystko zrozumiałeś. (Śmiech.) Idź i przygotuj dla mnie fajkę.” (Wszyscy się śmieją).
Brat: „Nie… nie… pójdę…”
M. (do samego siebie): Śri Ramakryszna wpoił usposobienie wielu braciom w klasztorze, nie tylko w Narendrze. Czy możliwe jest wyrzec się „pożądania i chciwości” bez takiego usposobienia?
Duchowe praktyki braci zakonnych
Następny dzień to wtorek, 10 maja, dzień Boskiej Matki. Narendra i inni bracia chcą wykonać specjalną pudźa do Matki Wszechświata. Trójkątna jantra (święty diagram) zostaje wyciągnięta przed świątynię Thakura. Wykonają homę,5 a za nią ofiarowanie zwierzęcia. Według Tantry należy wykonać zarówno homa jak i ofiarowanie. Narendra czyta Gitę.
Mani idzie zanurzyć się w Gangesie. Rabindra samotnie przemierza dach. Słyszy Narendrę śpiewającego melodyjnie:
Om, nie jestem umysłem, rozumem ani ego, ani niczym z umysłu,
Nie jestem uszami, językiem, nozdrzami ani oczami.
Nie jestem niebem ani ziemią ani ogniem ani powietrzem.
Jestem czystą Świadomością i Błogością. Jestem Śiwą, jestem Śiwą!
Nie jestem oddechem życia ani pięcioma życiowymi siłami; 6
ani siedmioma metalami, ani pięcioma powłokami.7
Ani mową, ani rękami, ani stopami, ani genitaliami, ani nie jestem odbytem.
Jestem czystą Świadomością i Błogością. Jestem Śiwą, jestem Śiwą!
Nie mam ani przywiązania ani wrogości, ani chciwości ani zaślepienia.
Nie mam ani zarozumiałości, ani zazdrości.
Nie mam ani prawości, bogactwa, pragnienia ani wyzwolenia.8
Jestem czystą Świadomością i Błogością. Jestem Śiwą, jestem Śiwą!
Nie wiem nic o cnocie ani wadzie, nic o szczęściu i smutku.
Nie jestem ani mantrą, ani miejscem pielgrzymek, ani Wedą, ani rytuałem;
Nie jestem też jedzącym pokarm, ani aktem jedzenia, ani pokarmem.
Jestem czystą Świadomością i Błogością. Jestem Śiwą, jestem Śiwą!
Rabindra powraca po swej kąpieli w Gangesie. Jego dhoti jest mokre.
Narendra (szepcząc, do Mani): „Właśnie wziął kąpiel. To właściwy czas by go inicjować w sannjasę.” (Mani i Narendra się śmieją.)
Prasanna prosi Rabindrę by się przebrał i daje mu dhoti w kolorze gerua (ochra).
Narendra (do Mani): „Teraz będzie nosił szatę wyrzeczenia.”
Mani: „Jakiego rodzaju wyrzeczenia?”
Narendra: „Wyrzeczenia «kobiety i złota».”
Rabindra zakłada ochrową szatę i idzie do pokoju Kali Tapaswi by posiedzieć tam w samotności. Być może przez trochę pomedytuje.
Przypisy:
- Dźagannath Puri, starożytne miejsce pielgrzymkowe w stanie Orissa. ↩︎
- Braci monastycznych zwano „demonami”. ↩︎
- Kali Tapaswi później został Swami Abhedanandą. Tapaswi oznacza ascetycznego. ↩︎
- Klasa sług Boga. ↩︎
- Wedyjskie ofiarowanie w którym ofiary są składane w ogniu. ↩︎
- Pięć „oddechów”: prana, apana, samana, wjana i udana. ↩︎
- Pięć powłok atmana: ciało fizyczne (annamajakośa), siła życiowa (prańmajakośa), powłoka mentalna (manomajakośa), inteligentna wola (widźńanamajakośa), i ciało przyczynowe (anandamajakośa). ↩︎
- Dharma, artha, kama, moksza – cztery cele ludzkiego życia. ↩︎