Rozdział Pierwszy
Thakur w radości pieśni nabożnych – czy jest Gaurangą?
Śri Ramakryszna tańczy wśród grupy kirtanowej na zatłoczonej głównej drodze podczas festiwalu w Panihati. Jest około pierwszej w poniedziałek, 18 czerwca 1883 roku, trzynastego dnia jasnych dwóch tygodni księżycowch miesiąca Dźaisztha.
Ludzie stoją w rzędach wokół Śri Ramakryszny, aby obserwować go podczas śpiewu religijnego. Tańczy on odurzony boską miłością. Niektórzy ludzie zastanawiają się, czy to Gauranga wcielił się ponownie. Dźwięk imienia Pana wznosi się ze wszystkich stron niczym fale oceanu. Ze wszystkich stron pada deszcz kwiatów i wygląda to tak, jakby „Hari był plądrowany”.1
Nawadwip Goswami szedł w stronę świątyni Raghawa śpiewając przez całą drogę imię Pana. Nagle Thakur wstrzelił się w grupę kirtanową z prędkością strzały i zaczął tańczyć.
Jest to „Święto Spłaszczonego Ryżu”2 organizowane przez Pandita Raghawa. Obchodzone jest co roku trzynastego dnia miesiąca księżycowego w jasne dwa tygodnie. Święto to zostało po raz pierwszy obchodzone przez Raghunatha Das. Odtąd Raghawa Pandit obchodził je co roku. Nitjananda powiedział do Raghunatha Dasa: „Och, ty złodzieju! Po prostu wybiegasz z domu i kradniesz smak boskiej miłości tak, że nikt z nas o tym nie wie. Mam zamiar cię dzisiaj ukarać. Obchodź święto spłaszczonego ryżu i służ wielbicielom.”
Thakur odwiedza to wydarzenie prawie co roku. Dzisiaj przyszedł z Ramem i innymi wielbicielami. Ram wraz z M. przyjechali z Kalkuty do Dakszineśwar rano. Spotkali Thakura, pozdrowili go, a następnie zjedli prasad na północnej werandzie. Thakur pojechał do Panihati tym samym powozem, którym Ram przybył z Kalkuty. Rakhal, M., Ram, Bhawanath i jeden lub dwóch innych bhaktów również byli w powozie. Jeden z nich siedział na górze.
Powóz jechał wzdłuż Magazine Road, zanim dojechał do Ćanke Main Road (droga krajowa). Po drodze Thakur żartuje z młodymi wielbicielami.
Śri Ramakryszna w mahabhawie3 na festiwalu Panihati
Gdy tylko powóz dojeżdża na miejsce festiwalu Panihati, Ram i inni wielbiciele są zdumieni, widząc, jak Thakur, który był w tak radosnym stanie w powozie nagle zsiada i wystrzeliwuje do przodu niczym strzała. Po długim czasie poszukiwań znaleźli go tańczącego w grupie kirtanowej Nawadwipa Goswami i od czasu do czasu wpadającego w samadhi. Nawadwip Goswami ostrożnie wspierał go, gdy był w samadhi, aby nie upadł. Wielbiciele ze wszystkich stron wykrzykiwali imię Hari i rzucali kwiaty i słodkie słodycze4 pod jego stopy. Przepychali się nawzajem, żeby go zobaczyć.
Thakur tańczy w półprzytomnym stanie. Wracając do pełnej świadomości śpiewa:
Oto bracia przyszli! Dwóch, którzy płakali, śpiewając imię Hari.
Oni, którzy płaczą, sprawiają, że inni płaczą; oni, którzy tańczą w ekstazie, sprawiają, że świat tańczy;
Oni, którzy otrzymują ciosy świata, ofiarowują miłość Hari.
Są to Kanai i Balai z Wradźa, którzy kradli masło z garnków gopi;
Którzy, obojętni na kastę, obejmują najniższego z pokornych;
Którzy sami będąc pijani, upijają innych;
Którzy intonują imię Hari, choć są nimi nikt inny jak samym Hari.
Oni, którzy odkupili Dźagai i Madhai i nie odróżniali przyjaciela od wroga,
Ci dwaj bracia, Gaur i Nitai, przybyli, aby odkupić ludzkość.
Wszyscy tańczą z Thakurem, odurzeni boską miłością i uczuciem, że Gaur i Nitai tańczą w ich obecności. Thakur śpiewa ponownie:
Oto cała Nadia drży pod falami miłości Gaurangi!
Fala wielbicieli śpiewających kirtan zbliża się do świątyni Raghawa. Tańcząc przez całą drogę i okrążając świątynię, kłaniają się wizerunkom Radha-Kryszny. Teraz fala ludzi kieruje się w stronę świątyni Radha-Kryszny, którą założyli babu z Gangakul.
Część śpiewającej grupy wchodzi do świątyni Radhakanty, ale większość nie może wejść. Odsuwają się na bok, próbując zajrzeć do środka.
Taniec na dziedzińcu świątyni Radha-Kryszna
Thakur tańczy ponownie na dziedzińcu Radha-Kryszny. Jest całkowicie odurzony radością kirtanu. Od czasu do czasu wchodzi w samadhi, a kwiaty i słodycze spadają mu ze wszystkich stron do stóp. Na dziedzińcu raz po raz wypowiadane jest imię Hari. Ten sam dźwięk, dochodzący do głównej drogi, rozbrzmiewa tysiącem głosów. Pasażerowie łodzi pływających po Gangesie5 słuchają zdumieni intonowania imienia Hari niczym fale oceanu. Sami zaczynają skandować: „Haribol, Haribol”.
Tysiące mężczyzn i kobiet zgromadzonych na festiwalu myśli sobie, że sam Śri Gauranga z pewnością musiał zamanifestować się w tym wielkim świętym. Jeden lub dwóch czuje, że jest on nikim innym jak Gaurangą.
Na małym dziedzińcu zgromadziło się kilka osób. Wielbiciele bardzo ostrożnie wyprowadzają Śri Ramakrysznę z dziedzińca.
Śri Ramakryszna w salonie Mani Sena
Thakur przychodzi z wielbicielami do salonu Mani Sena i zajmuje miejsce. Ta sama rodzina Sen jest odpowiedzialna za służenie Śri Radha i Krysznie w świątyni w Panihati. To także ta rodzina co roku organizuje wielki festiwal i zaprasza Thakura.
Gdy Thakur chwilę odpoczywa, Mani Sen i jego duchowy nauczyciel, Nawadwip Goswami, zabierają go do innego pokoju, gdzie podaje się mu prasad. Chwilę później Ram, Rakhal, M., Bhawanath i inni bhaktowie są zabierani do pokoju, gdzie zajmują miejsca. Łaskawy, kochający Pan wielbicieli, Śri Ramakryszna, wstaje pełen radości i karmi wielbicieli.
Rozdział Drugi
Instrukcje dla Nawadwip Goswami – Mahabhawa i ekstatyczna miłość do Gaurangi, jego trzy stany świadomości
Jest popołudnie. Thakur siedzi w salonie Mani Sena z Rakhalem, Ramem i innymi wielbicielami. Po prasad i odświeżeniu Nawadwip Goswami wchodzi do salonu i siada obok Thakura.
Mani Sen oferuje zapłatę za przejazd Thakura. Thakur, który siedzi na kanapie w salonie, mówi: „Dlaczego ci ludzie (Ram i inni wielbiciele) mieliby przyjąć od ciebie opłatę za przejazd powozem? Zarabiają pieniądze.”
Następnie rozmawia z Nawadwipem Goswamim o Bogu.
Śri Ramakryszna (do Nawadwipa): „Kiedy miłość i oddanie dla Boga dojrzewają, doświadcza się ekstazy.6 Po nim następuje mahabhawa. Po mahabhawie następuje ekstatyczna miłość,7 a następnie osiągnięcie celu (urzeczywistnienie Boga).”
„Gauranga doświadczył mahabhawy i ekstatycznej miłości do Boga.”
„Kiedy odczuwa się ekstatyczną miłość, zapomina się nie tylko o świecie, ale także o własnym ciele, które jest tak drogie. Gauranga doświadczył tej ekstatycznej miłości. Widząc ocean i myśląc, że to Jamuna, wskoczył do niego.”
„Zwykły człowiek nie doświadcza ani mahabhawy, ani ekstatycznej miłości – dochodzi jedynie do ekstazy.8 Gauranga zwykł doświadczać wszystkich trzech stanów świadomości. Czy mam rację?”
Nawadwip: „Tak, proszę pana. Stan najgłębszy, stan półświadomości i stan świadomości.”
Śri Ramakryszna: „W najgłębszym stanie pozostawał w samadhi. W stanie półświadomości mógł jedynie tańczyć, a w zewnętrznym stanie świadomości śpiewał imię i chwałę Boga”.
Nawadwip przyprowadza swojego syna i przedstawia go Thakurowi. Jego syn jest młodym mężczyzną i studiuje pisma święte. Pozdrawia Thakura.
Nawadwip: „Studiuje on w domu święte księgi. Kiedyś w tym kraju bardzo trudno było zdobyć egzemplarz Wed. Max Müller przetłumaczył je i wydrukował. Dzięki temu ludzie mogą je teraz czytać.”
Nauka i pisma święte – spróbuj zrozumieć istotę
Śri Ramakryszna: „Zbyt długie studiowanie pism świętych przynosi więcej szkody niż pożytku.”
„Powinieneś poznać ich istotę. Wtedy święta księga nie będzie już potrzebna.”
„Po zrozumieniu istoty powinieneś zanurkować głęboko, aby osiągnąć Boga.”
„Boska Matka powiedziała mi, że istotą Wedanty jest to, że Brahman jest rzeczywistością, a świat iluzją. Istotą Gity jest to, co otrzymujemy po dziesięciokrotnym wypowiedzeniu słowa Gita – innymi słowy tjagi, tjagi [człowiek wyrzeczenia]”.
Nawadwip: „Nie staje się ono dokładnie tjagi, staje się tagi. Ale oba słowa mają to samo znaczenie. Z rdzenia tag masz taga, a dodając przyrostek i, staje się ono tagi. Zarówno tjagi, jak i tagi mają to samo znaczenie.”
Śri Ramakryszna: „Istota Gity brzmi: O człowieku, wyrzeknij się wszystkiego i praktykuj duchową dyscyplinę, aby urzeczywistnić Boga”.
Nawadwip: „Ale jak możemy sprawić, że nasze umysły będą skłonne do wyrzeczenia się?”
Śri Ramakryszna: „Wy, którzy jesteście goswami służycie bóstwu. Nie możesz sobie pozwolić na rezygnację z życia rodzinnego. Jeśli tak, kto będzie sprawował kult i służbę bóstwu? Musisz wyrzec się mentalnie.”
„Sam Bóg zachował was w domu, aby dać przykład ludzkości. Podejmij decyzję tysiąc razy, a i tak nie będziesz mógł wyrzec się życia rodzinnego. Dał ci taką naturę, że jesteś zobowiązany do wykonywania spraw tego świata.”
„Śri Kryszna powiedział do Ardźuny: «Co masz na myśli mówiąc, że nie będziesz walczyć? Nawet jeśli życzysz sobie inaczej, nie będziesz w stanie powstrzymać się od prowadzenia tej wojny. Twoja natura zmusi cię do walki.»”
Śri Ramakryszna w samadhi – joga i bhoga Goswami
Kiedy Thakur mówi: „Śri Kryszna powiedział do Ardźuna”, przechodzi w samadhi. Jego ciało natychmiast staje się całkowicie nieruchome; nawet nie mruga. Nie da się stwierdzić, czy oddycha, czy nie. Nawadwip Goswami, jego syn i wielbiciele patrzą na niego oniemiali ze zdumienia.
Wracając nieco do normalności, Thakur mówi do Nawadwipa: „Joga i bhoga! Należysz do linii goswamich, którzy dążą do zjednoczenia z Bogiem i jednocześnie cieszą się ziemskimi przyjemnościami.”
„Teraz módl się do Boga – módl się szczerze – tylko tą modlitwą: «O Panie, nie chcę chwały Twojej urzekającej świata maji, chcę tylko Ciebie!»”
„Bez wątpienia On jest obecny we wszystkich elementach i istotach. Ale czy wiesz, kto jest prawdziwym wielbicielem? Ten, który w Nim mieszka; ten, którego umysł, serce i dusza zostały w Nim zjednoczone.”
Thakur powrócił teraz całkowicie do normalnego stanu świadomości. Mówi do Nawadwipa: „Niektórzy ludzie mówią, że stan (samadhi), w który wchodzę jest chorobą. Ale pytam, czy można być nieświadomym, kontemplując Tego, którego Świadomość uczyniła świadomym cały świat?”
Mani Sen żegna się z odwiedzającymi go brahminami i wielbicielami Waisznawa. Oferuje każdemu z nich rupię lub dwie, w zależności od jego statusu. Oferuje Thakurowi pięć rupii, ale Śri Ramakryszna mówi: „Nie mogę przyjąć pieniędzy”.
Mani Sen nalega.
Następnie Thakur mówi: „W imieniu swojego guru, proszę, nie oferuj mi niczego!” Mani Sen nadal oferuje pieniądze. Thakur z niepokojem pyta M.: „Czy muszę to zaakceptować?” M. ostro się sprzeciwia, mówiąc: „Z pewnością nie. W żaden sposób.”
Ludzie Mani Sena przekazują pieniądze Rakhalowi pod pretekstem zakupu mango i sandeś.
Śri Ramakryszna (do M.): „Odmówiłem przyjęcia pieniędzy w imieniu jego guru. Jestem teraz wolny. Rakhal to zaakceptował. Teraz jest to jego obowiązek.”
Śri Ramakryszna wsiada z wielbicielami do powozu, aby wrócić do świątyni Dakszineśwar.
Medytacja o bezkształtnym Bogu i Śri Ramakryszna
Sanktuarium Mati Seal jest w drodze. Kilka razy Thakur powiedział M.: „Pójdziemy razem zobaczyć jezioro Mati Seal i mogę cię nauczyć, jak medytować o bezkształtnym Bogu”.
Thakur jest mocno przeziębiony. Mimo to wchodzi z wielbicielem do świątyni. W tym sanktuarium czczony jest Gauranga.
Jest trochę przed zmrokiem. Thakur i wielbiciele pozdrawiają wizerunek Śri Gaurangi leżąc na ziemi.
Teraz idą nad jezioro we wschodniej części ogrodu świątynnego i cieszą się widokiem na jezioro i ryby. Tutaj ludzie nie krzywdzą ryb. Gdy tylko rzucą dmuchany ryż i inny pokarm, pojawia się rój dużych ryb, aby to zjeść. Następnie, wolne od wszelkiego strachu, pływają i radośnie bawią się w wodzie.
Thakur mówi do M.: „Spójrz na te ryby pływające radośnie w oceanie Błogości Świadomości.9 Bądź jak te ryby.”