FILOZOFIA INDYJSKA I SPOŁECZEŃSTWO ZACHODNIE
(Wiwekananda w Indyjskich Gazetach, s. 85-86.)
[The Indian Mirror, 1 grudnia 1895]

Na cotygodniowym spotkaniu Towarzystwa Balonowego Swami Wiwekananda wygłosił przemówienie na temat „Człowiek i Społeczeństwo w Świetle Wedanty”.¹ Swami, który nosił czerwoną szatę swojego odłamu religijnego, mówił z wielką płynnością i doskonałym angielskim przez ponad godzinę, bez pomocy ani jednej notatki. Mówił, że religia jest najwspanialszym czynnikiem w organizmie społecznym. Jeśli wiedza była najwyższym zyskiem, jaki nauka mogła dać, cóż mogłoby być wspanialszego niż wiedza o Bogu, duszy i naturze człowieka, uzyskana dzięki studiowaniu religii? Nie tylko było to niemożliwe, aby istniała jedna religia dla całego świata, ale byłoby to niebezpieczne. Gdyby cała myśl religijna znalazła się na tym samym poziomie, oznaczałaby to śmierć myśli religijnej; różnorodność była jej życiem. Istniały cztery typy religii – (1) pracownicza, (2) emocjonalna, (3) mistyczna i (4) filozoficzna. Na nieszczęście każdy człowiek tak bardzo przywiązał się do swojego typu, że nie miał oczu, aby ujrzeć co istnieje na świecie. Starał się zmienić innych na ten sam typ. Ta religia byłaby doskonała, która dawałaby pole do popisu różnym charakterom. Religia wedantyczna obejmowała wszystkich i każdy mógł wybrać to, czego wymagała jego natura. Następnie wywiązała się dyskusja.

Przypisy:

1. Według Swami Wiwekanandy tematem była „Filozofia Indyjska i Społeczeństwo Zachodnie”, którego dosłowny zapis nie jest dostępny. Zobacz Nowe Odkrycia, Tom. 3, s. 262. ↩︎