Praśna 1

1. Om. Sukeśā, syn Bhāradwādźa, i Satjakāma, syn Śibi i Saurjājanī, należący do rodziny Gārga, oraz Kausalja, syn Aśwala i Waidarbhi, należący do rodziny Bhrygu i Kabandhī, syn Kātjā – wszyscy ci, oddani Brahmanowi i niezachwiani w Brahmanie, poszukujący Najwyższego Brahmana, podeszli z paliwem w ręku do czcigodnego Pippalāda z myślą, że opowie im wszystko o Brahmanie.

2. Ryszi powiedział do nich: Pozostańcie ze mną jeszcze przez rok, praktykując wyrzeczenia, czystość i wiarę. Następnie możecie zadawać pytania zgodnie ze swoimi pragnieniami. Jeśli będziemy wiedzieć, powiemy wam wszystko.

3. Wtedy przyszedł do niego Kabandhi, syn Kātjā i zapytał: Panie, skąd rodzą się te stworzenia?

4. Nauczyciel powiedział do niego: Pradźāpati, Stwórca, pragnął potomstwa. Wykonywał wyrzeczenia, a po spełnieniu wyrzeczeń stworzył parę, księżyc (raji) i słońce (prāṇa). Powiedział do Siebie: „Ci dwaj powinni wytworzyć dla Mnie stworzenia na różne sposoby”.

5. Zaiste, słońce jest prāṇa, życiem; księżyc to raji, jedzenie. Jedzenie jest bowiem tym wszystkim – tym, co ma formę i tym, co jest bez formy. Zatem wszystko, co ma formę, jest rzeczywiście pokarmem.

6. Teraz słońce, gdy wschodzi, wkracza do wschodniej części i w ten sposób obejmuje w swoich promieniach żyjące istoty wschodu. A kiedy oświetla ćwiartki południową, zachodnią, północną, dolną, górną i pośrednią – kiedy oświetla wszystko – obejmuje w ten sposób wszystkie żyjące istoty swoimi promieniami.

7-8. To słońce wschodzi każdego dnia – słońce, które jest duszą wszystkich stworzeń, duszą wszystkich form, które jest życiem i ogniem. Zostało to opisane następującym ryk: [Mądrzy znają tego, który] jest we wszystkich formach, pełen promieni, wszechwiedzący, niedualny, podporą wszelkiego życia, okiem wszystkich istot, dawcą ciepła. Oto wschodzi słońce, tysiąc promienne, istniejące w stu formach, życie wszystkich stworzeń.

9. Zaprawdę, rokiem jest Pradźāpati i istnieją dwie jego ścieżki: Południowa i Północna. Ci, którzy wykonują ofiary i angażują się w pobożne działania w ramach obowiązków do wykonania, zdobywają jedynie Świat Księżyca; zaprawdę, wracają tu ponownie. Dlatego ryszi, którzy pragną potomstwa, podróżują Południową Ścieżką. Ta Ścieżka Ojców jest raji, pożywieniem.

10. Ale ci, którzy szukają Jaźni poprzez wyrzeczenie, czystość, wiarę i wiedzę, podróżują Północną Ścieżką i osiągają Słońce. Słońce zaprawdę jest podporą wszelkiego życia. Jest nieśmiertelne i nieustraszone; Ono jest ostatecznym celem. Stąd oni nie wracają. Ta ścieżka jest zablokowana [dla ignorantów]. Na ten temat jest następujący werset:

11. Niektórzy nazywają Go ojcem mającym pięć stóp i dwanaście postaci, dawcą deszczu i mieszkańcem regionu nad niebem. Inni znowu mówią, że świat jest osadzony we wszechwiedzącym Słońcu, wyposażonym w siedem kół i sześć szprych.

12. Zaprawdę, miesiąc to Pradźāpati. Jego ciemna połowa to zaprawdę pożywienie, raji; jego jasna połowa to zjadacz, prāṇa. Dlatego niektórzy ryszi spełniają ofiary w jasnej połowie, inni w drugiej połowie.

13. Dzień i noc, zaprawdę są Pradźāpati. Spośród nich dzień jest zjadaczem, prāṇa, a noc pokarmem, raji. Ci, którzy za dnia uczestniczą w przyjemnościach seksualnych, zaprawdę marnują życie; ale przyłączanie się do przyjemności seksualnych w nocy jest zaprawdę czystością.

14. Jedzenie, zaprawdę, jest Pradźāpati. Z tego pochodzi nasienie; z nasienia rodzą się wszystkie te stworzenia.

15. Dlatego ci, którzy praktykują tę zasadę Pradźāpati, rodzą parę. Ale Brahmāloka należy do tych, którzy przestrzegają wyrzeczenia i czystości i w których prawda jest mocno zakorzeniona.

16. Nieskazitelny Świat Brahmā należy do tych, w których nie ma nieuczciwości, fałszu ani oszustwa.

Tutaj kończy się Pierwsze Pytanie Praśna Upaniszad.

Praśna 2

1. Następnie Waidarbhi, należący do rodziny Bhrygu, zapytał go: Panie, ilu bogów podtrzymuje ciało stworzonej istoty? Ilu z nich manifestuje w ten sposób swoją moc? A ponadto, który z nich jest najważniejszy?

2. Do ucznia odpowiedział: Przestrzeń, ākāśa, zaprawdę jest tym bogiem – wiatr, ogień, woda, ziemia, mowa, umysł, oko i ucho. Ci, objawiwszy swą chwałę, powiedzieli z chełpliwością: „My [każdy z nas] wspieramy to ciało i podtrzymujemy je”.

3. Do nich, prāṇa, najważniejszy powiedział: „Nie popadajcie w złudzenia. Ja sam, dzieląc się na pięć części, wspieram to ciało i je podtrzymuję”. Ale oni nie dowierzali.

4. Prāṇa z powodu dumy uniósł się niejako w górę z ciała. Teraz, kiedy on się wzniósł w górę, wszyscy inni również wznieśli się w górę, a kiedy osiadła na dół, wszyscy osiedli na dół razem z nim. Podobnie jak pszczoły wylatują gdy wychodzi ich królowa i wracają, gdy ona powraca, tak samo dzieje się z mową, umysłem, oczami i uchem. Oni będąc usatysfakcjonowani wychwalali prāṇa.

5. Płonie jak ogień, jest słońcem, jest deszczem; to jest Indra, to jest wiatr, to jest ziemia, to jest pożywienie. To jest świetlisty bóg. To jest bytem i niebytem; to jest nieśmiertelnością.

6. Jak szprychy w piaście koła, wszyscy są osadzeni w prāṇa, łącznie z Ryg-Wedą, Jadźur-Wedą, Sāma-Wedą, kszatrijami i brāhminami.

7.Jako Pradźāpati ty poruszasz się w łonie matki; to w istocie ty jesteś narodzony na nowo. Tobie, o Prāṇa, stworzenia przynoszą ofiary, tobie, który mieszkasz w ciele wraz z narządami.

8. Ty jesteś głównym niosącym ofiary bogom i pierwszą ofiarą dla zmarłych ojców; jesteś prawdziwymi działaniami ryszich, Atharwāṅgirów.

9. Ty jesteś Indrą, o Prāṇa, i Rudrą także, w mocy. Ty jesteś Obrońcą. Poruszasz się po niebie; ty jesteś słońcem, panem świateł.

10. Kiedy, o Prāṇa, zsyłasz deszcz, te twoje stworzenia są zachwycone myśląc, że będzie tyle pożywienia, ile zapragną.

11. Ty, o Prāṇa, jesteś wrātja i ogniem Ekaryszi, który pożera masło. Ty jesteś Najwyższym Panem wszystkiego. Jesteśmy dawcami masła, które konsumujesz, o Mātariśwa! Ty jesteś naszym ojcem.

12. Ta twoja forma, która trwa w mowie, która trwa w uchu, która trwa w oku i która przenika umysł, przynosi pomyślność. Nie odchodź!

13. Wszystko, co istnieje tutaj, znajduje się pod kontrolą prāṇa, podobnie jak to, co istnieje w niebie. Chroń nas jak matka swoich synów; obdarz nas dobrobytem i mądrością.

Tutaj kończy się drugie pytanie Praśna Upaniszad.

Praśna 3

1. Wtedy Kauśalja, syn Aśwala, zapytał Pippalāda: Panie, skąd rodzi się ten prāṇa? Jak to wchodzi do tego ciała? Jak utrzymuje się w ciele po jego podzieleniu? Jak odchodzi? W jaki sposób wspiera to, co zewnętrzne, a jak to, co wewnętrzne?

2. Nauczyciel odpowiedział mu: Zadajesz trudne pytania; musisz być niezmiernie oddany Brahmanowi. Dlatego ci odpowiem.

3. Ten prāṇa rodzi się z Ātmana. Tak jak cień jest rzucany przez osobę, tak prāṇa jest rzucany przez Ātmana. Poprzez aktywność umysłu przychodzi do tego ciała.

4. Tak jak cesarz rozkazuje swoim urzędnikom, mówiąc: „Zarządzaj tymi lub tamtymi wioskami”, tak i ten prāṇa wykorzystuje inne prāṇa, każdego w jego oddzielnym miejscu.

5. Prāṇa angażuje apāna w narządy wydalania i rozmnażania; on sam porusza się przez usta i nos i mieszka w oku i uchu. Pośrodku znajduje się samāna; rozdziela po równo to, co zostało ofiarowane jako pożywienie [w ogniu w żołądku]. Z tego ognia prāṇa powstaje siedem płomieni.

6. Ātman zamieszkuje serce, gdzie znajduje się sto jeden tętnic (nādi); na każdą z nich przypada sto arterii, a na każdą z tych gałęzi przypada siedemdziesiąt dwa tysiące naczyń pomocniczych. Wjāna porusza się w nich.

7. A następnie udāna, wznosząc się w górę przez jedną z nich, prowadzi odchodzącą duszę do cnotliwego świata za jej cnotliwe uczynki; grzesznego świata za jej grzeszne uczynki; a do świata ludzi za oba.

8. Zaprawdę, słońce jest zewnętrznym prāṇa; gdyż wznosi się, sprzyjając prāṇa w oku. Bóstwo istniejące na ziemi kontroluje apāna człowieka. Przestrzeń, ākāśa, pomiędzy niebem a ziemią, to samāna. Powietrze jest wjāna.

9. Ogień zaprawdę jest udāna; dlatego ten, którego ogień zgasł, odchodzi, aby się odrodzić ze zmysłami pochłoniętymi w umyśle.

10. O czymkolwiek ktoś myśli [w chwili śmierci], z tym wchodzi się w prāṇa. Prāṇa połączony z ogniem i duszą prowadzi do takiego świata jaki został stworzony przez myśl.

11. Mądry człowiek, który w ten sposób zna prāṇa, nie traci swego potomstwa i staje się nieśmiertelny. Na ten temat jest następujący werset:

12. Kto zna pochodzenie prāṇa, jego wejście, jego miejsce, jego pięcioraki rozkład, jego aspekt wewnętrzny i zewnętrzny, osiąga nieśmiertelność; tak, uzyskuje on nieśmiertelność.

Tutaj kończy się trzecie pytanie Praśna Upaniszad.

Praśna 4

1. Następnie Saurjājani, należący do rodziny Garga, zapytał: Panie, czym są ci, którzy śpią w człowieku i czym są ci, którzy pozostają w nim przebudzeni? Które bóstwo widzi sny? Czyje jest szczęście [głębokiego snu]? W kim znowu zebrali się oni wszyscy razem?

2. Pippalāda odpowiedział mu: O Gārgja, tak jak promienie słońca, gdy zachodzi są zgromadzone w tej świetlistej kuli i ponownie wychodzą gdy ona wschodzi, tak też, zaprawdę, wszystkie one – przedmioty i zmysły – stają się jednym w wyższym bogu, umyśle. Dlatego w tym czasie człowiek nie słyszy, nie widzi, nie wącha, nie smakuje, nie dotyka, nie mówi, nie chwyta, nie cieszy się, nie emituje i nie porusza się. Śpi – tak mówią ludzie.

3. W tym mieście wciąż płoną ognie prāṇa. Apāna jest ogniem Gārhapatja, a wjāna – ogniem Anwāhārjapaćana. A prāṇa jest ogniem Āhawanīja, nazywanym tak od bycia wziętym – ponieważ jest wzięty z Ognia Gārhapatja.

4. Samāna jest tak nazywany, ponieważ równomiernie rozdziela dwie ofiary, mianowicie wydech i wdech; on jest kapłanem. Zaiste, umysł jest ofiarnikiem. Udāna jest owocem ofiary, ponieważ każdego dnia prowadzi ofiarnika w głębokim śnie do Brahmana.

5. Tam, w snach, ten bóg, umysł, doświadcza chwały. Cokolwiek było widziane, on widzi ponownie; cokolwiek było usłyszane, on słyszy ponownie; cokolwiek było doświadczone w różnych krajach i ćwiartkach, on doświadcza ponownie. Cokolwiek było widziane lub nie widziane, słyszane lub nie słyszane, cokolwiek jest rzeczywiste lub nierzeczywiste – on widzi to wszystko. On widzi wszystko sam będąc wszystkim.

6. Kiedy dźīwa zostaje przepełniony przez światło, nie widzi snów; w tym czasie, w tym ciele, pojawia się to szczęście.

7-8. Tak jak ptak udaje się na drzewo, aby przenocować, tak, przyjacielu, wszystko to spoczywa w Najwyższym Ātmanie: Ziemia i jej subtelny odpowiednik, woda i jej subtelny odpowiednik, ogień i jego subtelny odpowiednik, powietrze i jego subtelny odpowiednik, ākāśa i jego subtelny odpowiednik, oko i to, co można zobaczyć, ucho i to, co można usłyszeć, nos i to, co można powąchać, smak (język) i to, co można posmakować, skóra i to, co można dotknąć, narząd mowy i to, co można wymówić, ręce i to, co można uchwycić, narząd rozrodczy i to, czym można się cieszyć, narząd wydalania i to, co można wydalić, stopy i to, co jest ich przeznaczeniem, umysł (manas) i to, co można pomyśleć, intelekt (buddhi) i to, co można pojąć, ego (ahaṁkāra) i przedmiot egoizmu, pamięć (ćitta) i jej przedmiot, wiedza (tedźah) i jej przedmiot, prāṇa i to, co jest wspierane.

9. On zaprawdę jest tym, który widzi, czuje, słyszy, wącha, smakuje, myśli i wie. On jest wykonawcą, inteligentną jaźnią, purusza. Jest on ustanowiony w Najwyższym, w niezniszczalnym Ātmanie.

10. Ten kto zna tę niezniszczalną Istotę, jasną, bez cienia, bez ciała i bez koloru, zaprawdę osiąga Najwyższego, niepodlegającego rozkładowi Purusza. O mój dobry przyjacielu, ten, kto zna Ātmana, staje się wszechwiedzący, staje się wszystkim. O tym jest następujący werset:

11. Ten, o przyjacielu, który zna tę niezniszczalną Istotę, w której spoczywa inteligentna jaźń wraz z bogami, prāṇami i żywiołami – staje się wszechwiedzący i wchodzi we wszystko.

Tutaj kończy się czwarte pytanie Praśna Upaniszad.

Praśna 5

1. Wtedy Satjakāma, syn Śibi, zapytał Pippalāda: Panie, jeśli wśród ludzi ktoś miałby tutaj medytować nad sylabą AUM aż do śmierci, który świat tak naprawdę by zdobył dzięki temu?

2. Odpowiedział on: O Satjakāma, sylaba AUM jest Najwyższym Brahmanem, a także tym drugim Brahmanem. Dlatego ten, kto ją zna, osiąga przy jej wsparciu jednego lub drugiego.

3. Jeśli medytuje nad jedną literą (mātrā), wówczas będąc oświeconym tylko nią, szybko po śmierci powraca na ziemię. Wiersze ryk prowadzą go do świata ludzi. Praktykując wyrzeczenie, czystość i wiarę, cieszy się wielkością.

4. Jeśli ponownie medytuje nad drugą literą, osiąga umysł i jest prowadzony przez wersety jadźur do przestrzeni pośredniej, do Płaszczyzny Księżyca. Ciesząc się wspaniałością w Płaszczyźnie Księżyca, powraca tu ponownie.

5. Ponownie ten, kto medytuje o Najwyższej Osobie poprzez tę sylabę AUM składającą się z trzech liter, jednoczy się z promienistym słońcem. Jak wąż zostaje uwolniony od swojej skóry, tak też jest on uwolniony od grzechu. Wersety sāma prowadzą go do Świata Brahmā. Z tego, co jest sumą wszystkich żyć, widzi Najwyższego Purusza, wyższego od Najwyższego i przenikającego wszystkie ciała.

6. Trzy litery AUM [jeśli użyte osobno] są śmiertelne; lecz gdy połączone są razem w medytacji nad całkowitą Rzeczywistością i odpowiednio wykorzystane do działań w stanach zewnętrznym, wewnętrznym i pośrednim, wiedzący nie drży.

7. Mądry człowiek, medytując nad AUM, osiąga ten świat za pomocą wersetów ryk; świat pośredni za pomocą wersetów jadźur; a to, co jest znane widzącym za pośrednictwem wersetów sāma. A także poprzez sylabę AUM uświadamia sobie to, co spokojne, wolne od rozkładu, śmierci oraz strachu i co jest Najwyższe.

Tutaj kończy się piąte pytanie Praśna Upaniszad.

Praśna 6

1. Wtedy Sukeśā, syn Bharadwādźa, powiedział do Pippalāda: Panie, Hiraṇjābha, książę Kosala, przyszedł kiedyś do mnie i zadał następujące pytanie: „O synu Bharadwādźa, czy znasz Osobę mającą szesnaście części?” Odpowiedziałem księciu: „Nie znam Go; gdybym Go znał, dlaczego miałbym ci nie powiedzieć? Zaprawdę, kto mówi nieprawdę, usycha aż do korzenia; dlatego nie powinienem mówić nieprawdy”. Potem w milczeniu wsiadł na swój rydwan i odjechał. Teraz pytam ciebie: Gdzie mieszka ta Osoba?

2. Pippalāda powiedział do niego: Ta Osoba – Ta, z której powstaje tych szesnaście części – zaprawdę jest tutaj wewnątrz ciała.

3. Purusza zastanawiał się: „Co jest tym, poprzez odejście czego ja odejdę i poprzez zostanie czego ja zostanę?”

4. On stworzył prāṇa; z prāṇa wiarę, przestrzeń, powietrze, ogień, wodę, ziemię, narządy, umysł, pożywienie; z pożywienia męskość, wyrzeczenie, hymny wedyjskich, ofiary, światy; a w światach stworzył On imiona.

5. Tak jak te płynące rzeki, zmierzające do oceanu, znikają w oceanie po dotarciu do niego, a ich nazwy i formy ulegają zniszczeniu i nazywane są po prostu oceanem – tak samo znika tych szesnaście części widzącego, którego celem jest Purusza, znika w Purusza po dotarciu do Niego, a ich imiona i formy ulegają zniszczeniu i nazywani są po prostu Purusza. Staje się on wolny od części i nieśmiertelny.

Na ten temat jest następujący werset:

6. Poznajcie Go, Purusza, jedynego, którego należy poznać i którego części spoczywają mocno, jak szprychy w nawie koła, aby śmierć was nie dotknęła.

7. Pippalāda rzekł do nich: Dotąd rzeczywiście znam Najwyższego Brahmana; nie ma nic wyższego ponad to.

8. A oni, oddając mu cześć, powiedzieli: Ty rzeczywiście jesteś naszym ojcem – Ty, który przeprowadziłeś nas przez naszą niewiedzę na drugi brzeg.

Uwielbienie dla najwyższych ryszich! Uwielbienie dla najwyższych ryszich!

Tutaj kończy się szóste pytanie Praśna Upaniszad.

Tutaj kończy się Praśna Upaniszad.