1. „Bogowie oddychają prāṇa, podobnie jak ludzie i bydło; gdyż prāṇa jest życiem stworzeń. Dlatego nazywa się go życiem wszystkich (sarwājuszam). Ci, którzy czczą prāṇa jako Brahmana, otrzymują pełne życie; gdyż prāṇa jest życiem stworzeń. Dlatego nazywa się go życiem wszystkich.”
Ta [powłoka prāṇa] jest wcieloną duszą poprzedniej (powłoki pożywienia). Zaprawdę, różna od tej [powłoki], która składa się z esencji prāṇa, ale w niej znajduje się inna jaźń, która składa się z umysłu (manomajakośa). W taki sposób wypełnia poprzednią. Ona też ma kształt człowieka. Podobnie jak ludzki kształt poprzedniej, tak i ludzki kształt ma następna. Jadźur-Weda jest jej głową, Ryg Weda jest jej prawym skrzydłem, Sāma-Weda jest jej lewym skrzydłem, nauka (ādeśa) jest jej tułowiem, hymny Atharwā i Angirāsa są jego ogonem i podporą.
O powyższym jest również następująca mantra:
Wers 2.3.1
प्राणं देवा अनु प्राणन्ति । मनुष्याः पशवश्च ये । प्राणो हि भूतानामायुः । तस्मात् सर्वायुषमुच्यते । सर्वमेव त आयुर्यन्ति ।
ये प्राणं ब्रह्मोपासते । प्राणो हि भूतानामायुः । तस्मात् सर्वायुषमुच्यत इति । तस्यैष एव शारीर आत्मा ।
यः पूर्वस्य तस्माद्वा एतस्मात् प्राणमयात् । अन्योऽन्तर आत्मा मनोमयः । तेनैष पूर्णः । स वा एष पुरुषविध एव ।
तस्य पुरुषविधताम् । अन्वयं पुरुषविधः । तस्य यजुरेव शिरः । ऋग्दक्षिणः पक्षः । सामोत्तरः पक्षः । आदेश आत्मा ।
अथर्वाङ्गिरसः पुच्छं प्रतिष्ठा । तदप्येष श्लोको भवति ॥ २.३.१ ॥
prāṇaṃ devā anu prāṇanti । manuṣyāḥ paśavaśca ye । prāṇo hi bhūtānāmāyuḥ । tasmāt sarvāyuṣamucyate । sarvameva ta āyuryanti ।
ye prāṇaṃ brahmopāsate । prāṇo hi bhūtānāmāyuḥ । tasmāt sarvāyuṣamucyata iti । tasyaiṣa eva śārīra ātmā ।
yaḥ pūrvasya tasmādvā etasmāt prāṇamayāt । anyoʼntara ātmā manomayaḥ । tenaiṣa pūrṇaḥ । sa vā eṣa puruṣavidha eva ।
tasya puruṣavidhatām । anvayaṃ puruṣavidhaḥ । tasya yajureva śiraḥ । ṛgdakṣiṇaḥ pakṣaḥ । sāmottaraḥ pakṣaḥ, ādeśa ātmā ।
atharvāṅgirasaḥ pucchaṃ pratiṣṭhā । tadapyeṣa śloko bhavati ॥ 2.3.1 ॥
1. „Bogowie oddychają prāṇa, podobnie jak ludzie i bydło; gdyż prāṇa jest życiem stworzeń. Dlatego nazywa się go życiem wszystkich (sarwājuszam). Ci, którzy czczą prāṇa jako Brahmana, otrzymują pełne życie; gdyż prāṇa jest życiem stworzeń. Dlatego nazywa się go życiem wszystkich.”
Ta [powłoka prāṇa] jest wcieloną duszą poprzedniej (powłoki pożywienia). Zaprawdę, różna od tej [powłoki], która składa się z esencji prāṇa, ale w niej znajduje się inna jaźń, która składa się z umysłu (manomajakośa). W taki sposób wypełnia poprzednią. Ona też ma kształt człowieka. Podobnie jak ludzki kształt poprzedniej, tak i ludzki kształt ma następna. Jadźur-Weda jest jej głową, Ryg Weda jest jej prawym skrzydłem, Sāma-Weda jest jej lewym skrzydłem, nauka (ādeśa) jest jej tułowiem, hymny Atharwā i Angirāsa są jego ogonem i podporą.
O powyższym jest również następująca mantra:
Komentarz:
BOGOWIE ETC.: Słowo bogowie oznacza takie bóstwa, jak bogowie ognia, wody itp. Prāṇa oznacza wāju, czyli powietrze. Znaczenie tego fragmentu jest takie, że bogowie oddychają lub stają się aktywni po zasileniu ich prāṇa, czyli powietrzem. Albo, ponieważ rozdział ten dotyczy duszy, słowo bogowie może oznaczać zmysły, a prāṇa – oddech życiowy. Znaczenie byłoby wówczas takie, że narządy zmysłów zostają obdarzone życiem poprzez oddech życiowy.
PRĀṆA JEST ŻYCIEM STWORZEŃ: Fragment ten wskazuje, że nawet zwierzęta posiadają życie i duszę. One także są wyposażone w pięć powłok, które wkrótce zostaną opisane – subtelne przebywające w zgrubnych, wewnętrzne przenikające zewnętrzne, wszystkie one są wywołane przez awidjā, czyli ignorancję. Najbardziej wewnętrzną esencją za powłokami jest Ātman, wieczny i niezmienny, zdefiniowany jako „Rzeczywistość, Wiedza i Nieskończoność” i który należy zarówno do istot ludzkich, jak i zwierzęcych.
ŻYCIEM STWORZEŃ: Dlatego mówi się, że bogowie oddychają prāṇa.
CI, KTÓRZY … BRAHMANA: To znaczy ci, którzy medytują w następujący sposób: „Jestem prāṇa; jestem Ātmanem wszystkiego; jestem źródłem życia.”
PEŁNE ŻYCIE: Zgodnie z tradycją wedyjską, pełne życie człowieka trwa sto lat.
WCIELONĄ DUSZĄ: To znaczy, że powłoka pożywienia jest ciałem powłoki prāṇa. Ta druga mieszka w pierwszej. Kiedy medytujemy nad powłoką prāṇa jako jaźnią, uwalniamy się od idei, że ciało fizyczne jest jaźnią.
UMYSŁU: Umysł, czyli manas, jest organem wewnętrznym, którego funkcjami są wola i wątpienie.
W TAKI SPOSÓB WYPEŁNIA POPRZEDNIĄ: Powłoka umysłu jest przedstawiana jako postać ludzka na potrzeby kontemplacji. Jak wyjaśniono wcześniej, ludzki kształt tej powłoki wynika z powłoki prāṇa, na wzór roztopionego metalu, który przyjmuje postać dowolnej formy, w którą zostaje wlany.
JADŹUR-WEDA: Jadźu to klasa mantr wedyjskich, które nie podlegają żadnym określonym regułom co do liter, stóp i końcówek. Ze względu na swoje znaczenie nazywana jest głową: oblacje składane są wraz z hymnami Jadźu. „Przedstawienie Jadźu jako głowy i inne podobne przedstawienia opierają się całkowicie na autorytecie pism świętych”. (Śankarāćārja.)
NAUKA: Słowo ādeśa odnosi się do części Wed zwanej Brāhmana.
HYMNY … PODPORĄ: Hymny objawione Atharwā i Angirā nazywane są wsparciem, ponieważ dotyczą głównie rytuałów, które sprzyjają dobremu samopoczuciu człowieka, dając mu spokój i siłę.
Tutaj kończy się Trzeci Rozdział Drugiej Części Taittirīja Upaniszad.